Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri müdahalesi ve ABD’nin Trump dönemindeki sıra dışı ekonomik politikaları, yatırımcıları ve merkez bankalarını güvenli varlıklara yönlendirdi. Bu durum, altının değerini önemli ölçüde artırırken, şu an gümüş piyasanın ilgi odağı haline geldi.
Gümüş arzındaki daralma, Londra borsasında altın fiyatlarının Ekim ortasında yüzde 55 artmasına kıyasla, gümüş fiyatlarının yüzde 70 oranında yükselmesine neden oldu. Her iki değerli metal de, enflasyon, döviz kurlarındaki zayıflık ve siyasi belirsizlik dönemlerinde fiyat istikrarına önem veren yatırımcıların artan talepleriyle destekleniyor.
Gümüş, nadirlik ve estetik özelliklerinin ötesinde, çeşitli ürünlerde değerli bir bileşen olmasını sağlayan kullanışlı özelliklere de sahiptir. Stokların tarihi düşük seviyelerde bulunması ve yatırımcıların daha fazla gümüş elde etme çabaları, birçok sektörü etkileyebilecek bir arz sıkıntısı riskini beraberinde getiriyor.
GÜMÜŞE KİMİN İHTİYACI VAR?
ABD, Fransa ve Japonya gibi büyük ekonomilerdeki artan belirsizlikler, bu ülkelerin para birimlerine baskı yaparken, yatırımcılar altın ve gümüş gibi değerli varlıkları alarak dolara, euroya ve yene olan maruziyetlerini korumaya çalışıyorlar.
Gümüş, elektrik devre kartları, anahtarlar, elektrikli araçlar, piller ve güneş panellerinde mükemmel bir elektrik iletkeni olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda tıbbi cihaz kaplamalarında da yer almakta. Altınla benzer şekilde, mücevher ve madeni para yapımında da popüler bir malzemedir. Gümüş, ons başına daha düşük bir maliyete sahip olduğundan bireysel yatırımcılar için daha ulaşılabilir ve değerli metallerdeki yükseliş dönemlerinde daha keskin fiyat hareketlerine yatkındır.
Çin ve Hindistan, geniş endüstriyel altyapıları ve gümüş mücevherlerinin nesilden nesile aktarılan değer tutma işlevi sayesinde gümüşün en büyük alıcıları arasında yer almaktadır.
Hükümetler ve darphaneler de gümüşü külçe para ve diğer ürünleri üretmek amacıyla büyük miktarlarda kullanmaktadırlar.
GÜMÜŞ PİYASASINI BENZERSİZ KILAN NEDENLER?
Gümüşün çok çeşitli kullanım alanları, piyasa fiyatının üretim döngüleri ve faiz oranları gibi birçok faktörden etkilenmesine neden olmaktadır. Küresel ekonomi canlandığında, endüstriyel talep gümüş fiyatlarını yükseltirken, durgunluk dönemlerinde yatırımcılar alternatif alıcı olarak ortaya çıkmaktadır.
Piyasalardaki likidite azalırken, düşük günlük işlem hacmi ve azalan stoklar dikkat çekiyor. Gümüşün borsadaki alım-satım işlem hacmi, ağırlığına kıyasla daha düşük değeri ile birleştiğinde, likidite krizini derinleştiriyor. Londra’daki gümüş stoklarının değeri yaklaşık 40 milyar dolar iken, altının değeri 1,1 trilyon dolardır.
GÜMÜŞDEKİ SIKINTILARIN NEDENİ NEDİR?
Londra’daki gümüş stoklarının 2021 yılı ortalarından bu yana yaklaşık yüzde 33 oranında azaldığına dair veriler mevcuttur. Artan gümüş talebi, Londra’da daha önce tutulan arz tutarını aşarken, gümüş destekli borsa yatırım fonları yeni yatırımlar çekmeyi başarmıştır. Bu durum, arz azalırken saklama kuruluşlarını fiziksel külçeleri güvence altına almaya yönlendirmiştir.
Bu yıl ABD’nin bazı ithal metallere yönelik gümrük vergisi önerisi, spekülatif alımları artırmış ve stokların azalmasına yol açmıştır. Londra’daki spot fiyatlar, New York’taki vadeli işlemlerle kıyaslandığında önemli primlerle işlem görmektedir.
HİNDİSTAN’DAN GÜMÜŞ TALEBİNİN ARTMA NEDENLERİ?
Hindistan’ın 20 Ekim’de kutlayacağı Diwali bayramı döneminde, değerli metal alımları zirve yapmaktadır. Kuyumcuların artan külçe fiyatları nedeniyle stoklarını yenileme telaşı, gümüş ithalatını geçen yıla oranla neredeyse iki kat artırmıştır.
Hintli alıcılar, küresel referans fiyatlarının %10 veya daha fazla üzerinde prim ödüyor, bu da fiziksel arzın ne kadar sıkıştığını ortaya koyuyor. Bu yüksek talep, Batı kaynaklı stokları daha da zor durumda bırakıyor.
GÜMÜŞE BAĞIMLI ENDÜSTRİLER İÇİN DURUM?
Bazı tüccarlar, Londra ile New York arasındaki fiyat farklarından yararlanmak amacıyla, genelde altın için kullanılan pahalı nakliye yöntemleriyle hacimli gümüş külçeleri için transatlantik uçuşlar planlıyorlar.
Gümüşün önemli bir bileşen olduğu güneş paneli üretimi gibi sektörlerde, fiyatların yüksek kalması karlılığı tehdit edebilir ve alternatif metal kullanımlarını teşvik edebilir.
YENİ TEDARİK KAYNAKLARI NEREDEN GELEBİLİR?
Küresel maden üretimi, cevher kalitelerindeki düşüş ve sınırlı yeni projeler nedeniyle kısıtlanmıştır. Dünya çapında en büyük üç gümüş üreticisi olan Meksika, Peru ve Çin, çeşitli zorluklarla karşı karşıyadır. New York’tan Londra’ya stok taşınması mevcut kriz durumunu geçici olarak çözüp, kalıcı arz sorunlarını çözmeyecektir.
Piyasanın yeniden dengeye gelip gelmeyeceği veya başka bir panik alım dalgasına maruz kalıp kalmayacağı, yeni arzın kasalara ne kadar hızlı ulaşacağına bağlıdır.
