AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Emrah Karayel, AK Parti Denizli Milletvekili Cahit Özkan ve TBMM Hukuk Heyetinde yer alan İsmail Yüksel, Meclis’te düzenledikleri basın toplantısında Güney Afrika’nın, İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) açtığı “soykırım davasını” gündeme taşıdılar.
Yüksel, Türkiye ve Norveç’in eş sunuculuğunda gerçekleştirilecek olan BM Genel Kurulu’nun 19 Aralık 2024 tarihli kararına atıfta bulunarak, İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarında BM ve diğer uluslararası kuruluşlara karşı yükümlülükleri hakkında UAD’den danışma görüşü talep edildiğini hatırlattı. Divan’ın bu konudaki görüşünü 22 Ekim’de açıklamayı planladığını belirtti.
Yüksel, BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) faaliyetlerindeki kısıtlamaların, danışma görüşünün ana hattını oluşturacağını ifade etti. UAD’nın, özellikle Filistin topraklarında yürütülen insani yardım faaliyetlerinin önündeki engelleri değerlendireceğine vurgu yaptı.
UNRWA’nın, yalnızca bir yardım kurumu olmanın ötesinde, Filistinlilerin eğitim, sağlık ve barınma hakkına erişimlerini sağlayan kritik bir rol üstlendiğini belirten Yüksel, bu kurumun faaliyetlerinin engellenmesinin, sivillere yönelik sistematik saldırılar anlamına geleceğine dikkat çekti.
UAD’nin vereceği danışma görüşünün, UNRWA’nın meşru varlığını ve işlevini uluslararası düzlemde teyit edeceğini dile getiren Yüksel, bu görüşle birlikte UNRWA’nın kısıtlanması ve yerini alan gayri meşru yapıların yürüttüğü yardım kisvesi altındaki saldırıların sert bir şekilde eleştirileceğini öngördüklerini sözlerine ekledi.
Yüksel, Gazze’de kalıcı bir barışın ve insani düzenin yeniden inşa edilmesinin, UNRWA’nın bağımsız bir şekilde ve tam kapasiteyle faaliyet göstermesiyle mümkün olabileceğini kaydetti.
Danışma görüşü çerçevesinde, Türkiye’nin 27 Şubat’ta UAD’ye yazılı bir beyan sunmuş ve 30 Nisan’da sözlü bir sunum gerçekleştirdiğini hatırlatan Yüksel, TBMM Hukuk Heyeti olarak bu süreci dikkatle izlediklerini belirtti. Yüksel, “Danışma görüşü sadece İsrail’in uluslararası hukuka aykırı eylemlerine dair bir tespit olmayacak. Aynı zamanda BM’nin Filistin’deki en kritik kurumu olan UNRWA’nın dokunulmazlığını, tarafsızlığını ve insani görevini yeniden teyit edecek tarihi bir karar olacaktır.” şeklinde konuştu.
“Türkiye insanlığın ortak vicdanını temsil eden bir adalet sesi olmuştur”
BM Ayrıcalıklar ve Muafiyetler Sözleşmesi uyarınca, BM personeline yönelik saldırıların devlet sorumluluğu doğurduğunu ifade eden Yüksel, Türkiye’nin, İsrail’in UNRWA personeline yönelik saldırılarının yoğun bir şekilde uluslararası hukuk ihlali olduğuna dikkat çekti.
Yüksel, “Türkiye, Divan’dan çıkacak görüşün UNRWA’nın faaliyetlerinin yeniden tam yetkiyle başlamasına hukuki zemin oluşturacağına inanmaktadır” dedi.
Uluslararası mahkemelerde Filistin’in haklı davasını savunmaya devam eden Türkiye’nin, UAD’de İsrail aleyhine açılan “soykırım davası”na müdahillik başvurusu yaptığını hatırlatan Yüksel, cezasızlık algısının sona ermesi gerektiğini vurguladı. “Soykırım davası”nda da İsrail’in sorumlu olduğunun tespit edileceğini belirtti.
Gazze’deki ateşkes anlaşmasının insanlığın vicdanında yeni bir umut ışığı yakıldığını ifade eden Yüksel, UAD’nin vereceği danışma görüşünün süreci destekleyecek bir nitelik taşıdığını aktardı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi’nin, sürecin kritik dönüm noktalarından biri olduğunu vurgulayan Yüksel, Erdoğan’ın Filistin konusunda aktif bir politika izlediğini belirtti.
Soykırım yapan İsrail’in gerekecek cezayı alacağına dair inancını dile getiren Yüksel, “İnsani yardımların kesintisiz ulaştırılması ve ateşkesin tam olarak uygulanması için tüm kanalları açık tutuyor ve sahadaki gelişmeleri takip ediyoruz. Türkiye yalnızca bir siyasi aktör değildir, insanlığın ortak vicdanını temsil eden bir adalet sesi olmuştur. UAD’nin vereceği danışma görüşü de bu vicdanın uluslararası hukukta yankı bulacağı tarihi bir dönüm noktası olacaktır. Filistin halkı büyük bedeller ödemesine rağmen teslim olmamış, direniş iradesini korumuştur. Türkiye, dün olduğu gibi bugün de adaletin, barışın ve insan onurunun yanında olmaya devam edecektir. TBMM Hukuk Heyeti olarak UAD sürecini yakından izliyor, UNRWA’nın yeniden faaliyete geçmesi, insani yardımların kesintisiz ulaştırılması ve kalıcı barışın tesis edilmesi için Dışişleri ve Adalet Bakanlıklarımızla birlikte diplomatik ve hukuki çabalarımızı sürdürüyoruz.” dedi.
