Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu Başkanı ve Ak Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen trafik cezalarının artırılmasına yönelik düzenlemeleri içeren Karayolları Trafik Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi hakkında milletvekillerine yanıt verdi.
Yüksel, düzenlemenin Adalet Komisyonuna gelmeden önce 4. Yargı Reformu Stratejisi çerçevesinde değerlendirildiğini belirtti.
Yüksel, Yargı Reformu Stratejisi kapsamındaki hedeflerden bahsederek, “Trafikte işlenen suçlar ve trafik güvenliğini tehdit eden davranışların yaptırımları, caydırıcılık ilkesi dikkate alınarak yeniden düzenlenecek. Ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında olay yerinin terk edilmesi ayrı bir suç olarak tanımlanacak.” ifadesini kullandı.
Düzenlemenin gerekliliği hususunda açıklamalarda bulunan Yüksel, “Amacımız, 2030 yılına kadar trafik kazalarına bağlı can kayıplarını yüzde 50 oranında azaltmak, 2050’de ise sıfır can kaybı ile güvenli bir trafik sistemi oluşturmak.” diye ekledi.
Yüksel, trafik kazalarının azaltılmasının öncelikli hedefleri arasında yer aldığını ve bu konunun Dünya Sağlık Örgütü tarafından “önlenebilir bir halk sağlığı sorunu” olarak kabul edildiğini vurguladı.
Yılın 10 ayında trafik denetimlerine rağmen 2024’te yalnızca 197 can kaybı azaldığını belirten Yüksel, mevcut idari yaptırımların caydırıcı olmadığı sonucuna ulaşıldığını dile getirdi.
Yüksel, “Karayolu trafik güvenliğini artırmak ve özellikle tehlikeli davranışlara yönelik yaptırımları daha caydırıcı hale getirmek amacıyla düzenlemeler yapılması gerektiği aşikâr. Bu değişikliklerle birlikte, sürücülerin trafik kurallarına uyumlarını artırmak ve toplumsal bir trafik kültürü oluşturmak hedefleniyor.” ifadelerini kullandı.
“Yıl sonuna kadar 111 bin yaka kamerası tedarik edilecek”
Yüksel, yılın başından bu yana 50 milyar lira trafik idari para cezasının tahsil edildiğini, bunun 25 milyar lirasının Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’na ayrıldığını aktardı.
Ayrıca, trafik kolluk görevlilerinin üzerindeki yaka kameralarının sayısının artırılacağını belirten Yüksel, “Yıl sonuna kadar 111 bin yaka kamerası tedarik edilecek.” dedi.
Yüksel, trafik cezalarının Hazineye gelir sağlamak amacıyla artırıldığına yönelik eleştirileri yanıtlayarak, “Trafik cezalarının amacı hazineye gelir elde etmek değil, can kayıplarını azaltmak ve güvenli bir trafik ortamı oluşturmaktır.” diye açıkladı.
Yüksel, yeni düzenlemeyle yalnızca idari yaptırımların artırılmadığını, aynı zamanda ‘sürücü belgesinin geri alınması’ ve ‘trafikten men’ gibi yaptırımların da getirildiğini belirtti.
“Radar konusunda dezenformasyon yapılmakta”
Genel Kurulda görüşmelere geçilirken, Yüksel trafik kazalarının ekonomiye sosyal ve mali yükü hakkında değerlendirmelerde bulundu. “Trafik kazalarının maliyeti yalnızca maddi boyutla sınırlı değil. Ailelerin parçalanması ve psikolojik travmalar da büyük zararlar oluşturuyor.” dedi.
Yapılan araştırmalar sonucunda, 2013-2018 yılları arasında trafik kazalarının ekonomik maliyetinin yaklaşık 300 milyar lira olduğu ifade edildi.
Park yasaklarına uymayan araçların sadece engelleyici durumdaki olanlarının çekildiğini açıklayan Yüksel, “2024 yılında günde ortalama 17,4 kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor.” bilgisini verdi.
Hız ihlaliyle ilgili denetimlerin öncesinde uyarı levhalarının konulmasının zorunlu olduğunu hatırlatan Yüksel, “Radar uygulamalarıyla ilgili vatandaşlarımızla bilgi paylaşılacak ve dezenformasyonun önüne geçilecektir.” diye ekledi.
Yeni düzenlemenin yerleşim yeri içinde 5 kilometre/saat, yerleşim yeri dışında ise 10 kilometre/saat tolerans aşımı öngördüğünü belirtti.
Genel Kurulda kanun teklifinin birinci bölümündeki görüşmeler tamamlandıktan sonra, TBMM Başkanvekili Pervin Buldan, birleşime ara verdi. Aranın ardından komisyonun yerini almaması üzerine birleşim 21 Ekim Salı saat 15.00’te toplanmak üzere kapatıldı.
