AA muhabirinin aktardığı bilgilere göre Türkiye, 1991 yılında araç telefonları ile 1G teknolojisiyle ilk tanışmasını yaptı. İnternet kullanımı ise 1993’te başladı. 1994 yılında cep telefonları sayesinde veri aktarımı ve SMS gönderimi yapılabilen 2G teknolojisi devreye girdi.
Ses iletişimine ek olarak veri transferinin önemi arttıkça, Türkiye 2009 yılında 3G teknolojisine geçti. 1 Nisan 2016’da mobil cihazlardaki internet hızını 10 katına çıkaran 4,5G teknolojisi ile yeni fırsatlar ortaya çıktı.
2019 yılında resmi testlerle başlayan ve yıllardır devam eden 5G hazırlıkları, bu sene itibarıyla son aşamaya ulaştı.
Bugün düzenlenen 5G ihalesinde, iki frekans bandına ait 11 paket için sunulan en yüksek tekliflerin toplamı KDV dahil 3 milyar 534 milyon dolara ulaştı.
Mobil elektronik haberleşme altyapısının kurulması, işletilmesi ve hizmet sunumu ile ilgili yetkilendirme ihalesi için teklif dosyaları, Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ, TTMobil İletişim Hizmetleri AŞ (Türk Telekom) ve Vodafone Telekomünikasyon AŞ temsilcileri tarafından İhale Komisyonu’na sunuldu.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 5G ihalesinde belirlenen asgari değer olan 2 milyar 125 milyon dolar hedefinin KDV dahil 3 milyar 534 milyon dolara ulaştığını belirterek, “Ekonomimize büyük katkı sağlayacak 5G ihalesine katılan Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone’a teşekkür ediyorum.” şeklinde açıklama yaptı.
AA muhabiri, 5G ile ilgili merak edilen konuları 10 soruda derledi.
1- 5G nedir ve neden önemlidir?
5G, yeni nesil mobil iletişim altyapısı olarak dikkat çekmektedir. 4.5G’ye kıyasla 10 kat daha hızlı ve güvenli bir bağlantı sunan 5G, internet üzerinden yapılan tüm işlemleri daha hızlı ve daha düşük gecikme ile gerçekleştirme imkanı tanıyacaktır. Bu teknoloji, akıllı şehirler, otonom araçlar ve nesnelerin interneti (IoT) gibi yenilikler için gerekli altyapıyı sağlayacaktır.
Ayrıca, 5G ile sağlanan hız artışı, alan içerisinde 1 milyon cihazın sorunsuz bir şekilde veri alıp göndermesine olanak tanıyacaktır.
2- 5G’nin 4.5G’den farkları nelerdir?
5G’nin en belirgin avantajı, sağladığı hızdır. Örneğin, mevcut 4.5G ile HD kalitedeki bir filmin indirilebilmesi dakikalar alırken, bu işlem 5G ile sadece saniyeler içinde gerçekleşebilecektir.
5G, internet kullanımı sırasında ortaya çıkan gecikme sürelerini minimuma indirirken, yüksek bant genişliği sayesinde konser ve stadyum gibi kalabalık ortamlarda bile hızlı internet erişimi sunma imkanı sağlayacaktır.
3- Türkiye’de 5G’ye ne zaman geçilecek ve süreç nasıl işleyecek?
Hizmet sağlayıcılar, yeni yetkilendirmeler çerçevesinde 1 Nisan 2026 tarihinden itibaren ülke genelinde 5G hizmeti sunmaya başlayacak. Bu yetkilendirme süreci ise 31 Aralık 2042’ye kadar devam edecek.
4- 5G’nin kapsama alanı nasıl olacak?
5G, öncelikle nüfus yoğunluğunun fazla olduğu Marmara Bölgesi’nde, İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa ve Konya gibi illerde kullanılmaya başlanacak ve ilk sinyaller burada alınacaktır.
Bakan Uraloğlu, 5G geçişinin bölgesel olarak gerçekleşeceğini ifade ederek, tüm Türkiye’nin kapsama alanına alınmasının yaklaşık bir yıl veya biraz daha uzun sürebileceğini belirtti.
5- Türkiye’de 5G uyumlu cihazların oranı nedir?
Uraloğlu’nun aktardığına göre, Türkiye’de yaklaşık 85 milyon telefon abonesinin 22 milyonu 5G uyumlu cihaz kullanmaktadır. Yaklaşık 96 milyon mobil abone olduğu bilgisini veren Uraloğlu, bu abonelerden yaklaşık 11 milyonunun makineler arasında iletişim sağlayan aboneler olduğunu söyledi. Türkiye’deki telefonların yaklaşık dörtte biri 5G uyumlu cihazlardan oluşmaktadır.
6- 5G hizmetinden yararlanmak için mevcut tarifede bir değişiklik yapmak gerekir mi? Ek bir ücret ödenecek mi?
Mevcut tarifeler, herhangi bir değişiklik olmaksızın 5G hizmetlerinden yararlanmak için kullanılmaya devam edilebilecektir. Abonelerin 5G için ek bir ücret ödemesi gerekmemektedir.
7- 5G kullanıldığı an nasıl anlaşılacak?
Kullanıcılar, mobil cihazlarındaki ağ göstergesinde 4.5G (LTE) yerine 5G yazısını gördüklerinde 5G bağlantısını kullandıklarını anlayabilecekler.
8- 5G hizmeti nasıl iptal edilir?
5G hizmeti aktif hale geldiğinde kullanıcılar, bu hizmeti ücretsiz olarak kapatma seçeneğine sahip olacaklar. Bunu gerçekleştirmek isteyen kullanıcı, mobil operatörünün belirlediği numaraya SMS göndererek 5G’yi kapatabilecektir.
9- 5G teknolojisi sanayiyi nasıl etkileyecektir?
Türkiye’de 5G’nin hayata geçirilmesi sanayi sektöründe önemli bir dönüşüm sürecini başlatacaktır. Yüksek hız, düşük gecikme ve çoklu cihaz bağlantısı sayesinde üretim hatlarında makineler, robotlar ve sensörler eş zamanlı çalışabilecekler.
10- Finans sektöründe 5G’nin sağladığı değişimler nelerdir?
5G, finansal işlemlerin hızını ve güvenilirliğini artırarak, büyük veri ve yapay zeka tabanlı hizmetlerin gerçek zamanlı olarak daha etkin sunulmasına imkan tanıyacaktır. Gecikme sürelerinin ultra düşük seviyeye indirilmesi ve yüksek bant genişliği sayesinde, yüksek frekanslı alım-satım ve yatırım işlemleri neredeyse anında gerçekleştirilebilecektir.
Uzmanlara göre, 5G ile gelişmiş şifreleme ve gerçek zamanlı dolandırıcılık tespiti sağlanarak işlem güvenliği önemli ölçüde artacak. Ayrıca, bankacılık operasyonlarında otomasyon hızlanacak ve maliyetler düşecektir. IoT entegrasyonu ile akıllı ev finansal hizmetleri veya araç bankacılığı gibi yenilikçi dijital bankacılık deneyimleri mümkün hale gelecektir.