Türkiye, 1991 yılında araç telefonları ile 1G teknolojisiyle tanışarak mobil iletişim tarihine ilk adımını atmış, internet kullanımı ise 1993 yılında başlamıştır. Ardından, 1994 yılında cep telefonları ile görüşme, veri aktarımı ve SMS gönderimine izin veren 2G teknolojisi kullanılmaya başlanmıştır.
2009 yılı itibarıyla sesin yanı sıra verinin de önemi artmış ve Türkiye 3G teknolojisine geçiş yapmıştır. Mobil cihazlarda internet hızını 10 kat artırarak çeşitli olanaklar sunan 4,5G teknolojisi ise 1 Nisan 2016’da devreye girmiştir.
5G hazırlıkları, 2019 yılında resmi testlerle başlamış ve uzun bir sürecin ardından bu yıl itibarıyla nihai aşamaya ulaşmıştır.
Bugün gerçekleştirilen 5G ihalesinde 2 frekans bandında 11 paket için toplanan en yüksek tekliflerin toplamı, KDV dahil 3 milyar 534 milyon dolara ulaşmıştır.
Mobil elektronik haberleşme altyapıları ile ilgili yetkilendirme ihalesine dair teklif dosyaları, Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ, TTMobil İletişim Hizmetleri AŞ (Türk Telekom) ve Vodafone Telekomünikasyon AŞ temsilcileri tarafından İhale Komisyonu’na verilmiştir.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 5G ihalesinde belirlenen asgari değer olan 2 milyar 125 milyon dolarlık hedefin, KDV ile birlikte 3 milyar 534 milyon dolara yükseldiğini belirterek, “Ekonomimize önemli katkı sağlayacak 5G ihalesine katılan Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone’a teşekkür ediyorum.” ifadesini kullanmıştır.
5G teknolojisi ile ilgili merak edilen önemli sorular şu şekilde sıralanabilir…
5G nedir ve neden önemlidir?
5G, yeni nesil mobil iletişim altyapısı olarak önemli bir yer tutar. 4.5G’ye göre 10 kat daha yüksek hız ve daha güvenli bağlantı imkanı sunan 5G, internet üzerinden gerçekleştirilen tüm işlemleri daha hızlı ve düşük gecikme ile yapma olanağı sağlar.
Bu teknoloji, akıllı şehirler, otonom araçlar ve IoT (nesnelerin interneti) gibi yenilikçi sistemlerin altyapısını oluşturma yeteneğine sahiptir.
5G ile birlikte ilerleyen hız artışının yanı sıra kapasiteler de önemli ölçüde artacak. 1 kilometrekare alan içinde sorun yaşamadan 1 milyon cihazın veri aktarımı yapabilmesi, 5G sayesinde mümkün hale gelecektir.
5G’nin 4.5G’den farkı nedir?
5G’nin en belirgin avantajı yüksek hızdır. Örneğin, mevcut 4.5G ile HD kalitede bir filmin indirilmesi dakikalar alırken, 5G ile bu işlem saniyeler içinde tamamlanabilmektedir.
Ayrıca, 5G internet kullanımı sırasında oluşan gecikme sürelerini minimize ederek kullanıcı deneyimini geliştirmekte, yüksek bant genişliği sayesinde stadyum ve konser gibi kalabalık ortamlarda bile yüksek hızlı internet imkanı sunmaktadır.
Türkiye’de 5G’ye ne zaman geçilecek ve süreç nasıl işleyecek?
Hizmet sağlayıcılar, 1 Nisan 2026 tarihinden itibaren Türkiye genelinde 5G hizmeti sunmaya başlayacak. Yetkilendirme süreci ise 31 Aralık 2042’ye kadar devam edecektir.
5G’nin kapsama alanı nasıl olacak?
5G, başlangıçta nüfusun yoğun olduğu Marmara Bölgesi’nde, İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa ve Konya gibi şehirlerde kullanılmaya başlanacak ve ilk sinyaller buralardan alınacaktır.
Bakan Uraloğlu, 5G geçişinin bölge bölge olacağını, tüm Türkiye’nin kapsama alanına dahil edilmesinin bir yıl ya da biraz daha uzun sürebileceğini ifade etmiştir.
Türkiye’de 5G’ye uyumlu cihazların payı nedir?
Bakan Uraloğlu, Türkiye’de 85 milyon telefon abonesinden 22 milyonunun cep telefonlarının 5G uyumlu olduğunu belirtmiştir. Türkiye’nin toplamda yaklaşık 96 milyon mobil abonesi bulunmakta ve bunlardan yaklaşık 11 milyonu, makineler arasında iletişimi sağlayan abonelerden oluşmaktadır. Yani, Türkiye’deki telefonların yaklaşık dörtte biri 5G uyumlu cihazlardır.
5G hizmetini kullanabilmek için mevcut tarifenin değiştirilmesi gerekecek mi? Ek bir ücret ödenecek mi?
Aboneler, mevcut tarifelerini değiştirmeksizin 5G hizmetinden yararlanabilecek. Yani, ek bir ücret ödemeden mevcut tarifeleriyle 5G hizmetine geçiş yapabilecekler.
5G kullanımı nasıl anlaşılacak?
Kullanıcılar, internet bağlantılarının 5G mi yoksa 4.5G ile mi gerçekleştirildiğini, mobil cihazlarındaki gösterge panelinde kıyaslayarak anlayabilecek. Eğer cihaz, 5G kapsama alanında ise 4.5G (LTE) yerine 5G ibaresini gösterecektir.
5G hizmeti nasıl iptal edilir?
5G hizmeti faaliyete geçtiğinde, kullanıcılar ücretsiz olarak bu hizmetten vazgeçebilecekler. Bunun için, kullanıcılar mobil operatörlerinin belirttiği numaraya SMS göndererek 5G’yi devre dışı bırakabilirler.
5G teknolojisi sanayiyi nasıl etkileyecek?
5G’nin devreye girmesiyle birlikte Türkiye sanayi sektöründe önemli bir dönüşüm beklenmektedir. Yüksek hız, düşük gecikme ve çoklu cihaz bağlantıları sayesinde üretim hatlarında makineler, robotlar ve sensörler eş zamanlı olarak çalışabilme yeteneğine kavuşacaktır.
Finans sektöründe 5G nasıl değişimlere yol açacak?
Finans sektörü, 5G sayesinde işlem hızını ve güvenilirliğini artırmakta, büyük veri ve yapay zeka tabanlı hizmetlerin gerçek zamanlı olarak sunulmasına olanak tanımaktadır. 5G’nin düşük gecikme süresi ve yüksek bant genişliği, yüksek frekanslı alım-satım işlemlerinin neredeyse anında gerçekleştirilmesine yardımcı olmaktadır.
Uzmanlar, 5G ile birlikte gelişmiş şifreleme ve anlık dolandırıcılık tespitinin işlem güvenliğini artıracağına, bankacılık operasyonlarının otomasyonunun hızlanacağına ve maliyetlerin düşeceğine dikkat çekiyor. Ayrıca, IoT entegrasyonu ile akıllı ev finansal hizmetleri ve araç bankacılığı gibi yenilikçi dijital bankacılık deneyimlerinin önü açılacaktır.
