Teknoloji devleri, Avrupa genelinde milyarlarca dolarlık veri merkezi yatırımları yapmaya devam ediyor. Ancak, artan su kıtlığı, kıtanın geleceği hakkında karamsar düşünceleri de beraberinde getiriyor.
Amazon, Microsoft ve Meta gibi büyük teknoloji firmaları, bu bölgedeki veri merkezlerine büyük yatırımlar yaparken, uzmanlar bu yatırımların sürdürülebilirlik ve su kaynakları üzerindeki olumsuz etkilerine dair yeterli önlemler alınmadığına dikkat çekiyor.
Oxford Üniversitesi’nden Prof. Kevin Grecksch, yapay zeka yatırımlarının istihdam ve ekonomik büyüme sağladığına işaret ederken önemli bir sorunu göz ardı ettiklerini belirtiyor: “Kuraklık dönemlerinde önceliğin halkın su ihtiyacına verilmesi halinde veri merkezlerinin durumu ne olacak?” diye soruyor.
“ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK”
Avrupa Komisyonu, yeni nesil “yeşil bilişim” projelerinde enerji verimliliği ve çevresel sürdürülebilirliği ön planda tutmayı hedefliyor. Almanya’daki Jupiter süper bilgisayarı, yenilenebilir enerji kullanımı ve gelişmiş soğutma teknikleri ile bu yaklaşımın başarılı örneklerinden biri olarak gösteriliyor. Ancak, endişeler hala devam etmekte. Amazon’un İspanya’nın kurak Aragon bölgesine üç veri merkezi kurma planı, yerel çiftçiler ve çevre örgütleri arasında gerginlik yaratmaya başladı. Benzer şekilde, Birleşik Krallık’ta Culham’ın “yapay zeka merkezi” olarak ilan edilmesi, bu bölgedeki su kaynaklarına ek yük getireceği endişeleri doğuruyor. Analistlerin yorumlarına göre, teknoloji şirketleri genellikle doğrudan soğutma için kullandıkları su miktarını raporlasa da, elektrik üretimi ve çip üretimi gibi dolaylı su kullanımını sıkça göz ardı ediyor. S&P Global’in analizine göre, 2020’li yıllarda veri merkezi sektörünün su stresi riski artacak ve bu durumun en ağır etkileri İspanya ve Yunanistan gibi Güney Avrupa ülkelerinde hissedilecek.
AVRUPA’NIN ÜÇTE BİRİ SU STRESİ ALTINDA
Avrupa Veri Merkezleri Derneği (EUDCA), su tüketiminin ciddi bir sorun haline geldiğini kabul ederek, içme sularının yerine endüstriyel işlemlerde kullanılabilecek alternatif sulama kaynaklarına yönelik çalışmalara başladıklarını açıkladı. Dernek, veri merkezlerinin Avrupa ekonomisine “trilyonlarca dolarlık katma değer” ve “milyonlarca nitelikli iş” sağladığını vurgulasa da, su kıtlığına dair endişeler hala gündemde. Avrupa Çevre Ajansı da bir kez daha uyarı yaparak, Avrupa’nın nüfusunun ve topraklarının üçte birinin su stresi yaşadığını belirtiyor.
