Son yıllarda Kızıl Gezegen’de yaşam arayışı, kurumuş nehir yatakları ve eski göl kalıntılarında su izlerine rastlanması ile önemli bir aşamaya ulaştı. Ancak yeni bir çalışmaya göre, Mars’taki yaşam izleri kayalarda değil, buz katmanlarının derinliklerinde gizleniyor olabilir.
NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi ve Pensilvanya Eyalet Üniversitesi’nden bilim insanları, Mars’ın buz tabakalarında antik mikroskobik organizmaların kalıntılarının milyonlarca yıl boyunca bozulmadan kalabileceğini keşfetti.
Araştırma ekibi, E. coli bakterisinden alınan protein yapı taşlarının (amino asitlerin), Mars’taki donmuş zemin ve buzulların içinde 50 milyon yıl boyunca radyasyona karşı direnç göstererek varlığını sürdürebileceğini kanıtladı.
Pensilvanya Eyalet Üniversitesi’nden Christopher House, BBC Science Focus dergisine yaptığı açıklamada, “Mars’ın yüzeyindeki bazı buzullar 2 milyon yıldan daha gençtir. Bu durum, eğer o buzlarda bakteriler mevcutsa, onların düzgün bir şekilde korunmuş olabileceği anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
“Dolayısıyla, Mars yüzeyine yakın bölgelerde yaşam varsa, gelecek görevlerde onu keşfetme şansımız var.”
DENEY NASIL YAPILDI
Astrobiology dergisinde yayımlanan deney kapsamında NASA ekibi, E. coli bakterilerini saf su buzuna ve Mars toprağını taklit eden silikat ve kil karışımlarına yerleştirdi.
Numuneler -50 dereceye kadar soğutuldu ve 20 milyon yıllık kozmik radyasyona eşdeğer gama ışınına maruz bırakıldı. Daha sonra modellerle toplam 50 milyon yıllık bir süreç simüle edildi.
Deneyin sonuçları oldukça dikkat çekiciydi. Saf buzda, amino asitlerin yüzde 10’undan fazlası canlı kalmayı başardı. Mars benzeri toprak karışımlarında ise organik bileşenler 10 kat daha hızlı yok oldu.
NASA’dan Alexander Pavlov, “En etkileyici bulgu, saf buzda organik maddelerin çok daha yavaş bozulmasıydı. Radyasyonun oluşturduğu zararlı parçacıklar, buz içerisinde donup kalıyor ve organik moleküllere ulaşamıyor” değerlendirmesinde bulundu.
YENİ HEDEF BUZ TABAKALARI
Araştırmacılar, gelecekteki Mars görevlerinin kayalar yerine buzla kaplı bölgelere odaklanması gerektiğini vurguluyor. House, “Mars’ta çok fazla buz var, ancak çoğu yüzeyin hemen altındadır. Gelecek görevlerin Phoenix sondası benzeri etkili bir matkap ya da kepçe ile bu buz katmanlarına ulaşması gerekecek” diye ekliyor.
DİĞER BUZLU DÜNYALAR
Ekip, benzer testleri Jüpiter’in Europa uydusu ile Satürn’ün Enceladus uydusunun sıcaklık koşullarında da gerçekleştirdi. Her iki uydunun yüzeyinin altında sıvı su okyanusları bulunduğundan, bu bölgeler yaşam arayışı açısından büyük bir potansiyele sahip.
Bu bulgular, NASA’nın Europa Clipper ve Avrupa Uzay Ajansı’nın JUICE görevleri gibi ilerideki uzay misyonları için yeni bir yön belirliyor:
“Saf buz, hem Mars’ta hem de Güneş Sistemi’nin diğer buzlu dünyalarında yaşam izlerini koruyabilmek için en güvenli alan olabilir.”
