ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA), Soğuk Savaş döneminde, eski İngiltere Başbakanı Winston Churchill’i Sovyetler Birliği’ne karşı propaganda amaçlı kullanmayı planladığı gün yüzüne çıktı.
The Telegraph gazetesinin elde ettiği yeni belgeler, CIA’nın desteklediği Radio Liberty isimli yayın kuruluşunun, 1958 yılında Karl Marx’ın ölümünün 75. yılı için özel bir yayın dizisi hazırladığına işaret ediyor. Bu istasyonun temel hedefi, Sovyet halkında Moskova merkezli Komünist ideolojiyi zayıflatmaktı. CIA tarafından finanse edilerek Washington’dan yönetilen Radio Liberty, o dönemde Sovyetler Birliği’nde etkili olan “revizyonist” düşünceleri Batı yanlısı bir propaganda aracı olarak değerlendirdi. Churchill’in yanı sıra dönemin tanınmış İngiliz siyasetçileri Clement Attlee, Aneurin Bevan ve Hugh Gaitskell’in de programa davet edilmesi düşünülüyordu. Ancak, Churchill’in bu daveti kabul ettiğine dair hiçbir kanıt bulunmuyor. Belgelerde, programların 14 Mart – 5 Mayıs 1958 tarihleri arasında yayımlanmasının planlandığı ve hedeflerinin şu şekilde belirlendiği görülüyor: Marksizmin Sovyetler dışında durağan ve dogmatik bir ideoloji olmadığını göstermek, Marksizmin temel varsayımlarını ve tarihsel yöntemini sorgulatarak bu ideolojiye olan güveni sarsmak ve komünist fikirlerin yanı sıra Sovyet devlet modelinin geleceğe dair geçerliliğinin olmadığını vurgulamak.
SAĞLIK SORUNLARI NEDENİYLE DAVETLERİ REDDETMİŞTİ
O dönemde 83 yaşında olan Churchill, sağlık problemleri nedeniyle ABD’den gelen davetleri geri çevirmişti. CIA Direktörü Allen Dulles ve ABD Dışişleri Bakanı John Foster Dulles ile yakın bir ilişkiye sahip olmasına karşın, bu propaganda projesine katıldığına dair herhangi bir kayıt yok. Nottingham Üniversitesi’nden istihbarat tarihçisi Prof. Rory Cormac, CIA’nın bu girişimini Soğuk Savaş stratejisinin karakteristik bir örneği olarak değerlendirdi: “ABD, Sovyet halkına güvenilir seslerle ulaşmak istiyordu. Amaç, sorgulama duygusunu körüklerek rejimin otoritesini sarsmaktı.” 1951-1972 yılları arasında CIA’nın desteğiyle yayın yapan Radio Liberty, daha sonra Radio Free Europe ile birleşti ve şu anda da hâlâ ABD hükümeti tarafından finanse edilerek yayın hayatını sürdürmektedir.
