Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde başlattığı “Erdemliler Hareketi”, 14 Ağustos 2001’de Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) adıyla siyasi arenada yer almaya başladı. Kuruluş sürecinin tamamlanmasının ardından, 16 Ağustos’ta yapılan AK Parti Kurucular Kurulu toplantısında Erdoğan, oy birliğiyle genel başkan olarak seçildi.
AK Parti’nin iktidar yolculuğu, 3 Kasım 2002’de gerçekleştirilen genel seçimlerle başlamıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, siyasi yasak nedeniyle bu seçimlerde aday olamayınca, partisi yüzde 34,28 oy oranıyla birinciliği elde ederek tek başına iktidara gelmiş ve Abdullah Gül başkanlığında 58. hükümeti kurmuştur.
Erdoğan, Türk Ceza Kanunu’ndaki (TCK) 312. madde ile siyasi yasağının kalkmasının ardından, 8 Mart 2003’te Siirt’te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili olarak TBMM’ye girmiştir.
Gül’ün başbakanlık yaptığı 58. hükümetin istifasının ardından, 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, hükümeti kurma görevini Erdoğan’a vermiştir. Erdoğan, 15 Mart 2003’te Türkiye’nin 59. hükümetini kurarak 2014 yılına kadar sürecek başbakanlık görevine başlamıştır.
AK Parti, 2004’teki yerel seçimlerde yüzde 41,7 oy oranıyla yeniden birinci parti olmuştur. 2007 genel seçimlerinde ise yüzde 46,58 oy oranına ulaşarak tek başına iktidarını sürdürmüştür. Bu seçim sonucunda, Tunceli dışındaki 80 ilden milletvekili çıkarmayı başarmıştır.
AK Parti’nin adayı Gül, Cumhurbaşkanı seçildi
Cumhurbaşkanı Sezer’in görev süresinin sona ermesiyle AK Parti, Abdullah Gül’ü Cumhurbaşkanlığı için aday göstermiştir.
27 Nisan 2007 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan ve Türk siyasi tarihinde “e-muhtıra” olarak bilinen açıklamayla laiklik vurgusu yapılmıştır.
Bu olaylar sonrasında, Meclis’te 28 Ağustos 2007’de yapılan oylamada Gül, Türkiye Cumhuriyeti’nin 11. Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.
Bununla birlikte Türkiye, 21 Ekim 2007’de anayasa değişikliğini oylamak için sandık başına gitmiştir. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de içeren halkoylamasında yaklaşık yüzde 69 “evet” oyu çıkmıştır.
Kapatma davası
Dönemin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya tarafından hazırlanan iddianame, Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Erdoğan’ın da aralarında bulunduğu 71 kişinin 5 yıl süreyle siyaset yasağı alması ve partinin kapatılması taleplerini içermekteydi. Bu iddianame 14 Mart 2008’de Anayasa Mahkemesi’ne sunulmuştur.
Yüksek Mahkemenin 31 Mart 2008’de kabul ettiği iddianame sonrasında başlayan davada, mahkeme 30 Temmuz 2008’de kararını vermiştir. Mahkemenin 5 üyesi kapatmaya karşı çıkmışken, 6 üye kapatmadan yana oy kullanmıştır. Anayasa’daki nitelikli çoğunluk sağlanamadığı için parti kapatma talebi reddedilmiştir.
AK Parti, 2009 yerel seçimlerinde en yüksek oy oranına ulaşarak birinci parti olmuştur.
Bu süreçte AK Parti, 2010’daki halk oylamasında 12 Eylül darbesinin 30. yılını anarak 1982 Anayasası’nda değişiklik öngören yasayı da geçirmiştir; bu oylamada da yüzde 57,88 “evet” oyu çıkmıştır.
2011 genel seçimlerinde AK Parti, yüzde 49,80 oy oranına ulaşmış, 2014 yerel seçimlerinde ise yüzde 45,60 ile seçimi ilki sırada tamamlamıştır.
Doğrudan halk iradesiyle seçilen ilk Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül’ün görev süresinin sona ermesinin ardından, 10 Ağustos 2014’teki seçimde Recep Tayyip Erdoğan, yaklaşık yüzde 52’lik oy oranıyla doğrudan halk iradesiyle seçilen ilk ve 12. Cumhurbaşkanı olmuştur. Bu dönemde, AK Parti’nin başına Konya Milletvekili Ahmet Davutoğlu geçmiştir.
Davutoğlu, genel başkanlığında ilk sınavını 7 Haziran 2015’teki genel seçimlerde vermiştir. Ardından 1 Kasım 2015’te yapılan erken seçimde AK Parti, tek başına iktidarı elde etmiştir.
Aynı yılın Mayıs ayında düzenlenen kongrede partinin kurucularından Binali Yıldırım AK Parti Genel Başkanlığına seçilerek 65. Hükümeti kurma görevini üstlenmiştir.
FETÖ’nün 15 Temmuz darbe girişimi
Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) tarafından gerçekleştirilen 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi, Erdoğan’ın “Milletimizi, illerimizin meydanlarına, havalimanlarına davet ediyorum” çağrısıyla engellenmiştir.
Bu darbe girişiminin ardından AK Parti ve MHP’nin gösterdiği dayanışma, Cumhur İttifakı’nın temellerini atmıştır.
16 Nisan 2017’de yapılan halk oylaması
Türkiye’de yeni bir dönem başlatan 16 Nisan 2017’deki halk oylaması, Başbakan Binali Yıldırım dahil 316 AK Parti milletvekilinin önerisiyle, 10 Aralık 2016’da TBMM Başkanlığına sunulmuştur.
Maddelerin oylamanın sonucunda, 10 Şubat 2017’de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Anayasa değişikliğini onaylayarak halkoyuna sunulması için Başbakanlığa göndermiştir.
16 Nisan 2017’de yapılan halk oylaması, yüzde 51,41 “evet” ve yüzde 48,59 “hayır” oyu ile sonuçlanmış, Anayasa’daki “Cumhurbaşkanı seçilenin partisi ile ilişiği kesilir” maddesi kaldırılmıştır. Böylelikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın parti üyeliği yeniden sağlanmıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2014 seçimlerinin ardından 979 gün aradan sonra AK Parti’ye dönerek üyelik beyannamesini imzalamıştır. Ardından 21 Mayıs 2017’de düzenlenen olağanüstü kongrede 1414 geçerli oy alarak yeniden AK Parti Genel Başkanlığına seçilmiştir.
24 Haziran 2018 seçimleri
Siyasi partilere seçim ittifakı yapma imkanı tanıyan 7102 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Kanunu ile Türkiye’de ilk kez siyasi partilerin ittifak kurarak seçime girmeleri sağlanmıştır.
AK Parti ve MHP’nin oluşturduğu “Cumhur İttifakı”, 24 Haziran 2018 seçiminde sınav vermiştir.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, Erdoğan ve partinin yetkili organlarıyla yaptığı görüşme sonucu 2019 seçimlerinin 24 Haziran 2018’de yapılacağı duyurulmuştur.
Seçmenler, ilk kez 24 Haziran’da hem Cumhurbaşkanı hem de milletvekili seçimleri için aynı anda oy kullanmışlardır. Seçimlerde Erdoğan, yüzde 52,59 oy oranıyla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ilk Cumhurbaşkanı olmuştur. Milletvekili seçiminde ise AK Parti, yüzde 42,56 oy alarak 13. seçimde de ilk sırada yer almıştır.
TBMM’de 9 Temmuz’da yemin ederek göreve başlayan Erdoğan, aynı gün yeni sistemin ilk Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’ni de açıklamıştır.
AK Parti, 6. Olağan Büyük Kongresi’ni yaptı
AK Parti’nin 18 Ağustos 2018’de gerçekleştirilen 6. Olağan Büyük Kongresi’nde Erdoğan, geçerli oyların tamamını alarak yeniden genel başkanlığa seçilmiştir.
Kongrede yapılan değişiklik ile 24 Haziran seçimlerinde oluşturulan “siyasi parti seçim ittifakı” parti tüzüğüne eklenmiştir; “Merkez Yürütme Kurulu üyeliği ile Cumhurbaşkanı Yardımcılığı veya Bakanlık görevi aynı kişide birleşemez” maddesi de tüzüğe dâhil edilmiştir.
31 Mart 2019 yerel seçimleri
Mahalli İdareler Genel Seçimleri’nde AK Parti ve MHP, “Cumhur İttifakı” oluşturdu. Bu kapsamda, 30’u büyükşehir olmak üzere 51 ilde ittifak yapılmıştır; 27 büyükşehirde AK Parti, bazı illerdeyse MHP aday göstermiştir.
AK Parti, bu seçimde de birinci parti olmayı başarmış ancak Ankara ve İstanbul büyükşehir belediyelerini CHP kazanmıştır. AK Parti’nin itirazı üzerine 23 Haziran’da İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi yenilenmiş, sonuç değişmemiştir.
Olağan kongre sürecine Kovid-19 engeli
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan’ın talimatıyla, partinin 7. Olağan Büyük Kongre süreci sonbaharda başlamış ancak Kovid-19 salgını nedeniyle durdurulmuştur.
Salgının etkilerinin hafiflemesinin ardından kongre süreci, 24 Mart 2021’de devam etmiş ve Erdoğan, geçerli 1428 oy alarak yeniden AK Parti Genel Başkanlığına seçilmiştir.
14 Mayıs Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 10 Mart 2023’te yaptığı açıklamada, Anayasa’nın 116. maddesi çerçevesinde 18 Haziran’da gerçekleştirilmesi planlanan Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin 14 Mayıs’ta yenilenmesine karar verdiğini duyurmuştur.
Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi’nin 14 Mayıs’da yapıldığı seçimde, Cumhur İttifakı’nın adayı Erdoğan yüzde 49,52 oy almış, ancak ilk turda yüzde 50 artı 1 oy alamadığı için Cumhurbaşkanı seçilememiştir. AK Parti ise yüzde 35,62 oy oranıyla 268 milletvekili çıkarmıştır.
Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nin 28 Mayıs’daki ikinci turunda Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 52,18 oy alarak Cumhurbaşkanı olarak tekrar seçilmiştir.
Kurulduğu günden bu yana girdiği tüm genel seçimlerde birinci parti olan AK Parti, çok partili siyasi hayatın başladığı 1946’dan bu yana en uzun süre iktidarda kalmış olan parti konumundadır.
Seçimlerin ardından, AK Parti 4. Olağanüstü Büyük Kongresi’ni 7 Ekim 2023’te gerçekleştirerek Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1399 geçerli oyun tamamını alarak yeniden genel başkanlığa seçilmiştir.
Kongrede yeni seçilen Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nda 49 yeni isim görev almıştır. Ayrıca, AK Parti Merkez Yürütme Kurulu’nda 18 isimden 14’ü yerini korumuştur.
31 Mart 2024 Mahalli İdareler Seçimleri
AK Parti, 31 Mart Mahalli İdareler Seçimlerinde yüzde 35,49 oy alarak, 24 il ve 357 ilçe belediyesini kazanma başarısını göstermiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim sonuçlarının ardından yaptığı açıklamada, “Milletin sandıkta verdiği mesajları en isabetli, en objektif bir şekilde akıl ve vicdan terazimizde tartarak gerekli adımları mutlaka atacağız.” ifadesine yer vermiştir.
Seçimlerin ardından AK Parti teşkilatlarında yenilenme süreci başlatılmıştır.
8. Olağan Büyük Kongre süreci
AK Parti, 8. Olağan Büyük Kongre süreci kapsamında ilçe kongrelerine 12 Ekim 2024’te başlamıştır. Türkiye genelinde 972 ilçe ve 81 ilde yapılan kongrelerin tamamlanması sonrasında, 23 Şubat 2025 tarihinde 8. Olağan Büyük Kongresi’ni düzenleyecektir.
Merkez Disiplin Kurulu, Siyasi Erdem ve Etik Kurulu ile Genel Merkez Parti İçi Demokrasi Hakem Kurulunun üyeleri belirlenmiştir.
MKYK’de 36 isim görevine devam ederken, 39 yeni isim yeni parti yönetiminde yer almamıştır. Böylece MKYK’nın yüzde 52’si yenilenmiş olmuştur.
Kongrede, Tüzük Değişikliği Komisyonu tarafından hazırlanan parti tüzüğünün 81. maddesinde değişiklik yapılarak, Türk Devletleri ile İlişkiler, Sağlık Politikaları ve Kültür ve Sanat Politikaları adıyla 3 yeni başkanlık kurulmuştur.
24. kuruluş yıl dönümü
Ağustos 2025’te AK Parti, 24. kuruluş yıl dönümünü kutlamıştır. Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Her sayfası adanmışlıkla dolu, başarılarla süslü, fedakarlıklarla örülü 24 yılı geride bırakmanın haklı kıvancını yaşıyoruz.” şeklinde bir açıklamada bulunmuştur.
28. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, AK Parti, farklı partilerden gerçekleşen katılımlarla milletvekili sayısını 272’ye yükseltmiştir.
