Sosyal Güvenlik Uzmanı Yavuz Kurt, TBMM’ye sunulan 36 maddelik torba yasa teklifinin vergi ve sosyal güvenlik sisteminde köklü değişimlere yol açacağını dile getirdi. Kurt, bu düzenlemenin kayıt dışılıkla mücadele ve sistemin finansal sürdürülebilirliğini artırmayı amaçladığını vurguladı. Ayrıca, vergi ve prim affı ile ilgili söylenenlerin gündemde olmadığını belirtti.
Kurt, TBMM’ye sunulan yasa teklifinin, vergi ve sosyal güvenlik alanında geniş kapsamlı değişiklikler öngördüğünü ifade etti. Kayıt dışılıkla mücadeledeki etkinliğin artırılması ve sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için finansal yapının güçlendirilmesini hedefleyen düzenlemeler dikkat çekiyor. Vergi ve prim affıyla ilgili spekülasyonlara da değinen Kurt, bu konuda ilgili bakanlıklar nezdinde bir hazırlığın bulunmadığını söyledi.
VERGİ VE PRİM AFFI YOK
Vergi ve SGK borçlarının yapılandırılmasıyla ilgili son düzenleme Mart 2023’te yapılmıştı. 2024 Eylül ve 2025 Temmuz aylarında BDDK’nın bankacılık sektöründeki takip oranlarını göz önünde bulundurarak sunduğu yeniden yapılandırma imkanı gündemde iken, torba yasada vergi ve sigorta primleriyle ilgili bir düzenlemenin mevcut olmadığını, yine de mali istikrar ve bütçe dengeleri açısından kısa vadede böyle bir uygulamanın söz konusu olabileceğini belirttiler.
TORBA YASA NELER GETİRİYOR?
Yasa teklifi ile mesken gelirlerinde kira istisnasının kaldırılmakta, bazı işletme ruhsatlarına yıllık harç getirilmekte ve sosyal güvenlik prim oranlarının artması öngörülmektedir. Ayrıca, doğum hariç sigorta borçlanma maliyetleri de yükselirken, bazı SGK teşviklerinin son bulacağı bilgisi paylaşıldı. BES’teki devlet katkısında ise değişiklikler bekleniyor.
SGK PRİM ORANI ARTIYOR
Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için alınan prim oranı yüzde 20’den yüzde 21’e çıkarılıyor. İşveren hissesine yapılacak ilave ile işveren prim hissesi yüzde 12 olacak. Böylece toplamda işçi ve işveren hisseleri ile birlikte sigorta prim oranı yüzde 38,75 olarak uygulanacak.
KİRA GELİRLERİNDE VERGİ İSTİSNASI KALKIYOR
Konut sahiplerinin elde ettikleri kira gelirlerine uygulanan 47 bin TL tutarındaki istisna kaldırılacak. Bu istisna, yalnızca sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlar için geçerli olacak.
DEĞERİNDEN DÜŞÜK GÖSTERİLEN EMLAK SATIŞINDA CEZA ARTIYOR
Gayrimenkullerin alım-satımında gerçek bedelinden daha düşük bir matrah beyan edilmesi durumunda, tapu harcı üzerinden uygulanan yüzde 25’lik vergi ziyaı cezası yüzde 100’e yükselecek. Aynı zamanda, devir ve iktisap bedellerinin emlak vergisi değerinin altına düşmeyeceği belirtildi.
GAYRİMENKULLERİN DEVİR İKTİSAP BEDELLERİ DEĞİŞİYOR
Şu anda gayrimenkul edinimi sırasında, alıcı ve satıcıdan toplamda binde 20 oranında tapu harcı tahsil ediliyor. Yeni düzenlemeyle, bu işlemlerde beyan edilen gerçek devir ve iktisap bedellerinin emlak vergisi değerinden az olmaması gerekecek.
TEŞVİKLERDE İNDİRİME GİDİLİYOR
İşverenlere sağlanan 5 puanlık sigorta işveren hissesi indirim oranı 2025 Şubat ayından itibaren imalat sektörü dışında kalan sektörlerde 4 puana indirilirken, imalat sektörü için bu teşvik 2026 yılı sonuna kadar 5 puan olarak uygulanmaya devam edilecek.
BAĞ-KUR PRİM TEŞVİKİ SONLANDIRILIYOR
İlk defa sigortalı olan genç girişimciler için 1 yıl süreyle uygulanan Bağ-Kur prim teşviki kaldırılıyor. Bu durumda, gençler ilk yıl için sigorta primi ödemek zorunda kalacaklar.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI OLANLARIN PRİMLERİ DE ARTACAK
İsteğe bağlı sigorta ve Ek-5 (tarım işçileri) gibi grupların prim oranları yüzde 1 artırılarak yeniden belirlenecektir.
SİGORTA PRİM TAVANI YÜKSELTİLİYOR
Asgari ücretin 7,5 katı olarak belirlenen sigorta primi tavanı, asgari ücretin 9 katına çıkarılacaktır. Bu durum, yüksek gelir elde edenlerin ödeyecekleri prim tutarlarını artıracaktır.
HİZMET BORÇLANMASI MALİYETİ ARTIYOR
Askerlik, sağlık gibi hizmet borçlanmaları için ödenecek primlerin, doğum borçlanması haricindeki yeni hesaplaması ile günlük kazancın yüzde 45’i üzerinden hesaplanacak. Dolayısıyla 2025 yılı için borçlanma maliyetinin artması bekleniyor.
BES’TE DEVLET KATKISI DEĞİŞİYOR
Mevcut uygulamada bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının yüzde 30’u devletten katkı olarak eklenmekte. Ancak yeni yasa teklifi ile bu oran yüzde 50’ye kadar artırılabilir veya sıfıra indirilebilir. Böylece BES’teki devlet katkısı değişkenlik gösterecektir.
