Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda gerçekleştirilen oturumda, Bakanlığının 2026 yılına yönelik bütçe planlamasını detaylandırdı. Uraloğlu, hızlı tren fabrikasının Eylül 2026’da tamamlanmasını hedeflediklerini, ayrıca milli elektrikli tren ve banliyö setlerinin seri üretiminin başladığını aktardı. Bu yıl sonuna kadar 10 milli elektrikli tren ve 8 milli banliyö setinin hizmete gireceği bilgisi verildi.
Bakan, Türkiye genelinde 2 bin 3 şantiyede 103 bini aşkın çalışanın, ulaşım projeleri üzerinde yoğun bir şekilde çalıştığını belirtti. Ulaşım yatırımlarının, üretim maliyetlerini düşürmenin yanı sıra istihdam yaratıp, seyahat sürelerini kısaltarak karbon emisyonlarını azaltma yönünde olumlu etkileri olduğu vurgulandı.
Uraloğlu, 2026 bütçesinde demir yoluna ayrılan payın yüzde 53, kara yoluna ise yüzde 39 olduğunu söyledi. Demir yolunun payının artırılmasının enerji verimliliği ve çevresel sürdürülebilirlik açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekti. Mevcut hızlı tren hatları sayesinde nüfusun yüzde 51’inin hızlı tren konforuna ulaştığı ifade edildi. Ayrıca, Marmaray ile Asya ve Avrupa arasında 76,6 kilometrelik kesintisiz demir yolunun bağlantısı kuruldu. Başkentray ve İZBAN ile kent içi ulaşımda 1,1 milyar ila 1,4 milyar yolcu taşındı. 2028 itibarıyla demir yolu ağının toplam uzunluğunun 17 bin 287 kilometreye ulaşması hedefleniyor.
Yeni hızlı tren projeleri arasında Ankara-İzmir, Mersin-Gaziantep, Bandırma-Bursa-Osmaneli ve Halkalı-Kapıkule hatları yer almakta. Ayrıca, mevcut 12 lojistik merkezine 25 yeni merkezin eklenmesi planlanıyor.
Karayolu ve köprü yatırımları konusuna da değinen Uraloğlu, 2003 yılından itibaren 510 tarihi köprünün restore edildiğini ve bu yıl 11 köprünün daha onarıma tabi tutulacağını açıkladı. Otoyol ağının şu anda 3 bin 796 kilometre olduğunu, 2028 yılına kadar bu rakamın 4 bin 330 kilometreye çıkarılmasının planlandığını ifade etti. Marmara Bölgesi’nde otoyol ringinin, ulaşım ve olası afetler için önemli bir altyapı sağladığını belirten Uraloğlu, Kuzey Marmara Otoyolu ve Sarıyer-Kilyos Tüneli projeleriyle trafik yoğunluğunu azaltma hedefinde olduklarını vurguladı. Ayrıca, Çanakkale ve Çeşmeli-Kızkalesi otoyollarının bölgedeki ring altyapısını güçlendireceği belirtildi.
Havacılık yatırımlarının da ele alındığı sunumda, Türkiye’nin küresel bir uçuş merkezi haline geldiğine dikkat çekildi. Uraloğlu, mevcut 58 havalimanı sayısının 60’a çıkarılacağını belirtti ve Türkiye’nin 175 ülkeyle havacılık anlaşmasına sahip olduğunu hatırlattı. 2024 yılında 231 milyon yolcuyla Avrupa’da 3., dünya genelinde ise 7. sıraya yerleşeceklerini ifade etti. İstanbul Havalimanı’ndaki üçlü bağımsız pist operasyonunun, üç uçağın aynı anda iniş-kalkış yapmasına olanak sağladığını, yerli hava trafik yazılımının ise 7 havalimanında kullanıldığını aktardı.
Uraloğlu, Türkiye’nin denizcilikteki gelişmelerini ve stratejik yatırımlarını da paylaştı. Yük elleçleme miktarının 456 milyon tonu aştığı bilgisini veren Bakan, 2002 yılında dünyada 17. sırada olan Türk denizcilik filonun, 2025’in ilk yarısında 2 bin 203 gemiyle 10. sıraya yükseleceğini ifade etti. Ayrıca, Aliağa Limanı’nın dünyanın en fazla konteyner elleçleyen ilk 100 limanı arasına girdiği bilgisini de verdi. Boğaz geçiş gelirlerinin ise 38 milyon dolardan 223 milyon dolara çıktığını ve tersanelerdeki üretim kapasitesinin 300 bin DWT seviyesine ulaştığını duyurdu.
Dijital dönüşüm ve 5G teknolojileri üzerine de konuşan Uraloğlu, Türkiye’nin 97 milyon mobil abone ve 638 bin kilometre fiber altyapıyla dijital dünyanın önemli merkezlerinden biri haline geldiğini belirtti. e-Devlet Kapısı’nın BM e-Devlet Endeksi’nde 27. sırada, Avrupa’da ise ilk 10’da yer aldığına dikkat çekti. Ayrıca, geçen yıl uzaya fırlatılan yerli Türksat 6A uydusuyla Türkiye’nin “kendi haberleşme uydusunu üretebilen” 11 ülkeden biri haline geldiğini söyledi. Türksat 7A için çalışmalara başlanıldığı da belirtildi. 5G ihalesinden elde edilen 3,5 milyar doların, altyapı yatırımları ve Ar-Ge projelerinde kullanılacağını açıkladı.
Bakan Uraloğlu, 2025 yılında toplam yatırım tutarı 189 milyar lira olan 44 projenin tamamlanarak vatandaşın hizmetine sunulacağını duyurdu. 2026 yılı için Bakanlık ve bağlı kurumlara ayrılan bütçe ödeneğinin ise 605 milyar lira olduğunu vurgulayarak, bu bütçenin Türkiye’nin büyüme hedeflerine yeni bir ivme kazandıracağını ifade etti.
Sunum sırasında muhalefet milletvekillerinin serzenişleri tartışmalara yol açtı. Uraloğlu, eleştirilere yanıt vererek, “Yaptığımız yatırımları vatandaşın verdiği vergilerle hayata geçiriyoruz. Söylediğim rakamlar her türlü otorite tarafından ölçülebilir.” dedi.
