Monte Sierpe bölgesinde yer alan, yaklaşık 1,6 km uzunluğunda ve toplamda 5 bin 200 çukura sahip olan yapı, yaklaşık 600 yıldır gizemini sürdürüyordu.
1933 yılında, hava fotoğraflarıyla dikkat çeken bu alan için bugüne kadar bir dizi teori öne sürüldü. Bu teoriler arasında, yapının savunma, su toplama, bahçecilik, mezar alanı, jeoglif ya da madencilik amacı taşıdığına dair çeşitli açıklamalar yer alıyor.
Zamanla, teoriler tükenince amatör araştırmacılar, yapının “uzaylılar” ile bağlantılı olduğuna dair iddialar öne sürmeye başladılar.
ÇÖZÜM DİJİTAL ARKEOLOGLARDAN GELDİ
Geçtiğimiz hafta hakemli bilimsel dergi Antiquity’de yayımlanan bir çalışma, bu gizemi nihayet ortaya çıkardı.
Dijital arkeologlardan oluşan araştırma grubuna göre, Monte Sierpe aslında bir hesaplama ve ticaret sistemi olarak kullanılmıştır.
Çalışmanın başyazarı Jacob Bongers, The Conversation’da kaleme aldığı yazıda, “Monte Sierpe’nin başlangıçta bir takas pazarı işlevi gördüğünü, daha sonra İnka İmparatorluğu döneminde (1400-1532) yerel halktan vergi toplayan büyük ölçekte bir muhasebe aracına dönüştüğünü düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.
MUAZZAM KAYIT SİSTEMİ
Bongers, yapıyı günümüz terimleriyle tanımlayarak, “Bu tepecik, İnka İmparatorluğu için devasa bir elektronik tablo gibi işliyordu” şeklinde konuştu. Bazı araştırmacılar, bu yapıya “defter” adını veriyor.
Ayrıca, şaşırtıcı bir düzenliliğe sahip olan ve her çukurun belirli bir işlevi olduğu düşüncesi, bazı bilim insanlarının bu sistemi günümüzün blok zinciri (blockchain) yapısıyla kıyaslamasına yol açtı. Bu yapı, tıpkı blok zincirinde olduğu gibi birbirini takip eden ve doğrulanabilir kayıt birimlerinden oluşmaktadır.
600 yılı aşkın bir süre boyunca çukurların gizemi çözülemedi; ancak artık And uygarlıklarının para ve yazılı kayıt kullanmadan yüz binlerce insanı nasıl organize ettiğine dair önemli bir sorunun yanıtı bulunmuş oldu.
Araştırmacı Bongers konuyu şu şekilde özetledi:
“İnka İmparatorluğu, devasa toplulukları para ve yazılı kayıt olmadan nasıl yönetti? Monte Sierpe bu sorunun cevabını sunuyor.”
BLOCKCHAIN NEDİR, YAPISI NASIL?
Blockchain, merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymadan verilerin güvenli ve şeffaf bir biçimde kaydedilmesini sağlayan dağıtık bir kayıt teknolojisidir.
Veri parçaları olan bloklar, kriptografik yöntemlerle birbirine bağlanarak zincir oluşturur. Her blok, önceki bloğun bir özetini (hash), işlem kayıtlarını ve zaman damgasını içerir. Bu sayede zincirdaki veriler geriye dönük olarak değiştirilemez bir hale gelir.
Blockchain, işlemlerin milyonlarca cihazda bulanan kopyalar sayesinde doğrulanmasını sağlar ve bu sayede manipülasyon ihtimalini neredeyse sıfıra indirir. En çok kripto para birimlerinin altyapısı olarak bilinmesine rağmen, tedarik zinciri, oy sistemleri, finans, sağlık ve kimlik doğrulama gibi pek çok alanda devrim niteliğinde bir teknoloji olarak kullanılmaktadır.
