Milli Eğitim Bakanı Tekin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2026 yılı bütçesine ilişkin gerçekleştirdiği sunumda, Dünya Çocuk Hakları Günü vesilesiyle tüm dünyada zor durumda olan çocukların haklarının savunulmasının önemine dikkat çekti.
Tekin, eğitimi, toplumun kendisini nasıl tanımladığı ve insanların hangi değerlere göre yetiştirilmesi gerektiği gibi sorularla ilişkilendirerek, eğitimin “birey-toplum-devlet” üçgeninde hem varoluşsal bir zorunluluk hem de kamu kurumlarının en temel görevlerinden biri olduğunu ifade etti.
Tekin, öğretmenin rehberliğini ön plana çıkaran üretken düşünme, adalet, dayanıklılık ve sürdürülebilirliği sağlayan bir eğitim ikliminin gerekliliğine vurgu yaparak, bu değişimin toplumun gerçek ihtiyaçlarına uygun bir şekilde yönetilmesinin kritik öneme sahip olduğunu belirtti.
Eğitimin çok katmanlı bir yapıya sahip olduğunu vurgulayan Tekin, yapay zeka ve veri temelli araçların doğru kullanıldığında öğretmen rehberliğini destekleyen ve karar süreçlerine özgörü sağlayan olanaklar sunduğunu ifade etti. Hedefin, öğrencileri dar meslek kalıplarına hapsetmeden, kalıcı değerleri olan etkili okuryazarlık ve problem çözme becerileriyle donatmak olduğunu kaydetti.
“Kapsayıcı bir eğitim düzenini kurmaya gayret ediyoruz”
Bakan Tekin, Milli Eğitim Bakanlığı’nın temel insan haklarını merkez alan bir eğitim politikası benimsediğini, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Cumhuriyet sizden; fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister” sözünü dikkate alarak eğitim sistemini güçlendirmek için sürekli çaba gösterdiklerini söyledi.
Eğitimi, öğretmenin itibarını artıran, öğrencinin öğrenmesini derinleştiren ve velinin güvenini arttıran bir kamusal görev olarak değerlendiren Tekin, “Kapsayıcı bir eğitim düzenini kurmaya gayret ediyor ve sürekli güçlendiriyoruz.” şeklinde konuştu.
Cumhuriyet’in 100. yılına denk gelen yeni dönemde, öğretmeni merkez alan, aile-okul iş birliğini artıran ve fırsat eşitliğini güvence altına alan bir eğitim sistemi kurmaya devam ettiklerini vurgulayan Tekin, ölçme, değerlendirme ve destek hizmetleri ile huzurlu bir eğitim ortamı oluşturmayı hedeflediklerini aktardı.
“Amacımız, ‘yetkin ve erdemli bireyler’ yetiştirmektir. Eğitimde izlenecek yolları tutarlı programlar ve somut adımlarla hayata geçiriyoruz. Tüm kademelerde eğitim yatırımlarını sistematik bir şekilde ilerletiyoruz. Bugünkü kazanımlar, yarın için kurumsal bir teminat oluşturmaktadır. Bu süreçte, gündemin hızla değiştiğini ve kolaycı önerilerin kısa süreli etkiler yarattığını biliyoruz. Popüler yaklaşımların geçici cazibesine kapılmadan, somut hedeflerle ve şeffaf bir izleme sistemi ile ilerliyoruz.”
“Milli ve manevi değerlerimizi içselleştirmiş nesiller yetiştirme hedefimizi sürdürüyoruz”
Bakan Tekin, dünya genelinde eğitimde başlıca sorunların eğitime erişim ve fırsat eşitliği olduğunu ifade etti. Bu sorunların, küresel salgının etkisiyle belirginleştiğini dile getiren Tekin, 2011’de başlatılan FATİH Projesi aracılığıyla dijital altyapı yatırımlarıyla bu duruma proaktif bir yanıt verdiklerini belirtti.
Teknolojinin güvenli ve pedagojik kullanımıyla eğitim sürecini güçlendirdiklerini vurgulayan Tekin, “2025-2026 eğitim yılı için ana tema olarak ‘Yeşil Vatan’ belirledik. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında, kökleriyle güçlü bağları olan, ülkenin milli ve manevi değerlerini içselleştiren nesiller yetiştirme hedefimizi sürdürüyoruz.” dedi.
“AK Parti hükümetleri boyunca 821 bin 351 öğretmen ataması gerçekleştirdik”
Bakan Tekin, AK Parti hükümetlerinin eğitimi devlet politikalarının merkezine yerleştirdiğini ifade etti. 2002 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın merkezi yönetim bütçesindeki sırasının 4. olduğunu, 2003 itibarıyla ilk sıraya yükseldiğini ve 2026 yılında da bu konumunu koruduğunu belirtti.
2026 yılı için eğitim bütçesinin, Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu ve diğer kuruluşlar için toplam 2 trilyon 905 milyar lira olduğunu aktaran Tekin, bunun merkezi yönetim bütçesinin %15,33’ünü oluşturduğunu bildirdi.
“Resmi okullarımızdaki öğretmen sayısı 1 milyon 34 bin 564’e yükselmiştir”
“2002-2003 eğitim yılında 367 bin 145 derslik varken, 2024-2025 yılı itibarıyla bu sayının 753 bin 571’e ulaşması öngörülmektedir. Resmi okullardaki öğretmen sayısı 2002-2003’te 515 bin 253 iken, bu sayı 2024-2025 yılında 1 milyon 34 bin 564’e çıkmıştır. Halen görevdeki öğretmenlerin yaklaşık %80’i bu süreçte atanmıştır. AK Parti hükümetleri dönemi boyunca 821 bin 351 öğretmen atanmıştır.”
Bu kapasitenin eğitim kalitesine yansıdığına dikkat çeken Tekin, ilköğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısının 2002-2003’te 36 iken, 2024-2025’te 23’e düştüğünü, ortaöğretimde ise benzer oranın 30’dan 20’ye gerilediğini belirtti. Ayrıca, öğretmen başına düşen öğrenci sayısının da önemli ölçüde azaldığını vurguladı.
“Türkiye, aralarında 7 OECD ülkesinin de bulunduğu 45 ülkeden daha yüksek performans gösterdi”
Tekin, Türkiye’nin uluslararası eğitim göstergelerinde elde ettiği başarıları izlediklerini belirtti. OECD’nin PISA araştırmasının bunlardan biri olduğunu ifade eden Tekin, 2022 PISA raporuna göre Türkiye’nin, eğitimde son 20 yılda matematik alanındaki performansını sürekli olarak artıran ülkeler arasında yer aldığını söyledi.
Türkiye’nin PISA okuma becerileri alanındaki puanının 2003’te 441’den 2022’de 456’ya yükseldiğini, bu artışın uluslararası ortalamanın da üzerine çıktığını kaydeden Tekin, “Bu başarıyla Türkiye, 7 OECD ülkesinin de bulunduğu 45 ülkeden daha yüksek bir performans sergilemiştir.” şeklinde konuştu.
Fen bilimleri alanında da Türkiye’nin uluslararası ortalamanın üzerinde bir başarıya imza attığını dile getiren Tekin, Türkiye’nin PISA 2022 sonuçlarına göre fen bilimlerinde 476 puan aldığını belirtti. Ayrıca, 2025 PISA döngüsünün bu yıl içinde gerçekleştirildiğini ve sonuçların önümüzdeki yıllarda paylaşılacağını aktardı.
“Türkiye, TIMSS 2023 araştırmasında Avrupa ülkeleri arasında 3. sırada”
Tekin, TIMSS araştırmasındaki gelişmelere de değinerek, Türkiye’nin 8. sınıf düzeyinde TIMSS 2023’te puanını 80 puan artırıp 509’a yükselttiğini söyledi. Avrupa ülkeleri arasında 8’inci sınıf düzeyinde 7, OECD arasında 10, genel katılımcılar arasında ise 13. sırada yer aldığını ifade etti.
Türkiye’nin 4. sınıf düzeyinde matematik alanında 2023 TIMSS araştırmasında 84 puan artırarak toplamda 553 puana ulaştığını vurgulayan Tekin, Avrupa ülkeleri arasında ikinci, OECD üyesi ülkeler arasında dördüncü ve tüm katılımcılar arasında sekizinci sırada konumlandığını bildirdi.
TIMSS 2023 araştırmasında Türkiye’nin 4. sınıf düzeyinde fen bilimleri alanında 107 puan artırarak 570’e yükseldiğini belirten Tekin, uygulamaya katılan ülkeler arasında bu başarıyla birinci sırada yer aldıklarını aktardı.
“Deprem bölgesinde bugüne kadar 13 bin 321 dersliği eğitime aldık”
Tekin, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde izleme değerlendirme çalışmalarına odaklandıklarını ve deprem bölgesindeki eğitime ilişkin bilgiler paylaştı. Kahramanmaraş merkezli depremin ardından 10 bin 272 okul ve 109 bin 401 dersliğin hasarsız ya da az hasarlı olduğunu belirtti.
Bugüne kadar 865 okul ve 13 bin 321 dersliğin eğitim sürecine dahil edildiğini, deprem bölgesinde mevcut derslik kapasitesinin, deprem öncesi kapasitenin %15 üzerine çıkacağını söyledi.
Bakan Tekin, “Bakanlık Yönetim Sistemi (BYS)” ile geleceğin veri odaklı çalışmalarına hazırlık yaptıklarını; bu sistem sayesinde eğitimle ilgili uzun dönem tahminler yapabileceklerini ifade etti.
“208 yükseköğretim kurumunda 6 milyon 800 bin öğrenci öğrenim görmektedir”
Yükseköğretimde önemli gelişimlerin yaşandığını aktaran Tekin, 2024-2025 eğitim yılı itibarıyla toplam 208 yükseköğretim kurumunda 6 milyon 800 bin öğrencinin eğitim aldığını belirtti. Türk yükseköğretim sisteminin, Avrupa’da en fazla öğrenciyi barındıran sistem konumunda olduğunu söyledi.
2002’de toplam öğretim elemanı sayısının 70 bin 12 iken, 2025’de 186 bin 349’a yükseldiğini, öğretim üyesi sayısının da 25 bin 953’ten 113 bin 134’e çıktığını sözlerine ekledi. Ayrıca, toplam öğretim elemanlarının %46,91’inin kadın olduğunu belirterek Türkiye’nin bu alanda OECD ortalamasının üzerinde yer aldığını vurguladı.
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı’nın tüm hizmetlerini e-Devlet standartlarında yürüttüğünü ifade eden Tekin, 2026 yılı için Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine ayrılan kaynağın 1 trilyon 943 milyar lira olduğunu kaydetti.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na da teşekkür eden Bakan Tekin, “Bu süreçte bizi destekleyen herkesin katkısını önemsiyoruz ve her yıl sizlerle diyaloğumuzu sürdürmekten mutluluk duyuyoruz.” şeklinde sözlerini tamamladı.
