İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) verilerine göre, 15 Nisan’da yüzde 82,22 seviyesine ulaşan barajlardaki su miktarı, gün geçtikçe azalmaya devam ediyor.
Son günlerdeki ölçümlere göre, şehrin su gereksinimini karşılayan barajlardaki doluluk oranı şu an itibarıyla yalnızca yüzde 19,81 olarak tespit edildi.
Toplamda 868 milyon 683 bin metreküp su kapasitesine sahip olan bu barajlarda mevcut su miktarı ise 171 milyon 89 bin metreküp seviyesinde bulunuyor.
Barajlardaki su miktarının dağılımı; Ömerli’de yüzde 24,66, Darlık’ta yüzde 16,98, Elmalı’da yüzde 2,8, Terkos’ta yüzde 25,05, Alibey’de yüzde 2,42, Büyükçekmece’de yüzde 16,39, Sazlıdere’de yüzde 9,99, Istrancalar’da yüzde 0,79, Kazandere’de yüzde 0,21 ve Papuçdere’de yüzde 0,74 şeklinde raporlandı.
İSKİ’nin paylaştığı verilere göre, 23 Kasım tarihli doluluk oranları; 2016 yılında yüzde 34,98, 2017’de yüzde 55,41, 2018’de yüzde 49,35, 2019’da yüzde 36,59, 2020’de yüzde 26,3, 2021’de yüzde 41,52, 2022’de yüzde 35,19, 2023’te yüzde 23,78 ve 2024’te yüzde 27,75 iken, günümüzdeki oran ise sadece yüzde 19,81 olarak kaydedildi.
Söz konusu durum, son on yılın aynı dönemine ilişkin en düşük doluluk oranı olarak kayıtlara geçti.
EN DÜŞÜK DOLULUK ORANI KAZANDERE BARAJI’NDA
Kentteki su kaynaklarının en düşük doluluk seviyesine sahip olduğu baraj Kazandere oldu. Geçen yıl 23 Kasım’da doluluk oranı yüzde 8,05 iken, bu yıl bu rakam yüzde 1,7’ye inmiş durumda.
Pabuçdere Barajı’nda ise geçen yıl bu tarihte doluluk oranı yüzde 5,69 iken, bugün itibarıyla yüzde 3,61 olarak ölçüldü.
Sazlıdere Barajı’nda da geçen yılki yüzde 38,3’lük doluluk oranı, bu yıl yüzde 19,35’e geriledi.
Terkos Barajı’nın doluluk oranı ise günümüzde yüzde 21,97 olarak belirlenirken, geçen yıl bu oran yüzde 35,74 olarak kaydedilmişti.
Elmalı Barajı’nda geçen yıl 23 Kasım’da yüzde 51,15 olan doluluk oranı bu yıl yüzde 50,05 olarak ölçüldü.
Alibey Barajı’nda geçen yıl yüzde 7,08 olan doluluk oranı, bu yıl yüzde 12,19 seviyesine yükseldi.
Istrancalar Barajı’nda ise geçen yıl yüzde 37,1 olan doluluk oranı, bu yıl yüzde 21,72 olarak belirlendi.
Büyükçekmece Barajı’nda geçen yıl yüzde 29,26 olan doluluk oranı, bu yıl yüzde 21,65 olarak kaydedildi.
Darlık Barajı’nda ise geçen yıl yüzde 29,19 olan doluluk oranı, şu an itibarıyla yüzde 28,49 olarak belirlendi.
Ömerli Barajı’ndaki doluluk oranı da geçen yıl yüzde 25,39 gözlemlenirken, bu yıl yüzde 17,34 olarak kayıtlara geçti.
“EKİMDE GÜZEL YAĞIŞLAR ALDIK”
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, Türkiye’nin özellikle güney kesimleri, batı bölgeleri ve Marmara Bölgesi’nin son yıllarda ciddi kuraklık dönemlerinden geçtiğini ifade etti.
Kuraklığın su kaynaklarının yenilenmesini engellediğini ve havaların sıcak geçmesinin mevcut kaynakların hızla tükenmesine yol açtığını belirten Toros, “Ekim ayında güzel yağışlar aldık. Bu, son 10 yıl içindeki en yağışlı dönemlerden biri oldu. Temmuz, ağustos ve eylülde barajlardaki su seviyeleri her üç günde bir yüzde 1 düşerken, ekimde bu düşüş süresi altı güne çıktı. Yani yaz döneminde su seviyeleri her üç günde bir azalıyordu, ekim ayı geldiğinde ise bu süre iki katına çıkmış oldu.” dedi.
Kasım ayının gelmesiyle Türkiye’de yüksek basınç sistemlerinin etkili olduğuna dikkat çeken Toros, İstanbul’da sıcaklıkların 25 dereceye kadar yükseldiğine işaret ederek, “Sıcak günler yaşıyoruz. Yüksek basınç alanları yağışların gelmesini engelliyor. Bu durum, baraj seviyelerinin düşmeye devam etmesine neden oluyor.” ifadelerini kullandı.
Toros, İstanbul barajlarının şehir nüfusuna yetecek kadar su seviyesinde olmadığını vurgulayarak, “Geçmiş verilere baktığımızda, son yılların en kurak ikinci yılındayız. İstanbul barajları, kente yetecek düzeyde suyu barındırmıyor. İstanbul’da 1 milyar 100 milyon metreküp civarında su tüketimi var. Bu miktar neredeyse 1 milyar 200 milyon metreküpe yaklaşmış durumda. Ancak, mevcut barajların doluluğu bile 900 milyon metreküpü geçmiyor. Zaten barajlar son yıllarda asla yüzde 100 dolu olmuyor. Gerçi Yeşilçay ve Melen gibi kaynaklar şu durumda destek sağlıyor, ama bu kaynaklar da oldukça uzak ve ulaşım zor.” dedi.
“ÇÖZÜM, SU TASARRUFUNA YÖNELİK ADIMLAR ATMAMIZDIR”
İstanbul’da kişi başına günlük su kullanım miktarının 200 litre olduğunu belirten Toros, bu durumda sürdürülebilir olmadığını vurgulayarak şu önerilerde bulundu:
“Çözüm, herkesin birlikte suyu daha uzun süre kullanması, yani su tasarrufuna yönelik adımlar atmamız gerekiyor. Apartmanların girişine basınç düşürücü takılması, evlerde ekonomik musluk başlıklarının kullanılması gibi önlemler son derece önemli. Ayrıca yöneticilerin, uzun vadede kademeli ücretlendirme sistemine geçiş yaparak tasarrufu teşvik etmesi gerekiyor. Şu anda İstanbul’da kişi başına günlük su tüketimimiz ortalama 200 litre, bu oldukça yüksek. 100 litrelik kullanıma kadar standart bir fiyat uygulanmalı, ancak bu miktarı aşan her kullanım için fiyatın kademeli olarak artması sağlanmalı. Böylece insanlar suyu daha dikkatli kullanma konusunda teşvik edilmiş olur.”
Gelecek dönemlerde yağışlı bir havanın gelip gelmeyeceğini bugünkü teknolojilerle tahmin etmenin mümkün olmadığını belirten Toros, “Havayı etkileyen birçok farklı faktör mevcut. Kelebek etkisi deriz ya, pek çok etken söz konusu olduğu için modelleme yapmak oldukça zor. Bu nedenle önümüzdeki sürecin nasıl geçeceğini bilmek genel anlamda mümkün değil. Ancak birçok tahmin, çok yağışlı dönemlerin öngörülmesinde yetersiz kalıyor. Bu da baraj seviyelerinin düşmeye devam edeceği anlamına geliyor. Bu yüzden yapabileceğimiz en iyi çözüm tasarruf yapmak. Bunun için doğal olarak yönlendirici ve teşvik edici kademeli ücretlendirme sisteminin hayata geçirilmesi gerekli.” diye konuştu.
