Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sıfır Atık Vakfı iş birliğiyle Beşiktaş’taki bir otelde düzenlenen “Gıda ve Su İsrafını Önlemek, Geleceği Sahiplenmek” temalı Yüksek Düzeyli Tarım ve Orman Bakanları Paneli’ne katıldı.
Uluslararası Sıfır Atık Forumu’nun tamamlayıcı oturumu kapsamında gerçekleştirilen panelin açılışında konuşan Emine Erdoğan, bu önemli konular üzerine yapılacak tartışmalar için burada bulunmanın mutluluğunu dile getirdi.
İstanbul’un artık Sıfır Atık’ın merkezi olduğuna dikkat çeken Erdoğan, burada gıda ve su israfının kritik boyutlarını ele alacaklarını ve ortak çözümler arayacaklarını ifade etti. “Ümit ediyorum ki burada sergilenecek irade, özellikle çocukların yüzlerini güldürecek ve büyük bir uyanışın başlangıcını simgeleyecek.” dedi.
Emine Erdoğan, adil bir dünyanın tüm insanlığın ortak dileği olduğunu vurgulayarak, “Ancak ne yazık ki her yıl 1,3 milyar ton gıdanın çöpe atıldığını, buna karşın 700 milyondan fazla insanın yiyecek bulmakta zorlandığını, 190 milyon çocuğun açlık nedeniyle zorluk yaşadığını biliyoruz.” şeklinde konuştu. “Dünyanın bir ucundaki sofralarda yiyecek kalmazken, Sudan, Yemen, Gazze gibi bölgelerde milyonlarca çocuk temel gıdalara bile ulaşamıyor.” dedi.
Beş yaş altındaki çocuk ölümlerinin neredeyse yarısının açlıktan kaynaklandığını hatırlatan Erdoğan, “Küresel ölçekte israf edilen gıdanın sadece dörtte birinin tüm aç insanları doyurabileceği gerçeği, vicdanlarımızı yaralayan acı bir gerçektir.” diyerek gıda israfının sistemsel bir sorun haline geldiğini söyledi.
“Çöpe giden gıdaların yetiştirilmesi için temiz su kaynaklarımızın yüzde 25’ini harcıyoruz”
Gıda İsrafı Endeksi Raporu’na göre israfın %60’ının evlerde meydana geldiğini aktaran Erdoğan, “Sadece gıdayı değil, israf ettiğimiz her lokmayla su, enerji ve insan emeği gibi kaynakları da boşa harcıyoruz.” dedi. Temiz su kaynaklarının %25’inin çöpe giden gıdaların yetiştirilmesi için harcandığını ve bunun yanı sıra büyük bir arazi alanı kullanıldığını ifade etti.
Değişimin öncelikle evlerde, sofralarda ve alışkanlıklarda başlaması gerektiğini vurgulayan Erdoğan, “Sıfır atık prensiplerini benimsediğimizde yalnızca kendi yaşamlarımızı değil, dünyayı da olumlu yönde değiştirebiliriz.” şeklinde konuştu.
“Bir dilim ekmeği çöpe atmadığımızda 40 litre suyu, bir yumurtanın bozulmasına izin vermediğimizde 196 litre suyu kurtarabileceğiz. Organik atıkları kompostladığımızda çöp miktarını azaltacak, taşınma ve işlenme maliyetlerini düşürecek ve karbon emisyonlarını azaltacağız.” diyerek bu çabanın tüm insanlığa ulaşacak büyük bir iyilik etkisi yaratacağını belirtti.
“Türk mutfağı araştırmalarıyla mutfağımızın atıksız ve doğa dostu karakterini ön plana çıkardık”
Emine Erdoğan, içilebilir su miktarının dünya genelinde yalnızca %1 olduğunu ve yaklaşık 4 milyar insanın yılda en az bir ay su kıtlığı yaşadığını belirtti. Gıda ve su israfı sorununu artık insanoğlunun bekası için ciddi bir tehdit olarak değerlendirdi.
Yemek kültürünün toplumsal kimliğin ve medeniyetlerin önemli bir parçası olduğuna dikkat çeken Erdoğan, “Gıda, tüm inançlarda ilahi bir nimet olarak görülmektedir.” dedi. Türk kültüründeki yiyecek saygısını örnek vererek, son zamanlarda sosyal medyada gıda israfını özendiren içeriklerin arttığını belirtti.
Atıksız mutfak pratiklerinin yaygınlaşmasının gıda israfıyla mücadelede etkin bir çözüm olduğunu söyleyen Erdoğan, her toplumun geleneksel mutfağının bu konuda rehberlik ettiğini sözlerine ekledi. “Türk mutfağı araştırmalarımızla mutfağımızın atıksız ve doğa dostu yönlerini uluslararası alanda tanıtıyoruz.” şeklinde belirtti.
“Dünyadaki en iyi sıfır atık uygulamalarını uluslararası gündeme taşıyoruz”
2017’de Sıfır Atık yolculuklarına başladıklarını ve bu süreçte pek çok kampanya düzenlediklerini dile getiren Erdoğan, “Gıdanı Koru Sofrana Sahip Çık” kampanyasıyla gıda israfı konusunda büyük bir farkındalık yarattıklarını kaydetti. Ayrıca, Ulusal Su Verimliliği Seferberliği’ni başlattıklarını da sözlerine ekledi.
Emine Erdoğan, “Dünyanın her yerinde sıfır atık uygulamalarına dair birçok ilham verici örnek bulunuyor. Bizim amacımız bu örnekleri çoğaltmak ve uluslararası iş birliklerini artırmaktır.” diyerek, 2026 yılında Türkiye’nin ev sahipliğinde düzenlenecek COP31 Taraflar Konferansı’na da dikkat çekti.
Panelin sonunda, Emine Erdoğan katılımcılarla birlikte bir aile fotoğrafı çekildi. Programa; Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Uluslararası Kalkınma Fonu (IFAD) Başkan Yardımcısı Gerardine Mukeshimana, Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş ve 14 ülkeden 16 bakan ile 36 farklı ülkeden temsilciler katıldı.
