Zonguldak Karadeniz Ereğli Özel Eğitim Kampüsü’nün açılış töreninde konuşma yapan Milli Eğitim Bakanı Tekin, engelliliğin toplumsal, zihinsel ve ahlaki bir sınav alanı olduğunu ifade etti.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, her toplumda ve coğrafyada milyonlarca insanın farklı tür ve seviyelerde engellerle yaşadığını dile getiren Tekin, bunun artık göz ardı edilemeyecek bir gerçeklik haline geldiğini vurguladı.
Tekin, bazı eksikliklerin bedensel veya duyusal farklar olarak hemen anlaşılsa da, bazılarının toplum içinde merhametsizce göz ardı edilen bir zihinde gizli olduğunu belirtti. Bu noktada, “Bize düşen, görüp de görmeyen, duyup da duymayan, hissedip de hissedemeyen tüm eksiklik biçimlerini birlikte değerlendirmek ve kalbimizi de bu mercekle tartmaktır.” dedi.
Kur’an-ı Kerim’in önemli bir tasnif yaptığına işaret eden Tekin, “Kur’an-ı Kerim, ‘Gerçek körlük, gözlerin körlüğü değil, kalplerin körlüğüdür’ der. Aynı zamanda anlamayan kalpler ve görmeyen gözlerden de bahsedilir. Bu durum, engelliliğin sırf fiziksel bir tanım olmanın ötesine geçerek insanın gerçeklik ile ilişki kurma biçimini sorgulayan bir çerçeveye dönüşmesini sağlar.” ifadelerini kullandı.
Tekin, herkesin bir engeli bulunduğunu, kimilerinin bu engelin görünür olduğunu, kimilerinin ise görünmez engeller taşıdığını vurguladı ve şöyle devam etti:
“Meseleyi tartışırken dilimize dikkat etmeliyiz. Kullandığımız kelimeler, yalnızca karşı tarafa değil, kendimize de bir ayna tutar. Engelli gibi basitçe tanımladığımızda, bu kelimenin muhtevasında gizli olan engeli farkında olmadan aramıza koyduğumuz mesafeleri anlamalıyız. Genellikle ‘biz’ ve ‘onlar’ ayrımına düşüyor, insanları eksiklikleri üzerinden tanımlamaya çalışıyoruz. Oysa, yapmamız gereken şey, insanın onurunu önemseyen ve kişinin kendini nasıl tanımladığına kulak veren bir dil oluşturmak olmalıdır.”
Tekin, engelliliğin güçlü bir toplumsal boyutu olduğuna dikkat çekti ve kişisel bakım yükünün ailelerin imkânlarına ve sabrına bırakılmasının bir bireysel sorun değil, yapısal adaletsizlik olduğuna değindi.
“ENGELLİLİĞİ MERHAMET SÖYLEMİNE SIKIŞMIŞ BİR BAŞLIK OLMAKTAN ÇIKARDIK”
Bakan Tekin, sosyal devlet anlayışının, bu yükü ailelerin tek başına üstlenmesini istemediğini aktararak, kamusal politikalar ve yerel yönetimlerle eğitim ve istihdam alanındaki düzenlemelerle bu yükü paylaşmak gerektiğini belirtti ve “Dilimizi değiştirmek, bakış açımızı düzeltmek ve kamu politikalarımızda bu duyarlılığı artırmak büyük önem taşıyor.” dedi.
AK Parti hükümetleri döneminde engellilik konusundaki zihniyet dönüşümünü önemseyen Tekin, engelli göndermelerini merhamet söylemine sıkıştırmış bir anlayıştan çıkarıp, insan onurunu merkeze alan hak temelli bir noktaya taşıdıklarını kaydetti.
Özel eğitim politikalarının farklı gelişim özelliklerine ve ihtiyaçlara sahip çocukları kapsayacak şekilde tasarlandığını ifade eden Tekin, özel eğitimin sistemin merkezinde konumlandığını söyledi. Eğitime erişim hakkının önemini vurgulayarak, bunu ülkenin sosyal devleti ilkesine olan bağlılığının somut bir göstergesi olarak nitelendirdi.
“ÜLKEMİZ GÜÇLÜ VE YAYGIN BİR ÖZEL EĞİTİM EKOSİSTEMİNE KAVUŞMUŞ DURUMDA”
2002 öncesinde özel gereksinime sahip çocukların yaşadığı zorlukları hatırlatan Tekin, o tarihten sonra yapılan yatırımlar sonucunda Türkiye’nin güçlü bir özel eğitim ekosistemine sahip olduğunu aktardı. Kaynaştırma ve bütünleştirme kapsamında eğitim alan öğrenci sayılarını paylaşan Tekin, özel eğitim alanında yapılanların uluslararası düzeyde takdir edildiğini ifade etti.
Tekin, aynı zamanda özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde eğitim alan çocukların masraflarının kamu bütçesinden karşılandığını ve bu alandaki bütçenin büyüklüğünü vurguladı.
“ULUSAL YAPAY ZEKA DESTEKLİ ZEKA TESTİMİZ ARTIK VAR”
Bakan Tekin, Türkiye’nin özel gereksinimli çocuklar için geliştirdiği yerli ve milli bir zeka testinin artık mevcut olduğunu belirterek, bu testin çocukların yeteneklerini adil bir şekilde ölçme imkânı sunduğunu kaydetti.
Son olarak, gözlerin ve kalplerin meselesi olduğunu vurgulayan Tekin, engelli bireylerin bile hayatı omuzlayan güzel insanlarla dolup taştığını hatırlatarak, toplumun bakış açısını değiştirmek için çaba göstermenin önemini anlattı.
