Finansal İstikrar Komitesinin dün gerçekleştirdiği toplantıda, POS ve benzeri ödeme sistemlerinin amacının dışında kullanılmasıyla ilgili tedbirler ele alındı. Bu durum, cihazlara yönelik dikkatleri yoğunlaştırdı.
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Başkanı Yıldız, bu cihazların yasa dışı yönde kullanımıyla ilgili bilgiler sundu.
Yıldız, bu ödeme sistemlerinin kötü niyetli kişiler tarafından çeşitli amaçlarla kullanılabileceğine dikkat çekerek, “Bu sistemlerin amacının dışında kullanımına dair tedbirler üzerinde duruldu. POS ve benzeri cihazlar, bazı sektörlerde kayıt dışı ekonomik faaliyetlerde ve suç gelirlerinin aklanmasında rol oynayabiliyor. Bu nedenle, bu ödeme sistemleri ile ilgili potansiyel riskler ve suistimallerin önlenmesi için çeşitli tedbirler alınmaya çalışılıyor.” şeklinde konuştu.
Özellikle kuyumculuk, kozmetik ve bakım ürünleri, kuaförlük, gıda marketleri, restoran, hazır giyim ve konfeksiyon gibi sektörlerde, sıkça üçüncü kişiler adına kredi kartı kullanıldığını vurgulayan Yıldız, mal veya hizmetten faydalanan kişilerin gerçek kimliklerinin farklı olabileceğini belirtti.
“Beyan yoluyla ispat oldukça güç”
Bu tür durumların tespitinin zorluğuna dikkat çeken Yıldız, bu konuların yalnızca fiili tespit veya yoklama yoluyla belirlenebileceğini ifade etti ve ekledi:
“Fiili tespit haricinde, beyan yoluyla ispat yapmak oldukça zordur. Çoğu zaman ödeme aracıyla fatura ve benzeri belgeler arasında uyumsuzluklar bulunabilir. POS’ta kullanılan kredi kartının sahibi, işlemi gerçekleştiren kişiyle farklı olabilir. Bu nedenle, tutarsız hareketlerin incelenmesi, ödeme sistemlerindeki amacının dışındaki kullanımları açığa çıkarabilir. Ayrıca, önemli ve sorunlu işlemlerin çoğu, özel yüksek ödeme limitine sahip ‘mail order’ yöntemiyle gerçekleştirilmektedir. Bu durumların mal ve hizmet hareketleriyle uyumunun da irdelenmesi gerekmektedir.”
Akaryakıt sektörü de bu problemlerin önemli bir kaynağıdır. Ancak, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin hayata geçirilmesiyle ilgili sorunların büyük ölçüde aşıldığını vurgulayan Yıldız, POS ve benzeri ödeme sistemlerinin kara para aklama amacıyla da kullanıldığını ifade etti.
“Suç gelirlerinin aklanmasıyla mücadele açısından önemli bir adım”
Yıldız, bu sistemlerin özellikle yasa dışı kumar, sanal bahis, tefecilik ve dolandırıcılık gibi suçlarla bağlantılı olarak yaygın şekilde kullanıldığını belirtti. İşe aracılık eden işletmelerin çoğu zaman vergi yükümlülüklerini ihmal ederek suç gelirlerini aklamaya yardımcı olabileceğini aktardı ve şöyle konuştu:
“Suistimallerin önlenmesi amacıyla özellikle bankaların sağladığı POS cihazlarında kullanım limitlerinin belirlenmesi ve suç gelirinin aklanmasıyla ilgili mevzuatın daha sıkı hale getirilmesi oldukça önemlidir. Finansal İstikrar Komitesi toplantısında, serbest fonlar ve para piyasalarındaki bu tür kullanımların engellenmesine yoğunlaşıldığı görülmektedir. Bu konunun gündeme alınması, yalnızca kayıt dışılığın önlenmesi açısından değil, finansal istikrarın korunmasına ve suç gelirlerinin aklanmasıyla mücadele edilmesi açısından da kayda değer bir gelişmedir.”
