Danimarka, Arktik ve Kuzey Atlantik bölgelerinde hava gözetleme kapasitesini artırmak için Lockheed Martin tarafından üretilen yeni nesil radarları envanterine katma kararı aldı.
Danimarka Savunma Bakanlığı’nın 11 Aralık tarihinde yaptığı açıklamada, parlamentonun uzlaşma grubunun oybirliğiyle aldığı karar ve Genelkurmay Başkanlığı’nın onayı ile ABD’li savunma şirketi Lockheed Martin’in geliştirdiği yeni nesil hava erken uyarı radarlarının Skagen, Bornholm ve Faroe Adaları’na yerleştirileceği bildirildi. Bu bölgelere konuşlandırılacak radarlar, Baltık Denizi’nin girişinden Kuzey Atlantik hava ve deniz hatlarına kadar uzanan stratejik geçiş yollarını kapsıyor.
UZUN MENZİLLİ VE KESİNTİSİZ GÖZETLEME AĞI
Yeni radarlar sayesinde Danimarka, Baltık Denizi, Arktik bölgesi ve Kuzey Atlantik üzerindeki hava faaliyetlerini takip edecek uzun menzilli ve kesintisiz bir gözetleme ağı oluşturacak. Savunma ve sanayi kaynaklarına göre, bu sistemlerin Lockheed Martin’in AN/TPS-77 ya da daha gelişmiş AESA tabanlı radar modellerinin varyantları olması bekleniyor. Bu radarlar, uzun menzil takip, yüksek hassasiyet ve karmaşık hedefleri ayırt etme yetenekleri ile NATO ülkeleri tarafından yaygın olarak kullanılmakta.
Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen, bu alımı Danimarka’nın egemenliği ve savunma hazırlığı açısından büyük önem taşıyan bir adım olarak değerlendirdi. Poulsen, “Krallığın düşük gerilim hedefi baskı altında. Mevcut güvenlik durumu, Arktik ve Kuzey Atlantik’teki varlığımızı ve işbirliğimizi ciddi şekilde güçlendirmeyi gerektirmektedir” şeklinde konuştu.
Belirtilen üç noktaya kurulacak radar sistemi, Danimarka’ya çok katmanlı bir gözetleme avantajı sağlıyor. Skagen ve Bornholm, Baltık Denizi’nde artan Rus hava faaliyetlerine karşı erken uyarı kapasitesi sunarken; Faroe Adaları’ndaki radar, NATO ile Rusya arasında tarihi bir gerilim hattı olan GIUK Boğazı’nı (Grönland-İzlanda-Birleşik Krallık) izleme olanağı tanıyor. Bu bölge, transatlantik hava ve deniz trafiği açısından kritik bir öneme sahip.
NATO’YA DOĞRUDAN KATKI SAĞLAYACAK
Danimarka Genelkurmay Başkanı General Michael W. Hyldgaard, modern hava erken uyarı radarlarının tehditleri hızlı bir şekilde tespit etme ve değerlendirme konusunda hayati öneme sahip olduğunu vurgulayarak, yeni sistemlerin NATO’nun genel hava savunmasına doğrudan katkı sağlayacağını belirtti.
Alınan kararın zamanlaması da dikkat çekiyor. 2022 yılından bu yana Rusya’nın Kuzey Atlantik’te gerçekleştirdiği uzun menzilli bombardıman uçuşları, keşif faaliyetleri ve tatbikatların artması, NATO ülkelerini hava polisliği ve sensör ağlarını güçlendirmeye yönlendirdi. Danimarka’nın bu yatırımı, kuzeydeki gözetleme açıklarını kapatma amacı güden bir proaktif adım olarak değerlendiriliyor.
Diğer yandan Kopenhag yönetimi, Doğu Grönland’a dördüncü bir radar kurulmasını da gündeme alıyor. Bu adım, kutup uçuş rotalarının bulunduğu Grönland’ın erken uyarı ve izleme açısından artan stratejik önemini ortaya koyuyor.
Radar programı, Danimarka’nın Arktik Kapasite Paketi ve Hızlandırma Fonu çerçevesinde finanse edilecek. İlk teslimatların iki yıl içinde yapılması ve sistemlerin tam operasyonel kapasiteye 2027-2028 döneminde ulaşması bekleniyor.
