Fransa yargısı, enerji devi TotalEnergies’in 2050 yılına kadar karbon nötr olacağına dair yürüttüğü reklam kampanyasının “yanıltıcı ticari uygulama” olduğuna karar verdi. Bu karar, daha önce benzeri görülmemiş bir durum olarak, şirketin üç çevre kuruluşuna tazminat ödemesine yol açtı.
Toplumda tartışmalara yol açan bu hüküm, TotalEnergies’in 2050 vizyonuna dair iddialarının yanıltıcı olduğuna dair önemli bir duruş sergilemektedir. Reuters’in aktardığına göre, bu karar Fransa’nın yeşil aklama karşıtı yasalarının bir enerji şirketine ilk kez uygulandığı emsal niteliği taşımakta.
Mahkeme, 2021 yılında yayımlanan reklam kampanyasında, TotalEnergies’in rüzgâr ve güneş enerjisi tesislerini öne çıkardığını inceleyerek gerekli kararları aldı. Mahkeme, şirketin internet sitesinde yaptığı açıklamaların yanıltıcı olduğuna vurgu yaptı ve “2050’ye kadar karbon nötrlüğe ulaşma hedefinin,” tüketicilerin çevresel taahhütleri hakkında yanlış bilgilendirilmesine yol açabileceğini belirtti.
Mahkeme, TotalEnergies’in Greenpeace France, Friends of the Earth France ve Notre Affaire à Tous isimli üç çevre kuruluşuna ayrı ayrı 8 bin euro (yaklaşık 400 bin TL) tazminat ödemesine hükmetti. Ayrıca, şirketin bu kuruluşların toplam 15 bin euro’luk yasal masraflarını da karşılaması gerektiği ifade edildi.
Alınan bu karar, son dönemlerde çevresel iddialara yönelik denetimlerin artması doğrultusunda geldi. Avrupa Birliği ve diğer ülkelerdeki düzenleyici kurumlar, şirketlerin çevre dostu görüntülerini abartmasına yönelik yasal çerçeveleri güçlendirmek için çalışmalar yapıyor. Ancak, yanlış sürdürülebilirlik beyanlarına dair cezalarla ilgili görüşmeler henüz netlik kazanmadı.
2021 yılında “Total” isminden vazgeçerek yeni bir kimliğe bürünen TotalEnergies, karbon ayak izini azaltma ve yenilenebilir enerji yatırımları yapma taahhüdünde bulunmuştu. Şirket, rüzgâr, güneş ve batarya teknolojilerine büyük yatırımlar yaptığını beyan etti. Ancak, aynı zamanda Avrupa’nın en büyük petrol ve doğalgaz üreticilerinden biri olmayı sürdürerek fosil yakıt faaliyetlerini genişletmeye devam etmektedir. Şirketin kârının büyük çoğunluğunun hâlâ fosil yakıtlardan geldiği değerlendirilmektedir.
Çevre örgütleri, 2022 yılında açtıkları davada TotalEnergies’in reklamlarının kamuoyunda “ağırlıklı olarak temiz enerjiye geçildiği” izlenimi yarattığını ifade ettiler. Söz konusu kuruluşlar, TotalEnergies’in sahip olduğu 26 gigavat’lık yenilenebilir enerji kapasitesine rağmen, gelirinin yüzde 97’sinden fazlasının Avrupa Birliği’nin sürdürülebilir yatırım standartlarına göre “sürdürülebilir olmayan” faaliyetlerden elde edildiğini belirtti.
Ayrıca, Nanterre savcılığı tarafından TotalEnergies hakkında yürütülen ayrı bir soruşturma da bulunmaktadır. Bu soruşturma çerçevesinde şirketin reklam uygulamaları araştırılmakta ve sürecin sonucunda ek para cezalarıyla karşılaşabileceği öne sürülmektedir.
