ABD ve Çin heyetleri, Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da gerçekleştirilen ticaret görüşmelerinde önemli bir ön çerçeve anlaşmasına imza attılar.
Çin’in Uluslararası Ticaret Temsilcisi Li Çınggang, basın toplantısında, iki ülke arasındaki müzakerelerin ardından tarifelere dair “ön mutabakat” sağlandığını ve anlaşmanın her iki ülkenin onayına sunulacağını açıkladı.
ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ise, tarafların gerçekleştirdiği yoğun tartışmalar sonucunda, nihai detayların iki ülkenin liderleri tarafından incelenip karara bağlanacak bir çerçeve anlaşmasına ulaştıklarını belirtti.
Greer, görüşmelerde 10 Kasım’da sona erecek olan tarifelerle ilgili geçici bir uzlaşmanın uzatılmasını ve nadir toprak elementleri konusunu ele aldıklarını vurguladı. Yapıcı bir müzakereden geçtiklerini ifade eden Greer, liderlerin verimli bir görüşme yapabilecekleri bir noktaya geldiklerine inandığını belirtti.
Çin Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng ile ABD Hazine Bakanı Scott Bessent liderliğindeki heyetler, ticaret müzakereleri için 25-26 Ekim tarihleri arasında Kuala Lumpur’da bir araya geldi. Bu, iki ülke arasında ticaret gerilimlerinin çözülmesine yönelik yapılan görüşmelerin beşinci turu oldu. Daha önce de Cenevre, Londra, Stockholm ve Madrid gibi şehirlerde müzakereler gerçekleştirilmişti.
Bu toplantı, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in 30 Ekim’de Güney Kore’de yapılacak olan Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi öncesinde planladıkları görüşmeye hazırlık niteliği taşıyor.
ABD-Çin ilişkileri son aylarda, Washington’un tarifeleri artırma politikaları ve teknoloji alanındaki kısıtlamaları ile Çin’in küresel tedarikinde önemli bir yere sahip nadir toprak elementlerinin kontrolüne yönelik adımlarıyla karmaşık bir hal almış durumda. Trump ve Şi’nin yapacağı görüşme, bu anlaşmazlıkların nasıl çözüleceği açısından kritik bir öneme sahip.
Bu yılın başında Trump’ın tekrar göreve gelmesiyle birlikte gümrük tarifelerini artırarak küresel ticareti kendi lehine çevirmeye çalışması, Çin’in yanıt vermesiyle bir restleşmeye dönüştü. 2 Nisan’da Trump, arasında Çin’in de bulunduğu ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri getirmişti. Çin’in karşı adımlarıyla, ABD’nin tarifeleri yüzde 145’e, Çin’in tarifeleri de yüzde 125’e kadar yükseldi.
Gerilimin çözülmesi için ABD ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs’ta Cenevre’de bir araya gelerek 90 gün boyunca gümrük vergilerini karşılıklı olarak düşürme kararı aldılar. Bu görüşmelerin ardından, ABD’nin Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisi 90 gün için yüzde 145’ten 30’a, Çin’in de ABD mallarına uyguladığı vergi ise yüzde 125’ten 10’a indirildi.
İki ülke heyetleri, müzakerelerin ikinci turunu 9-10 Haziran’da Londra’da gerçekleştirdi ve önceki görüşmelerde varılan mutabakatın uygulamasına yönelik tedbirleri görüştüler. Daha sonra 28-29 Temmuz’da Stockholm’de yapılan üçüncü tur müzakerelerde de tarifeler konusundaki geçici uzlaşmanın 12 Ağustos’tan itibaren 90 gün daha uzatılması kararı alındı. En son olarak ise 14-15 Eylül’de Madrid’de bir araya gelen heyetler, geçici uzlaşmanın süresinin dolacağı 10 Kasım öncesinde yeniden toplanma kararı aldıklarını açıkladı.
