Washington, Moskova’nın Ukrayna ile ilgili ortaya koyduğu sert talepler sonucunda, Budapeşte’de gerçekleştirilmesi planlanan Trump-Putin zirvesini iptal etme kararı aldı. Bu görüşmenin iptali, Trump yönetiminin Rusya’ya bakışında önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
ABD, Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın Washington’a ilettiği sert bir notanın ardından, Başkan Donald Trump ile Vladimir Putin arasında yapılması öngörülen zirveyi iptal etti.
Konuyla ilgili kaynakların aktardığına göre, iptal kararı, iki ülkenin dışişleri bakanları arasında yaşanan gergin bir telefon görüşmesinin ardından geldi.
ANLAŞMAYI BOZAN TALEPLER
Ayın başında Trump ve Putin, Macaristan’ın başkenti olan Budapeşte’de Ukrayna’daki çatışmaları sona erdirmek amacıyla bir görüşme yapma konusunda mutabık kalmışlardı.
Financial Times’a göre, birkaç gün sonra Moskova, “savaşın kökenindeki sorunların çözümü” ile ilgili sert talepler içeren bir belgeyi Washington’a ulaştırdı.
Bu talepler, Ukrayna’nın toprak tavizleri vermesi, ordusunun önemli ölçüde küçülmesi ve NATO’ya katılmamak için garanti vermesi gibi maddeleri içeriyor.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya’nın dışişleri bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşme sonrasında Trump’a, Moskova’nın müzakere isteği konusunda bir işaret göstermediğini iletti. Bir kaynağa göre, Trump bu duruma kayıtsız kaldı.
TRUMP’IN TUTUMU DEĞİŞİR Mİ?
Zirvenin iptal edilmesi, Trump’ın kısa bir zaman önce Putin’e yönelik olumlu bir tavır sergilediği bir dönemin ardından ABD politikasında önemli bir geri dönüşü simgeliyor. Trump, geçtiğimiz günlerde Ukrayna’ya uzun menzilli Tomahawk füzeleri gönderme planından vazgeçmişti.
ABD’li yetkililer, Moskova’nın tutumunun değişmediği sürece yeni müzakerelerin anlamlı olmayacağına yönelik kaygı taşıyor.
Özellikle Lavrov’un, eylül ayında New York’ta gerçekleştirdiği kısa görüşmede “Ukrayna’nın Nazi’lerin kontrolünde olduğu” yönündeki ifadeleri, Washington’da sabırları taşmış durumda.
RUSYA SIKILDI, TRUMP GÖRÜŞMEYE AÇIK
Bir ABD’li yetkili, Lavrov’un artık ABD ile diyalogdan sıkılmış gibi göründüğünü ifade ederken, Putin’in taleplerinin değişmeyeceğini vurguladı. Ancak bu kaynak, Trump’ın “ilerleme sağlanabileceğine inanması halinde” yeniden müzakere yapmak için istekli olduğunu belirtti.
Trump, 16 Ekim’deki Putin ile yaptığı görüşmeyi “çok verimli” bulduğunu dile getirmiş olsa da, Rus liderin doğu Ukrayna’daki Kupyansk ve Oskil Nehri çevresindeki “zaferlerinden” bahsetmesi Washington’da olumsuz bir tepkiye yol açtı.
GERGİN TRUMP-ZELENSKİ TOPLANTISI
Bir gün sonra, Trump’ın Beyaz Saray’da düzenlediği toplantıda Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’ye Rusya’ya taviz vermesi yönünde baskı yaptığı ve haritaları fırlatarak Ukrayna’dan bıktığını vurguladığı bildirildi.
UKRAYNA’DA SON DURUM NE?
Son günlerde Rus güçleri Kupyansk’a ilerlerken, Zelenski kentin “zor durumda olduğunu” ancak Ukrayna ordusunun “daha fazla kontrol sağladığını” açıkladı.
Rusya’nın Oskil Nehri’nin batısında elde ettiği mevzi, Donbas bölgesine yönelik olası yeni saldırılar için stratejik bir zemin oluşturuyor.
Putin, hem ağustostaki Alaska zirvesinde hem de son telefon görüşmesinde, bu toprakların barış görüşmelerinin ön koşulu haline getirilmesini talep etmişti. Ancak Zelenski, bu isteğin “kesinlikle kabul edilemez” olduğunu ifade etti.
