Bakan Mehmet Fatih Kacır, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2026 yılı bütçeleriyle ilgili sunum gerçekleştirdi.
Kacır, Türkiye ekonomisinin, bölgesel ve küresel zorluklara rağmen, 20 çeyrek boyunca kesintisiz büyüdüğünü vurguladı. Yıl sonunda milli gelirin 1,5 trilyon doları, kişi başına düşen gelirin ise 17 bin doları aşacağı öngörüsünde bulundu.
Sanayi üretim endeksiyle ilgili de bilgi veren Kacır, salgın öncesi döneme göre Almanya, İtalya, Fransa ve İspanya’nın sanayi üretim endeksinin geride kaldığını, Türkiye’nin ise bu süreçte yüzde 30,6 oranında bir artış gösterdiğini aktardı.
Kacır, Türkiye’nin imalat sanayii alanında dünya çapında 14. sırada yer aldığını, 9 aylık ihracatın yıllık bazda yüzde 4,1 artarak 200 milyar doları geçtiğini, yüksek teknolojili ürünlerde ise yüzde 12,7, orta-yüksek teknolojideyse yüzde 9,9’luk bir artış yaşandığını bildirdi.
Bakan, savunma ve havacılık sektöründe ihracatın yüzde 39,3, otomotivde yüzde 12,3, gemi sanayisinde yüzde 8,7 ve elektrik-elektronikte ise yüzde 5,7 oranında artış sağlandığını ifade etti.
Organize Sanayi Bölgeleri’nde 250 bin kişiye istihdam sağlayacak 6 bin fabrikanın inşa sürecinin devam ettiğini dile getiren Kacır, “2002 yılından bu yana Türkiye’nin AR-GE harcamalarını 1,2 milyar dolardan 19,9 milyar dolara çıkardık. AR-GE harcamalarının milli gelirdeki payı binde 5’ten yüzde 1,46’ya yükseldi. Ayrıca, tam zaman eşdeğer AR-GE personeli sayımız 2002 yılında 29 bin iken, bugün 310 bini aşmış durumda.” dedi.
“2030’da sanayimizde 200 bin robotun kullanılmasını sağlayacağız”
Kacır, HIT-30 programı ile elektrikli araçlar, güneş hücreleri ve biyoteknoloji alanlarında 4,5 milyar dolarlık ileri teknoloji yatırımı kazandırdıklarını belirtti.
Yılda 30 milyar dolarlık destek hedefledikleri programın bu yıl 4 yeni çağrıyla devam ettiğini hatırlatan Bakan, “Veri merkezi kapasitemizi 250 megavattan 2030’a kadar 1 gigavata yükselteceğiz.” dedi.
“Ayrıca 156 kübit işlemci gücüne sahip kuantum bilgisayarını ülkemize kazandıracağız. Sanayi, sağlık, finans gibi alanlarda dijital dönüşümü hızlandıracağız. Endüstriyel robot yatırımlarıyla sanayide 200 bin robotun kullanılmasını sağlamak için gerekli adımları atıyoruz. Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı ile bugüne kadar 328 milyar liralık yüksek katma değerli yatırımı destekledik. Hamle Programı çerçevesinde gerçekleştirilen 224 yatırım tamamlandığında dış ticaret dengemize yılda 11,4 milyar dolarlık katkı sağlayacak.”
“Otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinde kullanılan çiplerin tasarımını yerlileştiriyoruz”
Kacır, kritik teknolojileri desteklemek amacıyla Rekabet Öncesi İşbirliği programını uyguladıklarını, otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinde kullanılan çiplerin tasarımını yerlileştirdiklerini duyurdu.
Yerli tasarım LED çipleri ile Togg araçlarında ve mikro denetleyicilerin Arçelik ürünlerinde kullanılacağını belirten Kacır, yerli üretim uydu takımları ile yeni nesil veri iletişimi ve görüntüleme hizmetlerini yaygınlaştıracaklarını ifade etti.
Bu yıl TÜBİTAK programları çerçevesinde 190 üniversite ve 3 bin 100 firmanın 10 bin 153 projesine 14,4 milyar lira destek verdiklerinin altını çizen Bakan, “Ulusal araştırma altyapıları için bugüne kadar sağladığımız 7,2 milyar lira ile nitelikli araştırmalar gerçekleştirdik.” bilgisini verdi.
“İlk nükleer teknoparkımızı kuracağız”
Kacır, karbon ayak izinin azaltılması için önemli projeler geliştirdiklerini, Dünya Bankası ile 400 milyon dolarlık Türkiye Sosyal Kapsayıcı Yeşil Geçiş Projesi başlattıklarını belirtti.
“Bu yıl, mikro ve küçük işletmelere 663 milyon lira destek sağlamayı hedefliyoruz. Türkiye Yeşil Sanayi Projesi ile 2 bin 367 KOBİ’nin 9 milyar lira tutarında yeşil sanayi yatırımını destekliyoruz. Organize Sanayi Bölgeleri Projesi çerçevesinde bu yıl OSB’lerimize 1,8 milyar lira kaynak sağlıyor, 4 altyapı projesini tamamlıyoruz.” diye konuştu.
Kacır, ayrıca hidrojen motoru üretimi ve nükleer bilimler alanında ilk teknopark oluşumunu duyurdu. Ayrıca Türkiye’den 67 kuruluşun Avrupa Dijital Birliği programı kapsamında projelere dahil olduğunu belirtti.
“TÜBİTAK SAGE’nin ısıl pil üretim kapasitesini 2 katına çıkarıyoruz”
Bakan Kacır, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde savunma sanayisinde önemli ilerlemeler kaydettiklerini dile getirerek, proje sayısının 62’den 1400’ün üzerine çıktığını belirtti.
2024 yılı itibarıyla 22 bin kişinin çalıştığı 78 AR-GE ve Tasarım Merkezi’ne 54 milyar lira destek sağlandığını kaydeden Kacır, geçen yıl dünyada satılan her 3 askeri insansız hava aracından 2’sinin Türk firmaları tarafından üretildiğini belirtti.
Havacılık ve füze sistemleri için inşa edilmekte olan yüksek hızlı rüzgar tünelinin tamamlanmasıyla birlikte, TÜBİTAK SAGE’nin ısıl pil üretim kapasitesinin iki katına çıkarılacağı müjdesini verdi.
“Uluslararası yatırımların ülkemize ilgisi yükseldi”
Son olarak, Kacır, Türkiye’nin uluslararası arenada uzaydaki varlığını güçlendirdiğini belirterek, yeni haberleşme uydularının üretimiyle bu alandaki hedeflerini yürüttüklerini kaydetti.
Uzay teknolojilerinde faaliyet gösteren 290 girişimde 23 bin kişiye iş sağlandığını bildiren Kacır, bu yıl 10 aylık dönem içerisinde sundukları teşviklerle toplamda 1 trilyon 170 milyar lira yatırımı desteklediklerini ifade etti.
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’ye ilgisinin arttığını belirten Kacır, “Doğrudan uluslararası sermaye yatırımları son bir yılda yüzde 46 artarak 15 milyar 616 milyon dolara ulaştı.” şeklinde konuştu.
