Tesla ve SpaceX’in kurucusu ve sahibi olan milyarder iş insanı Elon Musk, “insanlığı çok gezegenli bir tür haline getirme” ve “bilinci yıldızlara taşıma” hedefleriyle tanınmasına rağmen, zaman zaman Dünya’daki insanlık için de endişeler taşıdığını belirtiyor. Bu kez sunmuş olduğu çözüm önerisi, Güneş ışığını kısmen bloke etmek üzerine kurulu.
Musk, bu hafta X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada, küresel ısınmayı önlemeyi amaçlayan ilginç bir fikir sundu. Plan, adeta “Matrix” filmini andıracak kadar cesur:
“Güneş enerjisiyle çalışan geniş bir yapay zeka uydu takımyıldızı, Dünya’ya ulaşan güneş enerjisini çok küçük oranlarla azaltarak küresel ısınmayı engelleyebilir.”
Bir takipçi, bu uyduların Dünya’ya ulaşan güneş enerjisini bu kadar hassas bir şekilde nasıl ayarlayabileceğini ve bunun küresel iklim dengesini bozmadan mümkün olup olmayacağını sorduğunda, Musk yalnızca “Evet” yanıtını verdi. Ardından şu ifadeleri ekledi:
“Küresel ısınmayı veya küresel soğumayı önlemek için çok küçük ayarlamalar yeterli olur. Dünya geçmişte defalarca buz topuna dönmüştü.”
TEORİK OLARAK MÜMKÜN
Güneş ışığını kasıtlı olarak azaltmanın iklim değişikliğini yavaşlatmak için bir çözüm olarak önerildiği bu fikir, bilim camiasında “güneş mühendisliği” (solar geoengineering) veya “güneş radyasyonu modifikasyonu” terimleriyle anılmakta.
Teorik olarak uygulanabilir bir yaklaşım olarak değerlendirilen bu fikir, uzmanlar tarafından son derece riskli ve geri döndürülemez sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılarla karşılaşıyor.
Atmosferdeki ışık dengesine müdahale etmenin, küresel iklim sisteminin tamamını etkileyebileceği ve beklenmeyen zincirleme sonuçlara neden olabileceği belirtiliyor.
GÜNEŞ NASIL KARARTILIR?
Güneş mühendisliği kapsamında bilim insanlarının üzerinde tartıştığı başlıca yöntemler şu şekildedir:
– Deniz bulutu parlaklaştırma (marine cloud brightening): Bulutlara yansıtıcılığı artıran aerosol maddeleri enjekte etmek.
– Stratosferik aerosol enjeksiyonu: Güneş ışığını uzaya geri yansıtmak için stratosfere sülfür dioksit gibi kimyasallar salmak.
Musk’ın önerdiği “yapay zeka destekli küresel uydu ağı” ise bu yöntemler arasında -şu aşamada- yer almıyor.
MUSK’IN KOZMİK VİZYONU
Musk, bu fikrin uzun vadede Kardashev Tip II uygarlığı vizyonunun bir parçası olabileceğini savunuyor. Kardashev Tip II, yıldızının enerjisini doğrudan kullanabilen ve çevresine dev yapılar inşa edebilen ileri bir medeniyet seviyesini ifade eden bir terim olarak biliniyor. Başka bir deyişle, insanlığın günümüzde hayal edemeyeceği bir teknoloji seviyesine işaret ediyor.
Musk’ın sahibi olduğu SpaceX, şu anda yörüngede yaklaşık 9 bin Starlink uydusuna sahip. Bu uydular, zaman zaman gökyüzü gözlemlerine engel olarak astronomileri zor durumda bırakıyor.
