Türkiye’de 5G teknolojisi konusunda öncülük eden kurumlar arasında yer alan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), bu yıl nisan ayından itibaren kullanıcıların erişimine sunulacak olan bu ağın, şehirlerde ve tüm sektörlerde büyük bir dönüşüm yaratacağına dikkat çekiyor. İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Lütfiye Durak Ata, 5G’nin sunduğu yeniliklerle Türkiye’nin akıllı şehir uygulamalarında önemli bir adım atacağını ifade etti.
5G altyapısının tanıtıldığı İTÜ, bu teknolojiyi kullanarak yüksek bant genişliği, ultra düşük gecikme süresi ve yoğun makine tipi haberleşme imkânları sunuyor. Prof. Dr. Ata, bu tür özelliklerin akıllı şehirlerin gelişiminde kritik rol oynayacağını vurguladı.
Prof. Dr. Ata, 5G’nin veri toplama, büyük veri analizi, gelişmiş karar destek sistemleri ve yapay zeka gibi çeşitli alanlardaki katkılarına da değindi. Bu teknolojiyle şehirlerin daha verimli, güvenli ve duyarlı hale getirilebileceğini belirterek, “5G’nin katkılarıyla ülkemizin akıllı şehirler vizyonu hız kazanacak,” şeklinde konuştu.
Akıllı Şebekelerde Dönüşüm
Prof. Dr. Ata, trafik yönetimi alanında 5G’nin getireceği yeniliklerden bahsederek, araçlar, altyapılar ve yayalar arasında anlık haberleşmenin sağlanacağını, bu sayede trafik akışının dinamik bir şekilde düzenleneceğini ve kaza riskinin azaltılacağını belirtti.
Uzaktan sürüş ve otonom araçlar için gerekli olan güvenilir veri iletiminin 5G ile sağlanacağına işaret eden Ata, ulaşım sürelerinin kısalacağını ve yakıt tüketiminin daha verimli hale geleceğini aktardı.
Enerji verimliliği konusunda da 5G’nin önemli olduğunu ifade eden Ata, yüksek bağlantı kapasitesi ve düşük gecikme süresiyle dinamik şebeke yönetiminin mümkün olacağını kaydetti.
Ayrıca, yenilenebilir enerji santralleriyle farklı tüketim noktaları arasında entegrasyon ve otomasyonun sağlanabileceğini, böylece enerji verimliliğinin de artırılabileceğini belirtti.
5G’nin afet yönetiminde de kritik bir rol üstleneceğini ifade eden Ata, erken uyarı sistemlerinin daha etkili hale geleceğini, su baskını sensörleri ve orman yangını gözlem kameralarından gelen kritik verilerin hızlı bir şekilde yetkililere iletileceğini vurguladı.
Ata, 5G’nin ağ dilimleme özelliği sayesinde afet anlarında güvenli iletişim bantlarının oluşturulacağını da ekledi.
Şehirlerin kentsel dönüşüm süreçlerinde 5G’nin sağlayacağı avantajlara da değinen Ata, binaların sürekli izlenebileceğini ve şehirlerin dijital ikizlerinin oluşturulabileceğini belirtti. Toplanan verilerin, imar planlamalarına yön vereceğini ve daha sürdürülebilir kentsel alanlar yaratılmasına zemin hazırlayacağını ifade etti.
Ata, 5G’nin yüksek veri kapasitesi ve IoT cihazlarının yaygınlaşmasıyla birlikte siber güvenlik önlemlerinin öneminin de arttığını dile getirdi. “Akıllı şehirlerde kullanılacak milyonlarca cihazın güvenli bir şekilde haberleşebilmesi için güçlü şifreleme ve kimlik doğrulama, güncellemeler ve güvenli bağlantı protokolleri gereklidir,” dedi.
Ata, bu güvenlik önlemleriyle birlikte, 5G’nin üretimden sağlığa birçok sektörde dönüşüm sağlayacağını belirtti ve 5G’nin toplumu ve ekonomiyi dönüştürerek bireylerin yaşam kalitesini artıracağına dikkat çekti.
6G ve Yapay Zeka ile Gelecek
Mobil haberleşme sistemlerinin sürekli bir teknoloji gelişimi içinde olduğu ve her on yılda bir önemli adımlar atıldığı bilgisini veren Ata, 2030’larda 6G ve yapay zeka destekli ağ teknolojilerinin hayatımıza gireceğini öngördü. Bu süreçte yapay zeka tabanlı çözümlerin de aktif rol oynayacağını aktardı.
Ata ayrıca, 6G ile sağlanacak yeniden konfigüre edilebilir akıllı yüzeyler ve uydu destekli haberleşme çözümlerine yönelik önemli Ar-Ge çalışmalarının sürdüğünü ifade etti. Bu yeniliklerin, mobil haberleşme standartlarına dönüşerek 6G sistemlerine geçişin hızlanacağını belirtti.
Otonom Otobüs Projesi Üzerinde Çalışılıyor
Prof. Dr. Ata, İTÜ Ayazağa Yerleşkesi’nde sahip oldukları 5G altyapısının kendileri için büyük bir sorumluluk ve gurur kaynağı olduğunu belirtti. Özel sektör ve akademi işbirliğiyle kurulan 5G ağı, araştırma ve geliştirme fırsatlarını artırıyor. 5G Teknoloji Kampüsü’nde, otonom otobüs projesi gibi çeşitli çalışmalara odaklandıklarını söyledi.
Cihazlar arası haberleşme ve yüksek veri hızı ile akıllı şehir uygulamaları gibi projelerin devam ettiğini de sözlerine ekledi.


