Hollanda Seçim Kurulu, merkezci siyasetçi Rob Jetten’in kazanan olarak ilan edildiğini duyurdu. Jetten, aşırı sağcı lider Geert Wilders’ı sadece az bir oy farkıyla geride bırakarak zor bir koalisyon sürecine adım attı.
Geçen haftaki seçimlerin sonucunu Cuma günü açıklayan Seçim Kurulu, Jetten’in elde ettiği başarıyla ülke tarihinin en genç başbakanı olma unvanına sahip olduğunu belirtti.
Kurulun verilerine göre, Jetten, Avrupa’da aşırı sağın yükselişine yönelik bir test olarak değerlendirilen seçimde, Wilders’ı yalnızca 29 bin 668 oy farkıyla geçebildi.
Jetten, seçim sonuçlarının ardından yaptığı açıklamada, “Avrupa’ya ve dünyaya, ülkeniz için olumlu bir mesajla kampanya yürüttüğünüzde popülist hareketleri yenmenin mümkün olduğunu gösterdik” ifadelerini kullandı.
Hollanda, Avrupa Birliği’nin beşinci en büyük ekonomisi konumunda bulunuyor. Jetten, şimdi aylar sürebilecek bir koalisyon hükümeti kurma sürecine girmeyi hedefliyor.
Hollanda’nın siyasi yapısında, 150 sandalyeli mecliste hiçbir parti tek başına hükümet kuracak çoğunluğu elde edemiyor. Bu durum, müzakerelerin ve uzlaşmanın sürecin belkemiğini oluşturmasına neden oluyor.
Seçim Kurulu, Jetten’in liderliğindeki merkez partisi D66’nın 26 sandalye kazandığını bildirdi. Bu sayı, bir seçim kazananı için tarihsel olarak en düşük sandalye sayısı olarak kayıtlara geçti.
Wilders’in liderliğindeki aşırı sağcı PVV’nin de mecliste 26 sandalyesi bulunuyor. Toplamda 15 parti mecliste yer almayı başardı. Bu partiler arasında, hayvan hakları savunuculuğu yapan bir grup ve 50 yaş üstü seçmenlerin çıkarlarını temsil eden bir başka grup da bulunuyor.
Wilders, bu seçimlerdeki başarıya kıyasla 11 sandalye kaybetse de aşırı sağ, ülkedeki etkisini sürdürmeye devam ediyor. Aşırı sağcı Demokrasi Forumu (FvD) sandalye sayısını üçten yediye çıkarırken, radikal sağcı JA21 partisi ise seçimlerdeki tek sandalyesini dokuzla artırdı.
ZORLU KOALİSYON GÖRÜŞMELERİ BAŞLIYOR
Jetten, farklı siyasi partilerin bir araya gelerek dört partili bir koalisyon oluşturmasını hedefliyor.
Bu plan çerçevesinde Jetten, merkez sağ CDA (18 sandalye), sağ liberal VVD (22 sandalye) ve sol eğilimli Yeşiller/İşçi Partisi ittifakı (20 sandalye) ile işbirliği yapmak istiyor.
Söz konusu formül, toplamda 86 sandalye ile rahat bir çoğunluk sağlasa da VVD lideri Dilan Yeşilgöz, Yeşiller/İşçi Partisi ile koalisyona girmeyeceğini açıkladı.
Yeşilgöz, bunun yerine CDA, JA21 ve Jetten’in D66’sını içeren sağcı bir koalisyonu tercih ediyor. Ancak bu durumda toplam sandalye sayısı 75’e ulaşacak, bu da hükümetin istikrarsız olabileceği anlamına geliyor.
Diğer bir alternatif ise azınlık hükümeti kurulması. Ancak Jetten, bunun kendi tercihinin olmadığını belirtti.
Partiler arasında uzlaşma sağlamaya çalışan arabulucuya “gözcü” deniyor. Bu kişinin görevi, hangi partilerin işbirliğine istekli olduğunu tespit etmek.
Jetten, bu görev için ulusal demiryolu şirketi NS’nin başındaki Wouter Koolmees’i atadı. Koolmees’in müzakerelerdeki ilerlemeyi önümüzdeki hafta raporlaması bekleniyor.
WILDERS İTİRAZ ETTİ, SEÇİM KURULU ‘USULSÜZLÜK YOK’ DEDİ
Wilders, yenilgiyi isteksizce kabul ederek Jetten’i tebrik etti fakat sosyal medyada seçimle ilgili asılsız usulsüzlük iddialarında bulundu.
Seçim Kurulu Başkanı Wim Kuijken, “Bu seçimlerin sonuçları güvenilirdir” açıklamasını yaptı ve “Ülkemizde oy verme ve sonuçların açıklanması konusunda iyi düşünülmüş, sağlam bir prosedür vardır” ifadelerini kullandı.
Kuijken, ayrıca 2021 seçimlerinde 14 bin olan sayım hatalarının bu seçimde yaklaşık 8 bine düştüğünü belirtti.
Seçim sürecinin tüm aşamalarında güvenilirliğe gölge düşürecek hiçbir usulsüzlüğün yaşanmadığı sonucuna varıldığını ifade etti. Wilders, koalisyona katılmayı önerse de seçim öncesinde tüm ana akım partiler onunla çalışmayı reddetmişti.
Wilders, “şimdiye kadarki en katı göç politikasını” hayata geçirme konusunda önemli bir ilerleme kaydedilmediğini belirterek, PVV’yi koalisyondan çekmiş ve erken seçimlere zemin prepai etmişti.
