Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, savaşın yarattığı mali zorluklarla karşılaşan Ukrayna’ya gelecek yıllarda destek sağlamak amacıyla iki farklı finansman seçeneği sunmakta.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’deki basın toplantısında 2026-2027 yıllarındaki maddi destek planını kamuoyuyla paylaştı.
Von der Leyen, Ukrayna’nın önümüzdeki iki yıl içinde 135 milyar avroluk mali yardıma ihtiyaç duyacağını belirtti ve bu yardımların, ülkenin temel hizmetleri sürdürebilmesi ve savaşı devam ettirebilmesi açısından kritik öneme sahip olduğunu ifade etti.
AB Komisyonu Başkanı, “Bugün, Ukrayna’nın finansman ihtiyacının üçte ikisini, yani 90 milyar avroyu karşılamayı öneriyoruz.” şeklinde konuştu.
Üye ülkelere iki seçenek sunduklarını işaret eden von der Leyen, “İlk seçenek AB ortak borçlanmasıdır. Bu model, AB bütçesini teminat olarak kullanarak sermaye piyasalarından kaynak temin etmeye ve bu sermayeyi Ukrayna’ya kredi olarak vermeye dayanıyor. Ancak bu çözüm, AB ülkelerinin oybirliğini gerektiriyor.” dedi.
İkinci önerinin ise Ukrayna’ya verilecek tazminat kredisi olduğuna dikkat çeken von der Leyen, “Bu durumda, AB’deki hareketsizleştirilen Rus varlıklarının nakit bakiyelerini kullanmayı planlıyoruz. Böylece bu finans kuruluşlarını kapsama alarak, Rus varlıklarının nakit bakiyelerini Ukrayna’ya kredi olarak aktarabilmeyi öneriyoruz. Rusya tazminat ödediğinde, Ukrayna bu krediyi geri ödeyecek. Bu model, AB ülkelerinin nitelikli çoğunluğu ile onaylanabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Ursula von der Leyen, Belçika’nın endişelerini dikkate aldıklarını belirterek, tazminat kredisi teklifinde yer alan güçlü güvencelerin, üye ülkeleri korumak ve riskleri minimize etmek amacıyla hazırlandığını kaydetti.
Aynı toplantıda, AB ülkelerinin Rusya’nın dondurulmuş yaklaşık 210 milyar avrosunun bulunduğunu hatırlatan von der Leyen, bu varlıkların yönetimi ile ilgili konulara da değindi.
Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, büyük çoğunluğu ülkelerindeki bir finans kurumunda bulunan dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’ya aktarılmasını öngören planı eleştirerek, ortak borçlanma seçeneğini gündeme getirdi.
Prevot, “Tazminat kredisi planı önemli ekonomik, finansal ve hukuki riskler taşımakta. Paranın kullanılarak Belçika’nın risklerle baş başa bırakılması kabul edilemez.” dedi.
AB Komisyonu, uzun süredir Rusya’nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’ya verilecek bir kredi için teminat olarak kullanılabilmesi fikri üzerinde çalışmalar yürütüyor.
Planın detaylarına bakıldığında, Ukrayna’ya büyük miktarda kredi sağlanması ve bunun yalnızca Rusya’nın savaş tazminatı ödemesi durumunda geri ödenmesi bekleniyor.
Belçika Başbakanı Bart De Wever, ülkesinde bulunan dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’ya verilecek kredinin teminatı olarak kullanılması için risklerin paylaşılması, birlikte hareket edilmesi ve yasal alt yapının net bir şekilde belirlenmesi gerektiğini ifade etti.
Rusya ise, Brüksel’deki Euroclear’da bulunan dondurulmuş varlıklara el konulması durumunda Belçika’nın sorumluluk taşıyacağına dikkat çekiyor.
Ayrıca, Avrupa Merkez Bankası (ECB) da AB’nin tazminat kredisi planının uluslararası piyasalarda avro üzerindeki güveni sarsabileceği endişesini taşıyor.
Bu konunun, 18 Aralık’ta Brüksel’de düzenlenecek AB Liderler Zirvesi’nde ele alınması bekleniyor.
