ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), Colorado eyaletindeki Boulder kentinde meydana gelen elektrik kesintisinin ardından ülkedeki resmi zamanın yaklaşık 4,8 milisaniye kadar saptığını duyurdu ve kamuoyuna bu konuda güvence verdi.
Kurum, yaptığı açıklamada, “Zaman bozulmadı” ifadesini kullandı.
2007 yılından itibaren ABD’nin resmi saat kaynağı olan NIST UTC, Boulder’daki NIST laboratuvarında bulunan 16 adet atom saatinin ortalamasıyla oluşturuluyor. Bu saatler, sezyum-133 atomunun temel durumundaki iki hiper-ince seviye arasındaki geçişin süresine dayanan, yaklaşık 9 milyar 192 milyon 631 bin 770 titreşimin ölçümünü esas alıyor.
NIST, hesaplamalarını basit bir aritmetik ortalama yerine, frekans kararlılığı en yüksek olan saatlere daha fazla ağırlık veren “ağırlıklı ortalama” yöntemiyle gerçekleştirdiğini belirtti.
JENERATÖR ARIZASI
NIST Zaman Gerçekleme ve Dağıtım Grubu Lideri Jeff Sherman, kesintinin ilk anlarında yedek jeneratörlerin atomik zaman ölçeği ve dağıtım hizmetlerini koruduğunu ifade etti. Ancak sonrasında, kritik jeneratörlerden birinin arızalandığına dair somut kanıtlar elde edildiğini ve bunun Boulder İnternet Zaman Hizmeti’ne giden ana sinyal dağıtım zincirini etkilediğini aktardı.
Sapmanın oldukça küçük olduğuna dikkat çeken NIST yetkilileri, ABD vatandaşlarının bu durumu fark etmesinin olası olmadığını bildirdi. NIST sözcüsü Rebecca Jacobson, CBS News’e verdiği demeçte, “Zaman bozulmadı” açıklamasında bulundu.
IFL Science’a konuşan Sherman, durumu şu şekilde özetledi:
“Birkaç mikrosaniyelik sapma, NIST zaman ölçeğinin normalde nanosaneye varan hassasiyetinin altında kalmaktadır. Bu kadar yüksek hassasiyet, bilimsel çalışmalarda, telekomünikasyon, kritik altyapılar ve konumlama sistemleri için büyük önem taşımaktadır. Ancak, kamuya açık internet üzerinden zaman aktarımında genellikle 1 milisaniye civarında belirsizlikler söz konusudur.”
NIST, yüksek hassasiyetli zaman aktarımı için sunduğu çeşitli hizmetlerin bazı doğrudan fiber-optik bağlantılardan etkilendiğini ve bu kullanıcılarla ayrıca iletişim kuracaklarını belirtti.
Jacobson, sapmayı örneklendirerek, “NIST UTC yaklaşık 4 mikrosaniye saptı. Karşılaştırma yapmak gerekirse, göz kırpma süresi yaklaşık 350 bin mikrosaniye, parmak şıklatma ise 150 bin mikrosaniye sürer” dedi.
Telekomünikasyon ve havacılık gibi alanlarda bu tür küçük sapmaların önemli olabileceğine dikkat çeken Jacobson, bu tür kullanıcıların önceden bilgilendirildiğini ve alternatif ağlara erişim sağlandığını ekledi.
SORUN GİDERİLDİ
Son gelişmeler hakkında bilgi veren Sherman, değerlendirme ve onarım çalışmalarının devam ettiğini, ancak Boulder İnternet Zaman Hizmeti’nin artık doğru zamanı sağladığından emin olduklarını vurguladı.
