Türkiye’nin Milli Uzay Programı çerçevesinde belirlenen “Uzay Limanı ve Uzaya Bağımsız Erişim” hedefleri doğrultusunda Somali’de uzay limanı inşasına başlanmıştır.
Astrofizikçi Dr. Umut Yıldız, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyurulan ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır tarafından detayları paylaşılan projenin Türkiye’ye coğrafi ve teknolojik açıdan önemli fırsatlar tanıdığını belirtti.
Roket fırlatmalarında Ekvator’a yakın bölgelerin tercih edilmesinin önemine değinen Yıldız, şu ifadeleri kullandı:
“Avrupa Uzay Ajansı fırlatma yeri olarak Fransız Guyanası’nı kullanıyor. Bunun nedeni, Dünya’nın dönüş hızının Ekvator’da en yüksek seviyede olmasıdır. Bu sayede roket fırlatmalarında ek itki desteği sağlanarak daha az yakıt ile büyük roketlerin yörüngeye taşınması mümkündür. Somali de yakıt verimliliği açısından oldukça elverişlidir. Ayrıca, roketler tehlikeyi azaltmak amacıyla deniz veya okyanus yönüne doğru fırlatılır. Bunun yanında Türkiye’nin kuzeyinde Ukrayna ve Rusya, güneyinde Kıbrıs Rum Kesimi ve İsrail bulunmaktadır. Bu tür fırlatmalar düzenli olarak gerçekleştirileceği için bu ülkelerle ikili sorunlar yaşanma ihtimali söz konusu olabilirdi. Bu nedenle Uzay Limanı’nın Somali’de inşa edilmesi tercih edilmiştir. Elbette ülke güvenliği açısından bazı endişeler olabilir. Ancak, Somali’de mevcut bir Türk askeri üssünün bulunması sebebiyle güvenliğin sağlanması açısından olumlu bir durum söz konusudur. Umarım burası, Türkiye’nin roket fırlatmak için kullandığı ve gelecekte ticari olarak değerlendirilebilecek bir üs haline gelir.”
Hava koşulları tüm yıl fırlatma yapmaya elverişli
Edinilen bilgilere göre, Somali’nin Ekvator’a olan yakınlığı, okyanus kıyısındaki konumu, yıl boyunca fırlatmaya uygun hava koşulları ve düşük deniz hava trafiği yoğunluğu, fırlatma güvenliği ve verimliliği açısından önemli avantajlar sağlamaktadır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın koordinasyonunda başta Türkiye Uzay Ajansı (TUA) olmak üzere ilgili kurumların katkılarıyla projeyi hayata geçirme hedefiyle Türkiye, bağımsız uydu fırlatma altyapısına sahip sayılı ülkeler arasına girecek. Türkiye, uzay güvenliğini yerli çözümlerle güçlendirirken, global uzay ekonomisinden aldığı payı da artırma olanağı bulacaktır.
Proje kapsamında, yerli ve milli uzay araçlarının bağımsız bir şekilde uzaya gönderilmesi sağlanacak ve fırlatma teknolojilerine yönelik sürdürülebilir, rekabetçi bir sanayi ekosistemi oluşturulacaktır.
Ayrıca, yerli fırlatma araçlarının geliştirilmesi amacıyla kritik uzay teknolojilerine yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri gerçekleştirilecek, test süreçleri yürütülecektir. Uzay teknolojilerine yönelik altyapı, alt sistem ve ekipmanlerin yerlileştirilmesiyle mevcut eksikliklerin giderilmesi hedeflenmektedir. Kurulacak fırlatma merkezi ilerleyen aşamalarda ticari kullanım için de açılarak özel sektöre hizmet verecektir. Bu durum, ekonomik kazançların sağlanmasına da katkıda bulunacaktır.
İlk etapta LEO (Alçak Dünya Yörüngesi) ve GEO (Jeosenkron Dünya Yörüngesi) gibi alanlara milli uydular fırlatılması planlanmakta, ilerleyen dönemlerde ise uluslararası müşterilerin uydu fırlatma talepleri de karşılanacaktır.
Dışa bağımlılığı ortadan kaldıracak
Bu yatırım ile ülke içerisinde geliştirilen uydu fırlatma araçlarının tam bağımsız bir şekilde uzaya gönderilmesi mümkün hale getirilecek. Fırlatma teknolojileri alanında sürdürülebilir ve rekabetçi bir yerli sanayi ekosisteminin oluşması sağlanacak. Ayrıca, kritik alanlarda dışa bağımlılığın kaldırılması hedeflenmektedir; bu alanlar arasında roket motorları, yakıt teknolojileri, itki sistemleri, aviyonik ve yer destek altyapıları bulunmaktadır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan duyurmuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu tarihi adım hakkında “Üç fazdan oluşan projenin ilk fazının projelendirilmesi tamamlandı ve Türkiye Uzay Ajansı eliyle yapımına başlandı. Projeyle uzay fırlatma ve uydu teknolojileri alanında önemli bir altyapı oluşturmayı hedefliyoruz.” şeklinde ifade etmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da, Uzay Limanı’nın yıldan yıla artan ticari uydu fırlatma hizmetleri, test faaliyetleri ve entegrasyon süreçleri ile hem Türkiye’ye gelir sağlayan stratejik bir altyapı haline geleceğini hem de Somali’nin kalkınmasına katkı sunacağını dile getirmiştir.
