TÜBİTAK tarafından yapılan yazılı açıklamada, deprem bölgesinde görev alan gönüllülerle birlikte acil ihtiyaçlara hızlıca yanıt veren teknolojiler ve afetin analizi için araştırma programları geliştirilerek sürece destek sunulduğu bildirildi.
Depremin hemen ardından, araştırmacıların 24 saat içinde deprem bölgesine gönderilmesini sağlayan TÜBİTAK, bölgedeki ihtiyaçlar doğrultusunda yeni destek programları oluşturdu. Bu kapsamda, “TÜBİTAK Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Destek Programı” hayata geçirilerek, 61 farklı kurumdan 124 projeye destek verilmesine başlandı.
Depremlerden etkilenen lisans, yüksek lisans, doktora öğrencileri ve doktora sonrası araştırmacıların, TÜBİTAK’ın yürüttüğü veya desteklediği araştırma projelerinde yer almalarını temin etmek amacıyla “Birlikte Çalışıp Birlikte Başaracağız Programı (BİÇABA)” çağrısı açıldı. Bu çağrı kapsamında, 1317 lisans, 648 yüksek lisans, 419 doktora öğrencisi ile 99 doktora sonrası araştırmacı desteklenmeye hak kazandı.
Araştırmacıların AR-GE faaliyetlerini desteklemek ve deprem felaketinin araştırma ekosistemine olan etkisini asgariye indirmek için “Deprem Bölgesi Üniversiteleri Özel Çağrısı (BİNBİRÇABA)” başlatıldı. Bu çağrı ile 396 projeye yaklaşık 635 milyon lira destek sağlandı.
Bilim insanı burs ve destek programları çerçevesinde, TÜBİTAK tarafından açılan özel çağrıların yanı sıra, depremlerden doğrudan etkilenen 11 il ile Sivas’ın Gürün ilçesine yönelik “Afet Bölgesi Bilim Her Yerde Özel Destek Çağrısı” hazırlandı.
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeleri (KOBİ) kapsayan proje esaslı araştırma, teknoloji geliştirme ve yenilikçilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla “Deprem Bölgesi Özel Çağrısı (TEKNOÇABA)” duyuruldu. Bu çağrı çerçevesinde, projelerden 95’inin toplam 330 milyon lirayla desteklenmesine karar verildi.
TÜBİTAK 8 Artçı Deprem Gözlem İstasyonu Kurdu
Deprem bölgesine gönüllü olarak giden 156 kişilik TÜBİTAK ekibi, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) koordinasyonunda arama kurtarma çalışmalarına katıldı.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nde (MAM) yürütülen Büyük Deprem Sonrası Acil Gözlem Araştırmaları (DEPAR-II) Projesi çerçevesinde, deprem sonrası 8 artçı deprem gözlem istasyonu kurmak amacıyla yer bilimi araştırma grubu, iki ekip halinde bölgeye yönlendirildi.
AFAD ve TÜBİTAK işbirliğiyle geliştirilen “1001-UDAP Ulusal Deprem Araştırmaları Programı Ortak Çağrısı”na 233 proje başvurusu yapıldı ve yapılan değerlendirmeler sonucunda 51 projeye destek verilmesi kararlaştırıldı.
Depremler, havayolu ulaşımının afet yönetimi ve acil durum müdahalelerindeki kritik rolünü bir kez daha ortaya koydu. Bu doğrultuda, TÜBİTAK MAM ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi işbirliğiyle, deprem bölgesinde gerçekleştirilen başarılı çalışmalardan sonra iki kurum arasında bir işbirliği protokolü imzalandı.
Başlatılan proje ile havalimanlarının işletme sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla deprem tehlikesi ve zemin parametreleri detaylı bir şekilde araştırılmakta. “Sismik Tehlike Değerlendirme” ve “Zemin Deformasyonu Araştırılması” çalışmaları içeren projede, ilk etapta iki pilot saha üzerinde uygulama yapılmakta. Havalimanlarına yönelik özel çözümler geliştirilmesi hedeflenmekte olup, proje ilerleyen süreçte diğer havalimanlarına da yaygınlaştırılarak kapsamlı bir programa dönüştürülmesi planlanmaktadır.
