Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın sosyal medya hesabında paylaşılan bilgilere göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İtalya Başbakanı Meloni, bugün Roma’da gerçekleştirilen Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi’ne eş başkanlık etti.
Zirveye Türkiye’den Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak katıldı.
İtalya tarafında ise İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi, Ekonomi ve Maliye Bakanı Giancarlo Giorgetti, İşletmeler ve Made in Italy Bakanı Adolfo Urso, Kültür Bakanı Alessandro Giuli, Spor ve Gençlik Bakanı Andrea Abodi ile Engelliler Bakanı Alessandra Locatelli yer aldı.
Bildiride, “NATO müttefikleri ve G20 ortakları olarak Türkiye ve İtalya, bölgesel ve uluslararası konularda yakın iş birliği ve eşgüdümlerini sürdürmeye devam edecektir. Türkiye ve İtalya, Avrupa ve ötesinde uluslararası barış ve istikrara önemli katkılarda bulunmaktadır. Her düzeyde düzenli istişareler yoluyla işbirliklerini geliştirmeyi hedeflemektedirler.” denildi.
Zirvenin, Ukrayna-Rusya Savaşı, Avrupa güvenlik mimarisi ve uluslararası ticaret üzerine tartışmalar, Gazze’deki kritik durum, düzensiz göç ve iklim değişikliği gibi zorlukların yaşandığı bir dönemde yapıldığı vurgulandı. Taraflar, Hükümetlerarası Zirve’nin düzenli olarak gerçekleştirilmesi ve beşinci zirvenin Türkiye’de yapılması konusundaki mutabakatlarını yinelediler. Ayrıca, Türkiye’nin Avrupa’nın istikrarı ve refahına yaptığı katkılara atıfta bulunarak, AB ile Türkiye arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesinin önemine dikkat çektiler.
Bu yönde, Türkiye-AB Vize Serbestisi Diyaloğu’nun hızlandırılması, göç alanındaki işbirliğinin yenilenmesi ve terörle mücadele işbirliğinin güçlendirilmesi gibi önemli konularda somut sonuçlar elde edilmesine yönelik eylemlerin koordine edilmesi üzerinde mutabık kaldıkları aktarıldı.
Taraflar ayrıca, Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin güncellenmesine duyulan acil ihtiyacı gündeme getirdiler.
– EKONOMİ, TİCARET VE SANAYİ
Ekonomi ve ticaret alanında işbirliğini artırma hedefiyle yeni yaklaşımlar geliştirme kararlılığı vurgulandı. “Taraflar, 2024 yılında ikili ticaret hacminin, 30 milyar dolar olan ortak hedeflerini aşmış olmasını memnuniyetle karşılamışlardır. Derinleşen ikili ticari ve ekonomik ilişkileri göz önünde bulundurarak, 40 milyar dolar ticaret hacmine ulaşmaya yönelik yeni bir orta vadeli hedef belirlemişlerdir.” ifadesi yer aldı.
Bu hedefe ulaşmak için birlikte çalışacaklarına ve 2025’in dördüncü çeyreğinde Türkiye’de Üçüncü Ortak Ekonomi ve Ticaret Komisyonu (JETCO) Toplantısı düzenleme kararı aldıklarını bildirdiler.
İş forumunun düzenlenmesi de taraflar tarafından memnuniyetle karşılandı. İki ülke arasındaki doğrudan yatırımların önemine inanan taraflar, sanayi işbirliği, teknoloji transferinin teşvik edilmesi ve kritik teknolojilerin sanayide kullanılmasının desteklenmesi gibi yollarla Türk ve İtalyan yatırımcıları daha da cesaretlendirme kararı aldılar. Ayrıca, dijital teknolojiler, yapay zeka ve siber güvenlik konularında işbirliği yapma niyetleri ifade edildi.
– ULAŞTIRMA
Ulaştırma koridorlarının küresel tedarik zincirlerinin sürdürülmesindeki ve sosyal, ekonomik kalkınmadaki rollerinin önemi vurgulandı. Türkiye ve İtalya arasındaki denizcilik ilişkilerinden memnuniyet duydukları belirtildi.
Taraflar, son Kara Ulaştırması Karma Komisyonu toplantısının sonuçlarını onaylayarak, sivil havacılık ilişkilerini daha da güçlendirme konusunda anlaşmaya vardılar.
Bildiride, “Son NATO zirvelerinde alınan kararlar çerçevesinde taraflar, işbirliklerini güçlendirmeye yönelik kararlılıklarını vurgulamışlardır. Bu bağlamda, NATO-AB Stratejik Ortaklığının geliştirilmesi için gereken adımlara da vurgu yapılmıştır.” denildi.
Türk ve İtalyan savunma sanayi şirketlerinin ortak projelerine ve birlikte çalışmaya yönelik siyasi iradeye dikkat çekildi. Savunma sanayisinin mevcut ve gelecekteki ilişkiler açısından kritik bir öneme sahip olduğu ifade edildi.
Taraflar, 2025 yılında 14. Savunma Sanayii İşbirliği Toplantısı’nı düzenleyerek ikili savunma ilişkilerini güçlendirmeyi hedeflediklerini bildirdiler. Ayrıca, NATO bünyesinde savunma sanayi işbirliğini geliştirme taahhütlerini yinelediler.
– GÜVENLİK
Sınır aşan suçlarla mücadelede, ikili iş birliğinde kazanılan ivmenin memnuniyetle karşılandığı ifade edildi. Taraflar, tehditlerin ve ortak zorlukların belirlenmesi amacıyla işbirliğini güçlendirme kararlılıklarını yineledi.
Ayrıca, her iki ülkede de suçluların iadesi, karşılıklı adli yardımlaşma ve çocukların korunması gibi konularda adli iş birliğinin artırılması için çabaların koordine edilmesine yönelik mutabık kaldıkları bildirildi.
Bildiride, “Taraflar, NATO müttefikleri olarak güvenlik ortamının karmaşıklığına karşı ikili işbirliklerini güçlendireceklerini taahhüt etmişlerdir.” denildi.
– KÜLTÜR, BİLİM, GENÇLİK VE SPOR
Taraflar, kültür, bilim, gençlik ve sanat alanlarında mevcut iş birliğini güçlendirmek için kararlılıklarını yinelediler. Ayrıca, sanat eserlerinin karşılıklı dolaşımını ve ortak projeleri teşvik etmeyi hedeflediler.
Bireylerin gelişiminde ve sosyal uyumu desteklemede sporun rolü önem arz ederken, turizmin halklar arasındaki etkileşimi teşvik etmedeki etkisine de vurgu yapıldı.
– ENERJİ VE ÇEVRE
Enerji arz güvenliğinin güçlendirilmesi ve kaynakların çeşitlendirilmesi konularında Güney Gaz Koridoru’nun stratejik önemi öne çıkarıldı. Taraflar, bu alandaki iş birliğini memnuniyetle karşıladı.
Taraflar, küresel temiz enerji dönüşümündeki rollerinin önemine dikkat çekerek, işbirliğini geliştirme konusundaki kararlılıklarını yinelediler.
Kritik minerallerin ve nadir toprak elementlerinin tedarik zincirlerinin güvenliği ile ilgili çalışmaların önemine vurgu yapıldı.
Taraflar ayrıca, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanlarında işbirliğini güçlendirmeye yönelik kararlılıklarını dile getirdiler.
Paris Anlaşması’nın hedeflerine uygun emisyonların azaltılmasına yönelik taahhütlerine de değinildi.
– ULUSLARARASI FORUMLARDA İŞBİRLİĞİ VE DÜZENSİZ GÖÇ
Bildiride, uluslararası barış, güvenlik ve istikrar için stratejik diyalog sürdürme kararlılığı aşılanırken, Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki çalışmaların memnuniyetle karşılandığı belirtildi.
Taraflar, göç rotaları dahil düzensiz göçle ilgili işbirliği alanlarını gözden geçirdiler. Düzensiz göçle mücadelede uluslararası işbirliğinin önemi vurgulandı. Aynı zamanda, insan onuruna saygılı yaklaşımla insan kaçakçılığına karşı mücadele etme kararlılıkları ifade edildi.
– DİNİ HOŞGÖRÜSÜZLÜKLE MÜCADELE
Tarafların, din veya inanca dayalı hoşgörüsüzlüğe karşı mücadele kapsamında birlikte çalışmaya kararlı oldukları belirtildi. Akdeniz’de çevre sorunları ve diğer zorluklar karşısında kapsayıcı işbirliğini teşvik etme noktası üzerinde mutabık kalındığı ifade edildi.
Deniz sınırı uyuşmazlıklarının uluslararası hukuk temelinde çözülmesi gerektiği vurgulandı.
Doğu Akdeniz Çok Taraflı Konferansı’nın yapılmasının bölgedeki işbirliği mekanizmaları için bir fırsat teşkil edeceği fikri de taraflarca dile getirildi.
– UKRAYNA
Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve bağımsızlığına desteklerini kesin bir şekilde vurgulayan taraflar, adil ve kalıcı bir barış sağlama çabalarını sürdürme iradelerini yinelediler.
Roma’da düzenlenecek Ukrayna’nın Yeniden İnşası Konferansı’na atıfta bulunarak, yatırımların artırılması ve karşılıklı projelerin geliştirilmesi konusunda da işbirliği yapılması hususunda mutabık kalındığı kaydedildi.
– LİBYA VE SURİYE
Libya’nın güvenliği ve siyasi birliğinin korunması amacıyla BM kolaylaştırıcılığında yürütülecek siyasi sürece destek verilmesi gerektiği belirtildi.
Taraflar, Suriye’nin toprak bütünlüğünün önemine de değinirken, toplumların güven içinde yaşaması için kapsayıcı bir siyasi sürecin gerekliliğinin altını çizdiler.
Taraflar, Suriye’nin ekonomik toparlanması için iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi adına yaptırımların hafifletilmesi gerektiğini vurguladılar. Ayrıca, ilgili BM kuruluşlarıyla işbirliği içinde Suriyelilerin güvenli bir şekilde geri dönüşlerini sağlamaya yönelik yollara da değindiler.
– ORTA DOĞU
Orta Doğu’da barış ve istikrar sağlama çabalarına devam edileceği ifade edildi. Gazze’de acil ve kalıcı bir ateşkesin gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulandı.
Taraflar, iki devletli çözümün sağlanması adına desteklerini yinelediler.
