Yeni Zelanda’da bir protesto gösterisi kapsamında haka dansı yapan üç milletvekili hakkında meclis komitesi, uzaklaştırma cezası verilmesini tavsiye etti.
Yeni Zelanda meclisi, bir yasa tasarısı görüşmesi sırasında haklarının korunması amacıyla haka dansı gerçekleştiren milletvekillerine geçici olarak uzaklaştırma cezası verilmesini önerdi. Te Pāti Māori’nin (Māori Partisi) eş başkanları Debbie Ngarewa-Packer ve Rawiri Waititi ile en genç üye Hana-Rawhiti Maipi-Clarke, Kasım 2024’te gerçekleşen protesto eylemleri nedeniyle meclisten uzaklaştırılma riskiyle karşı karşıya. The Guardian’ın haberine göre, bu eylem, yerli Māori kabileleri ile İngiliz kraliyeti arasında yapılan ve Yeni Zelanda’nın kurucu belgesi olarak kabul edilen Waitangi Anlaşması’nın yeniden yorumlanmasını gündeme getiren bir yasa tasarısına tepki olarak gerçekleştirilmişti. Söz konusu yasa tasarısı nisan ayında rafa kaldırıldığında, Maipi-Clarke’ın dans sırasında tasarının bir kopyasını yırttığı anlar sosyal medyada büyük yankı uyandırmıştı.
Üç milletvekilinin gerçekleştirdiği haka danslı protestonun, parlamentoda verilen en ağır cezayla sonuçlanabileceği belirtiliyor.
“MECLİSE SAYGISIZLIK” SUÇLAMASI
Çarşamba günü yayımlanan bir rapora göre, ayrıcalıklar komitesi, Ngarewa-Packer ve Waititi’nin üç hafta, Maipi-Clarke’ın ise yedi gün süreyle meclisten uzaklaştırılmalarını önerdi. Raporda, söz konusu eylemlerin başka milletvekillerine “gözdağı” verebilecek nitelikte olduğu ve “meclise saygısızlık” teşkil ettiği ifade edildi.
Daha önce mecliste yapılan haka dansı örneklerine atıfta bulunan komite, fakat bu eylemin milletvekillerinin oy kullanmasını etkilediğini belirterek dansın uygulama tarzı ve zamanlamasının “ciddi bir mesele” oluşturduğunu öne sürdü. Komite, cezaların ciddiyeti konusunda hiçbir belirsizliğe yol açmadan, bu davranışın kabul edilemez olduğunu kaydetti.
Ayrıca, raporda Ngarewa-Packer’ın başka bir meclis üyesine silah gibi davranarak hareket etmesinin de kabul edilemez olduğu ifade edildi. Ancak bu vekil, hareketinin köklerinin haka ve Māori kültüründen gelen “wiri” ifadesine dayandığını savundu.
CEZA, VEKİLLERİN OYLAMASINA SUNULACAK
Komite Başkanı Judith Collins, bunun komitenin şimdiye kadar verdiği en büyük ceza olduğunu ve karşılaşılan olayın “gördükleri en kötü olay” olduğunu belirtti. Cezaların, Salı günü tüm milletvekillerinin katılımıyla gerçekleştirilecek oturumda oylanarak onaylanması planlanıyor. Üç milletvekili, meclisten uzaklaştırıldıkları süre boyunca maaş almayacak ve gelecek hafta gerçekleştirilecek bütçe görüşmelerinde de yer alamayacak.
