ABD ile Çin arasında gerçekleştirilen geçici tarife uzlaşması ve jeopolitik gerilimlerin azalması, piyasalarda umut dolu bir atmosferin doğmasına yol açtı. Ancak, ilave gümrük vergilerinin olası etkileri ve merkez bankalarının belirsizlik içinde sürdürdüğü politikalar, endişelerin yeniden gün yüzüne çıkmasına neden oldu.
Dünyanın en büyük ekonomileri arasındaki tarifelere dair gerginliğin bir süreliğine sona ermesi söz konusu olsa da, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Önce Amerika” yaklaşımının etkileri hakkındaki soru işaretleri hala devam ediyor.
“Daha sık ve potansiyel olarak kalıcı arz şoklarına girebiliriz”
Tarife etkilerinin ABD ekonomisine yansımalarının izlemeye alındığı bu dönemde, Fed Başkanı Jerome Powell’ın para politikası hakkında verdiği mesajlar dikkat çekiyor. Powell, ekonomik koşulların 2020’den sonra önemli bir değişim geçirdiğini ve bu durumun Bankanın para politikası stratejilerinin gözden geçirilmesini gerektirdiğini belirtti.
Beş yıllık deneyimlerin ışığında, stratejik çerçevenin yeniden ele alınacağını vurgulayan Powell, uzun vadeli politika faizi tahminlerinin yükseldiğine dikkat çekti ve “Daha sık ve potansiyel olarak kalıcı arz şokları ile karşı karşıya kalabiliriz” dedi. Ayrıca, mevcut gözden geçirme sürecinin son beş yılın getirdiği deneyimlerden çıkarılacak dersler üzerine tartışıldığını ve gelecekteki bildiri değişikliklerinin değerlendirileceğini aktardı.
Diğer taraftan, Orta Doğu ziyaretinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile yeni anlaşmalara imza atan ABD Başkanı Trump, ülkeden daha önce taahhüt edilen 1,4 trilyon dolarlık yatırımları hızlandırmayı amaçlıyor.
Beyaz Saray’ın açıklamasına göre, ABD ile BAE arasında gerçekleştirilen ticaret anlaşmaları 200 milyar doları aşarken, bu gelişme ile Körfez bölgesindeki toplam yatırım anlaşmalarının 2 trilyon doları geçtiği bildirildi.
Makroekonomik verilere bakıldığında, ABD’nin Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) nisanda aylık %0,5 düşerek yıllık %2,4 artış gösterdi. Bu durum, beklenenin altında gerçekleşti. Üretici fiyatlarında Ekim 2023’ten bu yana ilk kez bir aylık düşüş kaydedildi ve yıllık üretici enflasyonu ise Eylül 2024’ten bu yana en düşük düzeye indi.
ABD’de perakende satışlar, nisanda sabit kalması beklenirken %0,1 artış gösterdi.
Tahvil piyasalarında alış hareketleri görülüyor
Bu gelişmeler doğrultusunda, ABD tahvil piyasalarında gün içerisinde alış ağırlıklı bir seyir ortaya çıktı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise %4,43 seviyesinde işlem görmekte.
Altının ons fiyatı, dün %2 artışla 3,240 dolardan kapanırken, yeni işlem gününde %0,7 azalışla 3,217 dolara geriledi. Dolar endeksi ise %0,3 düşüşle 100,7 seviyesinden günü tamamladı ve yeni işlem gününde yatay bir seyir izliyor. Brent petrolün varil fiyatı ise %0,4 artış ile 64,5 dolardan işlem görmekte.
Kurumsal tarafta, ABD Adalet Bakanlığı’nın sigorta şirketi UnitedHealth’i dolandırıcılık şüphesi ile soruşturduğuna dair çıkan haberler, şirket hisselerinin %11 değer kaybetmesine yol açtı. Ayrıca, UnitedHealth Group’un CEO’su Andrew Witty’nin istifası ve 2025 tahminlerinin askıya alındığı bilgisi de dikkat çekti.
Kripto para borsası Coinbase, hackerların müşteri verilerini çalmak için ABD dışındaki destek personeline rüşvet verdiğini ve bunun karşılığında 20 milyon dolar fidye talep edildiğini açıkladı. Bu gelişmeler, şirketin hisselerinde %7,2 düşüşe neden oldu.
Meta’nın hisseleri ise yapay zeka modelinin piyasaya sürülmesinin ertelendiğine dair haberler sonucunda %2,4 geriledi. Bu durum, New York Borsası’nda S&P 500 endeksinin %0,41 ve Dow Jones endeksinin %0,65 değer kazanmasına karşın Nasdaq endeksinin %0,18 düşüş göstermesine neden oldu. ABD’deki endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir başlangıç yaparak devam etti.
Avro Bölgesi’nde barış müzakereleri öne çıkıyor
Avrupa borsalarında dün pozitif bir hava hakimken, Rusya ve Ukrayna arasındaki barış görüşmeleri yoğun bir şekilde takip ediliyor. Tarife gelişmeleri de gündemde kalmaya devam ediyor. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ile olumlu bir görüşme gerçekleştirdi ve tarifeler konusunda müzakerelerin hızlanacağını belirtti.
Açıklanan makroekonomik verilere göre, Avro Bölgesi yılın ilk çeyreğinde %0,3 ile beklentilerin altında bir büyüme kaydetti; İngiltere ekonomisi ise aynı dönemde %0,7 büyüyerek beklentilerin üzerine çıktı. Bu tabloyla İngiltere, G7 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülke oldu.
Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, ABD Başkanı Trump’ın NATO üyelerinin savunma harcamalarını gayrisafi yurt içi hasılanın %5’ine çıkarma hedefini desteklediğini dile getirdi. Bu açıklama, savunma hisselerinde olumlu bir etki yarattı.
ECB üyesi ve Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy, ticarette korumacılık ve belirsizliklerin ABD’nin ekonomik güvenine olumsuz yansıdığını açıkladı. Villeroy, şu anda bir döviz savaşı yerine ticaret savaşı konseptinde olunduğunu belirtti.
Bu durum, Almanya’da DAX 40’ın %0,72, Fransa’da CAC 40’ın %0,21, İngiltere’de FTSE 100’ün %0,57 ve İtalya’da FTSE MIB 30’un %0,15 değer kazanmasına neden oldu. Avrupa’daki endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif seyirle başladı.
Asya’da Japonya beklenenden kötü sonuçlar aldı
Asya borsalarında makroekonomik veriler ve büyük şirketlerin sonuçlarının altında kalması dolayısıyla karışık bir seyir izleniyor. Japonya ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yıllık %0,7 ile beklenenden çok daha fazla daralma gösterdi; piyasa öngörüsü ise %0,3 küçülmesini bekliyordu.
Bu veriler sonrası Banka of Japan (BoJ) Üyesi Toyoaki Nakamura, ABD tarifelerinin yarattığı belirsizlik nedeniyle faiz artışlarına ara verilmesi gerektiğini savundu. Nakamura, şirket ve hanehalkı faaliyetlerinin etkilenebileceğine dair dikkatli olunması gerektiğini söyledi.
Japonya’da sanayi üretimi ise mart ayında aylık %0,2 ve yıllık %1 artış gösterdi.
Ayrıca, Çinli teknoloji şirketi Alibaba’nın gelirlerinin, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %7 arttığı bildirildi. Şirketin açıklayıp 236,5 milyar yuan (32,6 milyar dolar) gelir elde ettiğine dair verilere göre, bulut bilişim birimi Cloud Intelligence’ın gelirleri %18 artışla 30,1 milyar yuana (4,18 milyar dolar) ulaştı. Ancak analistler, bu sonuçların yatırımcı beklentilerini tatmin etmediğini belirtti.
Bu gelişmeler neticesinde, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yatay bir seyir izlerken, Güney Kore’de Kospi endeksi %0,3, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,5 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi %0,7 geriledi.
Yurt içinde barış müzakereleri önem arz ediyor
Borsa İstanbul’da dün satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, BIST 100 endeksi günü %1,65 değer kaybıyla 9.541,30 puandan kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise normal seans kapanışına göre yaklaşık %0,2 azalışla 10.887,00 puanda işlem gördü.
Diğer yandan, Rusya ile Ukrayna arasındaki İstanbul’da sürdürülen barış görüşmeleri dikkatle izleniyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanı ve müzakerelerde Rus heyetine başkanlık eden Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile yararlı bir görüşme gerçekleştirdiklerini aktardı.
Dolar/TL, dün %0,2 düşüşle 38,7060’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasada önceki kapanışın %0,4 artışla 38,8480 seviyesinden işlem görmeye başladı.
Analistler, yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) piyasa katılımcıları anketi, konut satışları, işsizlik oranı gibi önemli verilerin takip edileceğini ve yurt dışında ise ABD’de konut başlangıçları ve inşaat izinleri verilmesi gibi yoğun bir veri gündemi olduğunu hatırlatıyor. BIST 100 endeksinin teknik olarak 9.800 ve 9.900 puanın direnç, 9.600 ve 9.500 seviyelerinin ise destek konumunda olduğu kaydedildi.
