Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan “İstatistiklerle Gençlik” bülteni, Türkiye’nin 2024 yıl sonu itibarıyla toplam nüfusunun 85 milyon 664 bin 944 kişiye ulaşacağını ortaya koydu. Bu nüfus içerisinde 15-24 yaş grubundaki genç nüfus ise 12 milyon 763 bin 159 kişidir ve toplam nüfusun yüzde 14,9’unu teşkil etmektedir.
Genç nüfusun cinsiyet dağılımı incelendiğinde, erkekler yüzde 51,2, kadınlar ise yüzde 48,8 oranında yer almaktadır.
Birleşmiş Milletler tanımına göre genç nüfus, 1950 yılında dünya nüfusunun yüzde 20,8’ini oluştururken, 2024 yılına gelindiğinde bu oran yüzde 14,9’a gerilemiştir.
2080 yılında yüzde 10’un altına düşecek
Nüfus projeksiyonlarına göre, mevcut demografik yapının devam etmesi durumunda, genç nüfus oranı 2030 yılında yüzde 14,8, 2040 yılında yüzde 12,2, 2060 yılında yüzde 10,3, 2080 yılında ise yüzde 8,8 olarak öngörülmektedir.
Hızla düşen doğurganlık oranlarının devam edeceği varsayıldığında, düşük senaryoda 2030 yılında genç nüfus oranının yüzde 14,8, 2040’ta yüzde 12,4, 2060’ta yüzde 9,2, 2080’de yüzde 7,2 ve 2100’de yüzde 7,2 olacağı tahmin edilmektedir.
Doğurganlığı artırıcı önlemlerin etkili olacağı yüksek senaryoya göre ise genç nüfus oranı 2030’da yüzde 14,8, 2040’ta yüzde 12,0, 2060’ta yüzde 11,1, 2080’de yüzde 9,8 ve 2100’de yüzde 11,4 olacaktır.
Türkiye’nin genç nüfus oranı Avrupa Birliği ülkelerinden yüksek
AB üyesi 27 ülke arasında yapılan incelemelerde, 2024 yılı itibarıyla genç nüfus ortalaması yüzde 10,7 olarak belirlenmiştir. İrlanda, yüzde 12,6 ile en yüksek genç nüfus oranına sahipken, bunu yüzde 12,3 ile Hollanda ve yüzde 12,2 ile Danimarka takip etmektedir. En düşük genç nüfus oranına sahip ülkeler ise sırasıyla yüzde 9,2 ile Bulgaristan, yüzde 9,5 ile Litvanya, yüzde 9,7 ile Malta ve Slovenya’dır. Türkiye, yüzde 14,9’luk oranıyla AB ülkelerinin genç nüfus oranlarından daha yüksektir.
En yüksek Hakkari, en düşük Balıkesir…
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerine göre, 2024 yılında genç nüfus oranının en yüksek olduğu il Hakkari, yüzde 20,8 ile öne çıkarken, onu yüzde 20,6 ile Şırnak ve yüzde 20,3 ile Siirt izlemektedir.
Genç nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 11,8 ile Balıkesir’dir. Balıkesir’i, yüzde 12,1 ile Muğla ve yüzde 12,2 ile Ordu takip etmektedir.
Genç nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2024 yılında genç bireylerin yüzde 30,5’inin 15-17 yaş grubunda, yüzde 19,9’unun 18-19 yaş grubunda, yüzde 28,8’inin 20-22 yaş grubunda ve yüzde 20,8’inin ise 23-24 yaş grubunda yer aldığı görülmektedir.
Hayat Tabloları, 2021-2023 dönemine göre, Türkiye genelinde doğuşta beklenen yaşam süresi 77,3 yıl, erkekler için 74,7 yıl ve kadınlar için 80,0 yıl olarak belirlenmiştir.
Türkiye’de çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki gençler için beklenen yaşam süresinin 63,5 yıl, erkekler için 60,9 yıl ve kadınlar için 66,1 yıl olduğu tahmin edilmektedir. Bu bağlamda, 15 yaşına ulaşan genç kadınların, genç erkeklerden ortalama 5,2 yıl daha fazla yaşaması beklenmektedir.
Evli olan genç kadınların oranı, evli olan genç erkeklerin oranının 3,5 katı oldu
Genç nüfusun yasal medeni durumu incelendiğinde cinsiyetler arasında dikkat çekici farklılıklar olduğu görülmektedir. 2024 yılında genç erkek nüfusun yüzde 96,6’sının hiç evlenmemiş, yüzde 3,3’ünün evli, yüzde 0,1’inin ise boşanmış olduğu belirlenirken, genç kadın nüfusunun ise yüzde 87,8’inin hiç evlenmemiş, yüzde 11,7’sinin evli ve yüzde 0,4’ünün boşanmış olduğuna dikkat çekilmektedir.
En fazla göç hareketliliği eğitim nedeniyle oldu
Türkiye’de 2023 yılında en fazla göç hareketliliği, 20-24 yaş grubu arasında yaşanmıştır. Bu hareketliliğin en büyük nedeni ise eğitim olarak öne çıkmaktadır. Gençlerin 231 bin 477’sinin eğitim, 94 bin 139’unun işe başlamak veya iş bulmak, 50 bin 8’inin ise daha iyi konut ve yaşam koşulları nedeniyle göç ettiği tespit edilmiştir.
Kadınlarda yükseköğretimde net okullaşma oranı yüzde 49,0 oldu
2022/’23 öğretim yılında yüzde 46,0 olan yükseköğretim net okullaşma oranı, 2023/’24 öğretim yılında yüzde 42,7 olmuştur. Cinsiyet bazında incelendiğinde, erkeklerde bu oran yüzde 41,1, kadınlarda ise yüzde 49,0’dır.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 22,9 oldu
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, gençlerde işgücüne katılma oranı 2023 yılında yüzde 45,6 iken, 2024 yılında yüzde 47,2’ye çıkmıştır. Genç erkeklerde işgücüne katılma oranı 2023 yılında yüzde 57,4, 2024 yılında ise yüzde 59,5, genç kadınlarda ise bu oran 2023 yılında yüzde 33,1 iken 2024 yılında yüzde 34,0 olmuştur.
Gençlerdeki işsizlik oranı, 2023 yılında yüzde 17,4 iken, 2024 yılında yüzde 16,3’e düşmüştür. Genç erkeklerdeki işsizlik oranı 2023 yılında yüzde 14,3, 2024 yılında ise yüzde 13,1 olurken, genç kadınlar için bu oran 2023 yılında yüzde 23,2, 2024 yılında ise yüzde 22,3 tür.
2023 yılında yüzde 22,5 olan ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı, 2024 yılı itibarıyla yüzde 22,9’a yükselmiştir. Genç erkeklerde bu oran 2023 yılında yüzde 15,6 iken 2024 yılında yüzde 16,2, genç kadınlarda ise yüzde 29,8’den yüzde 30,1’e çıkmıştır.
İstihdamdaki gençlerin yüzde 56,3’ü hizmet sektöründe yer aldı
Hanehalkı İşgücü Araştırması’na göre, genç nüfusun istihdam oranı 2023 yılında yüzde 37,7 iken, 2024 yılında yüzde 39,5’e yükselmiştir. Genç erkeklerde istihdam oranı 2023 yılında yüzde 49,2, 2024’te ise yüzde 51,7 olurken, genç kadınlar için bu oran 2023 yılında yüzde 25,4, 2024 yılında yüzde 26,4’tür.
Sektörlere göre yapılan incelemede, 2024 yılında istihdam edilen gençlerin yüzde 13,0’ının tarım, yüzde 30,7’sinin sanayi ve yüzde 56,3’ünün ise hizmet sektöründe yer aldığı görülmüştür. Genç erkeklerin istihdamı arasında, yüzde 11,8’inin tarım, yüzde 35,9’unun sanayi ve yüzde 52,3’ünün hizmette yer aldığı belirlenirken, genç kadınların yüzde 15,4’ü tarım, yüzde 19,9’u sanayi ve yüzde 64,7’si hizmet sektöründe istihdam edilmektedir.
Gençlerin yüzde 87,2’si genel sağlık durumundan memnun
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 18 yaş ve üzeri bireylerin genel sağlık durumlarından memnuniyet oranı yüzde 69,2, 2024 yılında ise yüzde 67,5 olmuştur. Genç nüfusun genel sağlık durumundan memnuniyet oranı ise 2023 yılında yüzde 86,8 iken, 2024 year itibarıyla yüzde 87,2’ye yükselmiştir. Bu oran, genç erkeklerde yüzde 87,9, genç kadınlarda ise yüzde 86,5’tir.
Gençlerin yüzde 51,8’i mutlu olduğunu belirtti
Yaşam Memnuniyeti Araştırması’na göre, 2024 yılında 18 yaş ve üzerindeki bireylerin kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 49,6, kendini mutsuz hissettiğini ifade edenlerin oranı ise yüzde 14,5 olmuştur. 18-24 yaş grubunun içinde kendini mutlu hissedenlerin oranı yüzde 51,8, kendini mutsuz hissedenlerin oranı ise yüzde 11,2 olarak kaydedilmiştir.
Kendini mutlu olarak hisseden 18-24 yaş grubundaki erkeklerin oranı yüzde 48,4, mutsuz hissedenlerin oranı ise yüzde 12,7’dir. Kendilerini mutlu hisseden genç kadınların oranı ise yüzde 55,4, mutsuz hissedenlerin oranı ise yüzde 9,6 olarak kaydedilmiştir.
Mutluluk kaynağı sağlık
2024 yılında gençlerin mutluluk kaynakları arasında sağlık yüzde 45,3 ile ilk sırada yer alırken, bunu yüzde 25,1 ile başarı ve yüzde 15,1 ile sevgi takip etmiştir. Cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde sağlık yüzdelik oranı yüzde 40,9 olurken, başarı yüzde 29,3 ve para yüzde 16,0 ile izlenmektedir. Genç kadınlarda ise sağlık yüzde 50,0 ile ilk sırada, başarı yüzde 20,5 ile ikinci, sevgi ise yüzde 20,2 ile üçüncü sırada yer almaktadır.
Gençlerin yüzde 79,6’sı işinden memnun olduğunu belirtti
Gençler arasında yapılan araştırmalar da, 2024 yılında işinden memnun olanların oranının yüzde 79,6 olduğu görülmüştür. Elde edilen kazançtan memnun olan gençlerin oranı ise yüzde 54,1 olarak belirlenmiştir. Genç erkeklerin çalıştığı işten duyduğu memnuniyet oranı yüzde 81,2, kazanç memnuniyeti ise yüzde 56,3’tür. Genç kadınlarda bu oranlar yüzde 75,8 ve yüzde 49,2 şeklindedir.
2024 yılında gençlerin aldığı eğitimden memnuniyet oranı ise yüzde 65,4 olarak kaydedilmiştir. Bu oran, genç erkeklerde yüzde 64,3, genç kadınlarda ise yüzde 66,6 olarak tespit edilmiştir.
Gençler İnterneti en fazla mesajlaşma amacı ile kullandı
Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması sonuçlarına göre, 16-24 yaş grubundaki gençlerin internet üzerinden yaptığı faaliyetlerde, mesajlaşma yüzde 98,5 ile ilk sırayı alırken, sosyal medya üzerinde profil oluşturma ve içerik paylaşma yüzde 95,7 ile ikinci sıradadır. Diğer aktiviteler arasında yüzde 95,3 ile internet üzerinden sesli ve görüntülü arama yapma, yüzde 89,8 ile paylaşım sitelerinden video izleme ön plandadır. En az gerçekleştirilen online faaliyet ise yüzde 6,2 ile toplumsal veya siyasal tartışma ve oylama katılımıdır.
