Yönetmeliğe göre, hasar tespit ekipleri yalnızca inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşacak. Diğer meslek gruplarından gelen hasar tespit raporları, hiçbir işleme tabi tutulmayacak.
Hasar tespit çalışmalarının ulusal çapta organize edilmesi için afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı, bu ekiplerin yılda en az bir kez eğitim almasını sağlayacak.
Binaların hasar dereceleri, “hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıktırılacak, yıkık, değerlendirme dışı, girilemeyen, tespit edilemedi ve kapsam dışı” olarak 10 farklı kategoride sınıflandırılacak.
Belirlenen hasar dereceleri, yalnızca son afetin neden olduğu hasarları dikkate alarak belirlenecek. Hasar tespit çalışmaları, binaların afetler karşısındaki davranış, performans ve risk analizlerini kapsamayacak şekilde gerçekleştirilmesi öngörülüyor.
“Hasar tespit çalışmaları üç aşamada gerçekleştirilecek”
Binaya ait ekonomik ömrün sona ermesi, yıpranma, projelendirme ve imalat hataları ile zemin oturması gibi afetle ilgisi olmayan hususlar, hasar derecelendirmesi sırasında göz önünde bulundurulmayacak.
Hasar tespit çalışmalarının üç aşamada yürütüleceği belirtildi: afet etkisi belirleme, ilk hasar tespiti ve itiraz hasar tespiti. İlk aşamanın ardından, itiraz hasar tespiti için gerekli talepler alınacak. Tüm süreçler, ulusal ve yerel afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı koordinasyonunda gerçekleştirilecek.
Hasar tespit süreçleri devam ederken, önemli büyüklükteki artçı depremlerin yaşanması durumunda, yeniden değerlendirme gerekip gerekmediği hususunda Başkanlık görüşü doğrultusunda hareket edilecek.
Yönetmelikte, hasar tespit aşamalarının detaylarına da yer verildi.
Tespiti yapılan bütün binalar fotoğraflanacak
Afet etkisi belirleme aşamasında, ilk ve itiraz hasar tespit çalışmaları sonucunda raporlar, listeler, icmal ve tutanaklar oluşturulacak. Acil yıkılması gereken, ağır ve orta hasarlı binalar için ayrıca özel raporlar düzenlenecek.
Tüm tespit edilen binalar fotoğraflanacak ve gerektiğinde sunulmak üzere yerel afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı tarafından dijital ortamda arşivlenecek.
İtiraz hasar tespit çalışmaları sona erdikten sonra, orta ve ağır hasarlı binaların durumu yerel afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı tarafından tapu müdürlüğüne bildirilecek ve tapu kayıtlarına işlenmesi sağlanacak.
Mevzuata uygun olarak güçlendirilmiş ve yapı kullanma izin belgesi almış binaların tapu kayıtlarındaki belirtmeler, yerel düzey afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağının talebi üzerine kaldırılacak. Yıkımı tamamlanmış ve enkazı temizlenmiş binaların tapu sicili üzerindeki kayıtlar ise yıkımı gerçekleştiren birim tarafından bildirilecektir.
Teknolojiden yararlanma
Hasar tespit çalışmaları esnasında, çatı, kalkan duvar ve baca gibi protrüzyonlardaki hasarların belirlenmesi için hava araçları üzerine entegre edilen optik ve kızılötesi kameralar kullanılabilecek.
Bunun yanı sıra, hasarlı binalarda dinamik parametrelerin anlık ölçümleri ile hasar durumu ve değişimlerinin hızlı bir şekilde değerlendirilmesine olanak tanıyacak sensörler ve ekipmanlardan elde edilen veriler de kullanılacak.
