Ticaret Bakanlığı’nın katkılarıyla Albayrak Medya tarafından düzenlenen “Ticarette Türkiye Yüzyılı Zirvesi”, İstanbul’da geniş bir katılımla gerçekleştirildi. Etkinlikte Ticaret Bakanı Bolat’ın yanı sıra İstanbul Valisi Davut Gül, TİM Başkanı Mustafa Gültepe ile DEİK ve ASKON yöneticileri gibi birçok önemli isim yer aldı.
Zirve sırasında yaptığı konuşmada savaşların Türkiye için istenmeyen bir durum olduğunu ifade eden Bakan Bolat, “Türkiye-İran sınırı 400 yıldır barış ve huzurun sembolüdür” dedi. Bolat, İran’ın İsrail’e karşı gösterdiği direnci takdirle karşılarken, bu süreçte ABD’nin etkisinin önemli olduğunu belirtti.
Bakan Bolat, İran’ın küresel enerji ticaretindeki rolüne dikkat çekerek, “İran, dünya petrolünün yüzde 25’inin geçtiği Hürmüz Boğazı ve Basra Körfezi’nde yer alıyor. Bu bölgedeki karışıklıklar, enerji fiyatlarında büyük dalgalanmalara yol açıyor. Özellikle İsrail’in 13 Haziran’daki saldırısı sonrası fiyatlar yüzde 15-20 oranında arttı, bu durum enerji arz güvenliğini tehdit ediyor” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin enerji ithalatı ile ilgili de bilgiler veren Bolat, 2022 yılında enerjiye 97 milyar dolar harcandığını, bu yıl ise bu rakamın 65 milyar dolara düştüğünü ifade etti. Bu azalmada hem yerel üretimin artması hem de küresel fiyatlardaki düşüşün etken olduğuna vurgu yaptı.
Türk ve İran ticaret hacminin 7,8 milyar dolara ulaştığını belirten Bolat, Türkiye’nin İran’a 3,25 milyar dolarlık ihracat yaptığını ve ithalatının 4,55 milyar dolar seviyesinde olduğunu aktardı. Ayrıca İran’dan gelen turistlerin Türkiye için önemi üzerine de konuşan Bolat, geçen yıl 3,3 milyon İranlı turistin Türkiye’yi ziyaret ettiğini, 2023’ün ilk beş ayında ise bu sayının 1 milyonu aştığını söyledi.
Bolat, İran’ın Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine giden Orta Koridor üzerindeki stratejik konumuna da dikkat çekerek, ateşkesin kalıcı hale gelmesi durumunda ticaret ve taşımacılıkla ilgili risklerin azalacağına ifade etti. Türkiye’nin, Kuzey’deki Rusya-Ukrayna Savaşı, Güney’deki Suriye iç savaşı ve Gazze’deki devam eden saldırılar arasında istikrarını korumayı başardığını vurguladı.
Son 22 yıl içinde Türkiye’nin ekonomik büyümesi üzerinde durarak, milli gelirin 238 milyar dolardan 1 trilyon 371 milyar dolara yükseldiğini, kişi başına gelirin ise 3.600 dolardan 15.971 dolara çıktığını açıkladı.
Bakan Bolat, konuşmasını ticaret savaşlarının etkileri üzerine tamamlayarak, ABD’nin uyguladığı yüksek gümrük duvarlarının Türkiye için hem fırsatlar hem de tehditler barındırdığını belirtti. Türkiye’nin yüzde 10 ile en düşük vergi uygulanan ülkeler arasında yer aldığını ifade eden Bolat, bu durumun rekabetin daha da zorlaşacağına işaret ettiğini sözlerine ekledi.
