Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), emeklilik döneminde bireylerin yaşam standartlarını korumayı amaçlamakta, aynı zamanda ülkede uzun vadeli tasarrufları artırarak ekonomik büyümeye katkıda bulunmaktadır. 22. yılına yaklaşan sistem, bu hedefler doğrultusunda kararlı bir şekilde ilerlemeye devam ediyor.
BES’ten emekli sayısı 400 bine yaklaştı
Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine göre, 30 Haziran itibarıyla BES katılımcı sayısı 9 milyon 816 bin 407 olarak kaydedildi.
Bu dönemde katılımcıların fon tutarı 1 trilyon 279 milyar 660,3 milyon liraya ulaşırken, devlet katkısı da 174 milyar 552,2 milyon lira oldu. Böylece toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 454 milyar 212,5 milyon lira seviyesine çıktı.
2023 yılının ilk yarısı itibarıyla BES’ten emekli olan kişi sayısı ise 388 bin 980 olarak belirlendi.
Öte yandan, OKS’deki katılımcı sayısı 30 Haziran itibarıyla 7 milyon 591 bin 890 oldu. Çalışanların fon tutarı 97 milyar 919,1 milyon lira, devlet katkısı fon tutarı ise 6 milyar 510,6 milyon lira olarak hesaplandı. Böylelikle OKS’nin toplam büyüklüğü 104 milyar 429,7 milyon liraya ulaştı.
BES ve OKS’deki toplam katılımcı sayısı ise 17 milyon 408 bin 297’ye çıkarken, bu iki sistemdeki toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 558 milyar 642,2 milyon lira olarak kaydedildi.
Sistemin fon büyüklüğü 330 milyar liradan fazla arttı
2024 yılının sonlarına geldiğimizde, BES’teki katılımcı sayısı 9 milyon 526 bin 389, katılımcıların fon tutarı ise 1 trilyon 2 milyar 570,3 milyon lira olarak belirlendi. Devlet katkısı fon tutarı ise 137 milyar 497,3 milyon lira seviyesindeydi. Emekli olan katılımcı sayısı da 339 bin 574 olarak gerçekleşmişti.
OKS’de ise katılımcı sayısı 7 milyon 575 bin 311 olurken, çalışanların biriktirdiği fon tutarı 81 milyar 724,3 milyon lira, devlet katkısı da 5 milyar 437,5 milyon lira olarak belirlendi.
BES, OKS ve her iki sistemdeki devlet katkılarının toplam büyüklüğü 2024 yılında 1 trilyon 227 milyar 229,4 milyon lira ve 17 milyon 101 bin 700 katılımcı olarak kaydedildi. 2024 sonundan 30 Haziran 2025 arasındaki süreçte, BES’te katılımcı fon tutarı devlet katkısı dahil 314 milyar 144 milyon 955,1 bin lira artış gösterirken, OKS’deki artış ise 17 milyar 267 milyon 913,1 bin lira olarak kaydedildi.
18 yaş altı BES katılımı 1,5 milyon kişiyi aştı
Türkiye’de Haziran 2021 itibarıyla hayata geçirilen ve 18 yaş altı çocukların gönüllü sisteme dahil olması hedeflenmiş uygulama, katılımını artırmaya devam ediyor.
30 Haziran itibarıyla 18 yaş altı katılımcıların fon büyüklüğü 53 milyar 632,6 milyon lira oldu. Bu tutarın 43 milyar 518,5 milyon lirasını katılımcıların biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı 10 milyar 114,2 milyon lira olarak belirlendi. Sisteme 1 milyon 552 bin 934 çocuk katılırken, en yüksek katılım 143 bin 693 ile sıfır yaş grubundan gözlemlendi.
31 Aralık 2024 ile 30 Haziran 2025 arasındaki süre zarfında ise 18 yaş altı uygulamasındaki katılımcı sayısı 132 bin 990 arttı ve fon büyüklüğü devlet katkısı dahil 19 milyar 249,1 milyon lira yükseliş gösterdi.
BES teminatlı krediler ilk yılını geride bıraktı
3 Haziran 2024 tarihinde faaliyete geçen BES birikimlerinin banka kredilerine teminat olarak sunulması uygulaması, birinci yıl dönümünü kutladı.
EGM verilerine göre, uygulama süresince bankalar tarafından yapılan kredi başvuru sayısı 2 bin 18 olarak takip edildi. Gösterilen toplam teminat tutarı ise 413 milyon 786,9 bin lira oldu.
Yılın ilk yarısında, en fazla kredi talebi Aktif Bank’tan gelirken, onu Türkiye İş Bankası ve Türk Ekonomi Bankası takip etti. Emeklilik şirketleri ise toplam 1785 kredinin, 356 milyon 4,2 bin liralık teminatına onay verdi.
Yapılan başvuruların yaklaşık %85’ini oluşturan 1711 kredi talebi kesinleşirken, merkezi alacağın devri fonuna aktarılan teminat tutarı 338 milyon 522,8 bin lira olarak kaydedildi. Katılımcılar, BES teminatlı krediler için Aktif Bank, Albaraka Türk Katılım Bankası, TEB, Halkbank, Türkiye İş Bankası ve Ziraat Bankası’na başvuru yapabiliyor.
“2030 yılında 25 milyon üzerinde katılımcı ve 5 trilyon lira fon büyüklüğe ulaşacağımızı öngörüyoruz”
Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Uğur Gülen, bireylerin geleceğini güvence altına alma arzusunun ve sistemin sağladığı avantajların, BES’in daha fazla tercih edilmesini sağladığını ifade etti. Gülen, özellikle %30’luk devlet katkısı, dijital katılım kanallarının yaygınlaşması ve genç nüfusa yönelik bilgilendirme faaliyetlerinin bu büyümede önemli rol oynadığını belirtti.
Gülen, “BES’te büyük hedeflerimiz var. 2030 yılında 25 milyon üzerinde katılımcı ve 5 trilyon lira fon büyüklüğüne ulaşmayı öngörüyoruz.” şeklinde konuştu. Ayrıca, Türkiye’nin uzun vadeli tasarruf hedeflerinde BES ile birlikte daha kapsamlı bir model olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin (TES) de önemli bir yer tuttuğunu vurguladı.
TES’in Türkiye için sadece yeni bir emeklilik modeli değil, aynı zamanda sürdürülebilir ekonomik büyümenin temel araçlarından biri olduğunu ifade eden Gülen, ülkenin geleceğini inşa etme sürecinde güçlü bir tasarruf altyapısına ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. Bes’in büyüklüğü ve TES ile şekillenecek yeni dönem, bu ihtiyacın karşılanmasında kritik bir rol üstlenecek.