Dini bir oluşum görünümü altında faaliyet gösteren FETÖ, kuruluşundan itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri’ne sızmaya çalıştı ve 15 Temmuz gecesi darbe girişiminde bulundu.
AA muhabirleri, bu darbe girişiminin arka planını ve o gece yaşananları derledi.
FETÖ, devleti ele geçirme amacıyla dönemin MİT Başkanlığı Müsteşarı Hakan Fidan ve üst düzey yetkililerinin ifadeye çağrılması gibi çeşitli kumpaslarda yer aldı. 17/25 Aralık soruşturmaları ve MİT tırlarının durdurulması girişimlerinde de hükümetin geri adım atmasını engelledi.
AK Parti’nin 1 Kasım 2015 genel seçimlerinde yüzde 49 oy oranıyla iktidara gelmesinin ardından FETÖ, Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararlarıyla örgüt mensubu askerlerin tasfiye edileceğini öğrendi. Bu gelişmeye tepki olarak İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan gözaltı işlemleri öncesinde harekete geçme kararı aldı.
Örgüt lideri Fetullah Gülen, 19 Mart 2016’da kamera karşısında “haki renk” cübbesiyle yaptığı yorumda, örgüt mensubu askerleri darbe girişimi için teşvik etti.
Bu çağrıyı alan örgüt üyeleri, Türkiye genelinde darbe hazırlıklarına hız verdi. Aralık 2015 itibarıyla FETÖ’nün sivil yöneticileri, ABD’de Gülen ile görüşmeler gerçekleştirdi.
Şarkılar düzenleyen örgüt mensupları, 6-9 Temmuz tarihlerinde Ankara Konutkent’teki bir villada toplandı. Toplanma sırasında, darbe girişiminin akamete uğramasında rol oynayan Adil Öksüz ve diğer sözde imamlar, sivil “yurtta sulh konseyi” üyeleri ile birlikte önemli toplantılara katıldı.
Darbe planlaması sonrasında, Öksüz ile birlikte Batmaz, 11 Temmuz’da ABD’ye giderek Gülen’e darbe planını sundu. Aldıkları onayın ardından, 13 Temmuz’da Türkiye’ye dönen örgüt üyeleri, 16 Temmuz saat 03.00’te başlayacak darbe için son hazırlıklarına yoğunlaştı.
BİNBAŞI MİT’E İHBARDA BULUNDU
Darbe girişimi planları yapılırken, Kara Havacılık Komutanlığında görevli bir binbaşı MİT Başkanlığı’na giderek “FETÖ’cülerin Hakan Fidan’ı alıkoymayı planladığını” bildirdi.
Fidan bu bilgiyi, Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’e iletti ve hemen ardından bir yardımcısını durumu anlatmak için Genelkurmay Başkanlığına gönderdi.
Orgeneral Güler, görüşme içeriklerini Orgeneral Hulusi Akar’a aktardı. Bunun ardından Akar, Türk Silahlı Kuvvetleri Harekat Merkezine, havadaki araçların üslerine dönmesi ve hava sahasının uçuşa kapatılması emrini verdi.
Etkileşimli önlemler alan Akar, ayrıca zırhlı araçların birlik dışında yer almasını engellemek için 4. Kolordu Komutanı Korgeneral Metin Gürak’ı görevlendirdi.
Aynı zamanda, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak, Kara Havacılık Komutanlığına giderek helikopter uçuşlarına karşı tedbir aldı.
DARBE SAATİ ÖNE ALINDI
Darbe girişimi planlanandan önce, Akıncı Üssü’nde toplanan Öksüz ve diğer sivil imamlar, 16 Temmuz saat 03.00’te başlaması planlanan darbe girişimini 15 Temmuz saat 20.30’a güncelledi.
Darbe planının onaylanması sonrası Akıncı Üssü’nde bir araya gelen seçilmiş 33 bordo bereli, Genelkurmay Başkanlığı’na yöneldi.
Eski Genelkurmay Strateji Daire Başkanı Tümgeneral Mehmet Dişli, Genelkurmay Başkanı’na durumu aktararak darbe girişimini gerçekleştirmek için gerekli koordineyi sağladı. Ancak Akar’ı ikna edemeyince, ekibe müdahalede bulundu.
GECENİN İLK ŞEHİDİ: BÜLENT AYDIN
Karargahtaki darbecilerin talimatları üzerine Polatlı’daki 58. Topçu Tugay Komutanı eski tuğgeneral Murat Aygün, kritik noktaları kontrol almak amacıyla birliklerden araçların çıkışını emretti.
Darbeciler, MEDAS üzerinden “Hazırlık İkazı ve Birlik İntikali” başlıklı ilk bildiriyi göndererek hareketi başlattılar.
Partigöç ve Turhan’ın imzası taşıyan sözde sıkıyönetim atama listesi, birliklere ulaştırıldıktan sonra şehirlerin kritik noktalarındaki hareketlilik arttı.
Darbecilerin MEDAS üzerinden ardı ardına mesajları yaymasının ardından saat 21.53’te kışladaki askerlerin birliklerine katılması emrini verdi. Bu gelişmeyle Kağıthane’deki Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM) işgal edildi.
Kara Kuvvetleri Komutanı Çolak’ın koruma astsubayı Bülent Aydın, Genelkurmay Başkanlığı Karargahı’nda darbeciler tarafından şehit edilerek, gecenin ilk şehidi olarak kayıtlara geçti.
DARBE GİRİŞİMİNE KARŞI İLK SORUŞTURMA
Akıncı Üssü’nden havalanan F-16’lar, Ankara semalarında alçak uçuşlara başladı. Bu hava hareketliliği, saat 22.28’de televizyon kanallarına yansıdı. İstanbul Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinden geçişlerin askerlerce engellendiği duyuruldu.
Dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, saat 23.02’de NTV’ye bağlanarak, “Milleti temsil eden hükümet iş başındadır. Bu kalkışmayı gerçekleştirenler en ağır şekilde bedelini ödeyecektir.” şeklinde konuştu.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, saat 23.05’te darbe girişimiyle ilgili soruşturma başlattı.
F-16’lar, Gölbaşı’ndaki Emniyet Genel Müdürlüğü Havacılık Daire Başkanlığı ile Özel Harekat Başkanlığı’na saldırarak ilk askeri hareketleri başlattı. Ayrıca, darbecilerin kontrolündeki helikopterler, Yenimahalle’deki MİT yerleşkesine ateş açtı. Eski Yarbay Ümit Gençer, Başkent’yi işgal ederek darbe bildirisini okuttu.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’DAN MİLLETE ÇAĞRI
Saat 00.24’te CNN Türk’e bağlanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, darbe girişimini durdurma çabasıyla milleti meydanlara davet etti.
Jandarma Genel Komutanlığı önünde darbecilere karşı toplanan vatandaşlara helikopterden ateş açılması sonucu 9 kişi hayatını kaybetti, birçok kişi yaralandı.
Darbeci pilotlar, 00.56’da Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne saldırarak bombalama gerçekleştirdi.
HALİSDEMİR DARBECİ GENERALİ VURDU
Diyarbakır’dan bir tabur bordo bereli askerle havalanan darbeci tuğgeneral Semih Terzi, saat 01.13’te Etimesgut Havalimanı’na indi.
Dönemin Özel Kuvvet Komutanı Korgeneral Zekai Aksakallı, Ömer Halisdemir’e Terzi’yi etkisiz hale getirmesi talimatını verdi.
Komutasındaki askerlerle Etimesgut Özel Hava Alay Komutanlığına giden Terzi, saat 02.14’te karargaha geldiğinde Halisdemir tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Halisdemir de sağ kalan mermiler sonucu şehit oldu.
MECLİS BOMBALANDI
Genelkurmay Başkanlığı önünde darbe girişimini durdurmaya çalışan vatandaştan 36’sı şehit oldu.
Darbeyi bastırma çabasındaki vatandaşların direncini kırmak amacıyla, Meclis de bombalanarak hedef alındı. Eski pilotlar tarafından yapılan saldırı sonucunda 32 kişi yaralandı.
Vatandaşlar, 03.00’te Başkent’yi işgalden kurtararak normal yayına döndü.
Darbeye karışan pilot Hüseyin Türk, TÜRKSAT tesislerine saldırıp televizyon yayınını kesmeye çalıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısıyla millet, meydana inerek direniş gösterdi. İstanbul Atatürk Havalimanı’nda, darbecilerin kontrolü sona erdi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, binlerce vatandaş tarafından karşılandı.
İstanbul’daki gelişmelerin ardından TBMM, ikinci kez saldırıya uğradı. Eski pilot yüzbaşı, Meclis’i 03.24 ve 03.25’te bombaladı.
Sokaklarda mücadelenin devam etmesiyle birlikte, saat 04.00’te Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı darbe ile ilişkilendirilen yargı görevlileri hakkında gözaltı kararı çıkardı.
DARBE GİRİŞİMİ 21 SAATTE BASTIRILDI
Saat 06.19’da darbeci üsteğmen Müslim Macit, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Kavşağına iki bomba attı. Yaralanan 15 vatandaş şehit oldu.
Darbeciler, Jandarma Genel Komutanlığı’nda, aleyhinde olan yetkilileri alıkoydu. TEM Daire Başkanı Turgut Aslan vuruldu, koruması Gülhan hayatını kaybetti.
Başbakan Yıldırım, darbecilerin uçaklarını etkisiz hale getirmek için önlem aldı ve İstanbul Boğaziçi Köprüsü’ndeki darbeciler teslim oldu.
Saat 08.26’da, Genelkurmay Başkanı Akar alıkonulduğu yerden helikopterle başka bir noktaya götürüldü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve milli savunma bakanının direktifleriyle darbeciler kontrol altına alındı.
Saat 12.57’de Başbakan Yıldırım, darbe girişiminin bastırıldığını açıkladı. Tüm ülke genelindeki durumu kontrol altına almak 21 saat sürdü.
Bu şekilde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde Türk milletinin ve güvenlik güçlerinin azmiyle 15 Temmuz 2016 darbe girişimi başarısız oldu.
Darbe girişiminde şehit düşen 253 kişi ile yaklaşık 9 bin askerin yanı sıra, 35 uçak, 37 helikopter, 246 zırhlı aracın kaydedildiği bir direniş sergilendi.
DARBE GİRİŞİMİNİN PLANLAYICISI PENSİLVANYA’DA HAYATINI KAYBETTİ
FETÖ’nün temellerini atan Fetullah Gülen, 1999 yılında ABD’ye kaçmış ve oradan çeşitli kumpaslar yönetmiştir. 15 Temmuz’daki hain darbe girişimi sonrası, Gülen Pensilvanya’da yaşamını sürdürmeye devam etti.
FETÖ, devlete sızmayı, pes etmeden sürdürdü. Ancak ABD, Türkiye’nin iade taleplerini karşılamamakta direndi.
Fetullah Gülen, 20 Ekim 2024’te hastanede hayatını kaybetti. Bu durum, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından resmi olarak Türkiye’ye bildirilmiştir.
