Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Cesur, yeterli hijyen sağlanmadan tüketilen meyve ve sebzelerin gıda zehirlenmesine sebep olabileceğini belirtti.
Hava sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte halka serinlemek amacıyla sıkça tercih edilen karpuz ve kavun gibi meyvelerin, uygun saklama ve temizleme koşulları sağlanmadığında sağlık sorunları meydana getirebileceğini vurguladı.
Sosyal medya platformlarında kavun ve karpuz kaynaklı zehirlenmelerle ilgili paylaşımların arttığına dikkat çeken Cesur, bu durumun yalnızca bu meyvelerle sınırlı kalmadığını, hijyen kurallarına uyulmadığında tüm sebze ve meyvelerde benzer risklerin meydana gelebileceğini ifade etti.
Besin kaynaklı enfeksiyonlarda sıkça karşılaşılan etkenlerin arasında salmonella, shigella ve kampilobakter gibi bakterilerin bulunduğunu söyleyen Cesur, ayrıca rotavirüs ve norovirüs gibi viral enfeksiyonlar ile amipli dizanteri gibi paraziter enfeksiyonlara da rastlanıldığını belirtti.
Bakteriyel, viral ve paraziter enfeksiyonların önlenebilmesi için gıda hijyenine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Cesur, şu tavsiyelerde bulundu:
“Gıdaları yemeden önce mutlaka ellerimizi yıkamalıyız. Gıdanın temizliğini sağlarken sirkeli su içinde 15-20 dakika bekletmek önemli bir adımdır. Eğer gıda kirli ise ve toprakla teması olmuşsa, sirkeli suyun ardından iyice ovalayıp yıkamalıyız. Kavun, karpuz, elma ya da şeftali gibi meyveleri kesmek için kullanılan bıçaklar daha önce et veya tavuk ürünleriyle temas ettiyse, bu bıçakları uygun bir deterjanla yıkayıp iyice duruladıktan sonra kullanmalıyız. Yaz aylarında sıkça tüketilen karpuz ve kavun gibi meyveleri 15-20 dakika sirkeli su içinde bekletir ve gerekli temizliği yaparsak gıda zehirlenmesi riski ortadan kalkar.”
“Sebze ve meyveler uygun koşullarda saklanmalı”
Et veya tavuk ürünleriyle temas eden bıçakların yeterince temizlenmeden meyve ve sebzelerde kullanılmasının, bu ürünlerdeki bakterilerin diğer gıdalara geçmesine neden olabileceğini belirten Prof. Dr. Cesur, yıkama ve durulama işlemlerinin ardından el hijyenine de dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
Meyve ve sebzelerin dışkı ya da bakterilerle temas etmesi durumunda enfeksiyon riski taşıdığını ifade eden Cesur, “Salmonella ve shigella gibi bakteriler su ve gıdalara bulaşarak besin zehirlenmesine yol açabilir. Salmonella genellikle tavuk etinden, shigella ise kirli sudan bulaşır. Bu nedenle sebze ve meyvelerin iyi bir şekilde yıkanması büyük önem taşımaktadır.” diye aktardı.
Sebze ve meyvelerin uygun hijyen koşulları sağlandığında güvenle tüketilebileceğini belirten Cesur, şu bilgileri paylaştı:
“Özellikle önceden kesilmiş, uygun koşullarda ve serin ortamda saklanmamış gıdaların tüketiminden kaçınılmalıdır. Bu tür ürünler besin zehirlenmesine neden olabilir. Karpuz ve kavun gibi meyveleri evde dilimledikten sonra uygun koşullarda saklayarak uzun süre bekletmeden tüketmeliyiz. Gıda zehirlenmesi belirtileri meyve tüketiminden 12-24 saat sonra yüksek ateş, bulantı, kusma, karın ağrısı ve iştahsızlık şeklinde ortaya çıkabilir. Bu tür durumlarda vatandaşların en yakın sağlık kuruluşuna başvurması önemlidir.”