Finansal kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen EFT, havale ve nakit işlemlerinde şeffaflığın artırılması, kayıt dışılığın önlenmesi ve finansal sistemin güvenliğinin sağlanması adına önemli tedbirlerin alınması amaçlanıyor.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığı, bu doğrultuda hazırladığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği Taslağı’nı kamuoyuna sunmaya başladı.
AA muhabirinin edindiği bilgilere göre, taslak, Mali Eylem Görev Gücü (FATF) standartlarına uyumun güçlendirilmesi ve ulusal ile uluslararası yükümlülüklere etkin bir şekilde riayet edilmesi amaçları doğrultusunda tasarlandı. Taslakta, suç gelirlerinin tespit edilmesi, yurt dışına kaçırılmasının önlenmesi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele çerçevesinde, EFT, havale ve nakit işlemlerinin izlenmesine yönelik FATF üyesi ülkelerde benimsenen yöntemler dikkate alındı.
Düzenlemeyi hayata geçirerek, genel ekonomik faaliyetlere en az etkiyle vatandaşların günlük nakit işlemlerinin aksamadan devam etmesini sağlamak, şeffaflığı artırmak ve finansal sistemde güven ile izlenebilirliği güçlendirmek hedefleniyor.
TRANSFER İŞLEMLERİNİ TANIMLAMAK İÇİN YENİ BAŞLIKLAR GELİYOR
Taslak doğrultusunda, finansal kuruluşlardan bazı yeni ve sıkı tedbirler almaları beklenecek.
Bu çerçevede, finansal kurumların müşterilerinin nakit işlemlerini dikkatlice izlemeleri, normalde makul bir hukuki ve ekonomik amaca sahip olmayan veya müşteri profiliyle örtüşmeyen olağan dışı büyüklükteki nakit işlemlerine özel önem göstermeleri gerekecek. Ayrıca, finansal kuruluşlar işlemlerin niteliği hakkında yeterli bilgi edinebilmek için gereken tedbirleri alacaklar.
Bankalar ile ödeme ve elektronik para kuruluşları, EFT ve havalelerde müşterilere işlemin doğasına ilişkin en sık kullanılan işlem türlerini seçenek olarak sunma yükümlülüğü taşıyacaklar.
Ancak, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) tarafından belirlenen başlıkların ötesinde, “gayrimenkul alım ödemesi”, “motorlu taşıt alım ödemesi”, “borç verme-ödeme”, “hediye-bağış-yardım”, “vergi-resim-harç”, “tazminat-sigorta”, “avukatlık-danışmanlık-müşavirlik”, “sağlık”, “kripto-dijital varlık”, “şans oyunları-bahis”, “eğlence-sosyal medya ödemeleri” gibi tanımların yer alması zorunlu olacak.
Alternatif seçenekler arasında, transferin nedeni hakkında somut bilgi içermeyen “diğer” veya “bireysel ödeme” gibi tercihler bulunması halinde, müşteriden en az 20 karakter uzunluğunda işlem açıklaması talep edilecek. Açıklama yapılmadığı takdirde, transfer işlemi gerçekleştirilemeyecek.
BELİRLİ TUTARLAR ÜZERİNDEKİ İŞLEMLER İÇİN FORM DOLDURULACAK
Finansal kuruluşlar, değeri 200 bin lira ile 2 milyon lira arasında olan nakit işlemlerinde, beyan için müşteriye en sık kullanılan işlem türlerini seçenek olarak sunacak. Bu durumda, “diğer” veya “bireysel ödeme” seçeneği tercih edilirse, işlemin niteliğini açıklayan en az 20 karakter uzunluğunda bir açıklama istenilecek.
2 milyon 1 lira ile 20 milyon lira arasındaki işlemler için ise müşterilerden “nakit işlem beyan formu” doldurulması talep edilecek. Bu formda da somut bilgi içermeyen “diğer” veya “bireysel ödeme” seçeneklerinin seçilmesi halinde yine en az 20 karakter uzunluğunda bir açıklama yapılması gerekecek.
Eğer işlem tutarı 20 milyon lirayı aşarsa, formun ilgili belgelerle birlikte daha detaylı bir şekilde doldurulması gerekecek.
Taslağın yayımlanmasının ardından düzenlemeler, 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
