Bilim insanları, memelilerde kış uykusuyla ilişkili olan ve insanlarda da bulunan genleri tespit etmeyi başardı.
Araştırmacılar, bu genlerin tip 2 diyabet tedavisi ve felç sonrası nöroproteksiyon gibi tıbbi uygulamalarda kullanılabileceğini ifade etmektedir.
Utah Üniversitesi’nden genetik profesörü Christopher Greg, “Kış uykusu, birçok biyolojik açıdan önemli süper güçler sunar” ifadesini kullandı.
Sincapların, kış uykusuna girmeden önce insüline karşı tersine çevrilebilir bir direnç geliştirebildiği, bu sayede hızlı bir şekilde kilo almanın mümkün olduğu belirtiliyor. Ancak bu direnç, kış uykusu ilerledikçe azalıyor. Greg, bu mekanizmanın daha iyi anlaşılmasının tip 2 diyabetle ilişkili insülin direncinin tedavisinde faydalı olabileceğini belirtiyor.
BEYİN HASARINI ÖNLEMEK İÇİN YÖNTEM GELİŞTİRMİŞLER
Kış uykusuna yatan hayvanların, kan akışındaki ani değişikliklerden kaynaklanan hasarlara karşı sinir sistemlerini koruma yetenekleri bulunuyor.
Greg bu durumu, “Uykudan uyandıklarında beyinleri yeniden kanlanır, bu durum genelde felç gibi ciddi hasarlara yol açar; ancak bu hayvanlar, bu hasarı önlemek için özel yöntemler geliştirmiştir” sözleriyle açıkladı. Kendisi ve ekibi, insanlarda bu genlerin etkinleştirilmesinin benzer yararlar sunabileceği inancındalar.
Science dergisinde yayımlanan iki çalışmada, araştırma grubu kış uykusuyla ilişkili genleri kontrol eden temel mekanizmaları belirledi ve kış uykusunda olan hayvanlar ile uyumayanlar arasındaki farklılıkları ortaya koydu. Laboratuvar denemeleri sırasında fareler üzerinde bu mekanizmaları ortadan kaldırarak, etkilerini incelediler.
İNSANLAR İÇİN DE GEÇERLİ OLABİLİR
Yazarlar, söz konusu genlerin memeliler arasında önemli farklılıklar göstermediği için elde ettikleri bulguların insanlar için de geçerli olabileceğine vurguda bulunuyorlar.
Bu genlerin etkinleştirilmesi veya devre dışı bırakılmasının biçim ve zamanlaması ise belirleyici bir faktör. Ancak California Üniversitesi’nden fonksiyonel genomik uzmanı Joana Kelly, “İnsan DNA’sında bu tür değişiklikler yapmak o kadar basit değil” değerlendirmesini yapıyor.
