TÜRKPATENT Başkanı Muhammed Zeki Durak, 2025 yılının ilk altı ayına ait sınai mülkiyet verilerini paylaştı.
Durak, TÜRKPATENT’e yapılan yerli sınai mülkiyet başvurularının 98 bin 735 olduğunu belirtti. Bu başvuruların 3 bin 538’inin yerli patent, 1640’ının yerli faydalı model, 75 bin 577’sinin yerli marka, 17 bin 820’sinin yerli tasarım ve 160’ının coğrafi işaret kategorisinde yer aldığını ifade etti. “Fikri mülkiyet, inovasyon ekosisteminin temel yapıtaşıdır. Patent, marka, tasarım ve coğrafi işaret alanlarındaki başvuru ve tescil verileri, ülkemizin üretim kapasitesini, yenilikçiliğe verdiği önemi ve uluslararası alandaki yükselişini göstermektedir” dedi.
Durak, TÜRKPATENT tarafından bu dönemde 72 bin 647 yerli sınai mülkiyet hakkının tescil edildiğine de dikkat çekerek, tescil edilen haklar arasında 1522 patent, 911 faydalı model, 51 bin 130 marka, 19 bin 15 tasarım ve 69 coğrafi işaretin bulunduğunu vurguladı.
“Yerli patent başvuru sayısı arttı”
Sınai mülkiyet kapasitesindeki artışın ülkenin teknolojik üretim gücüyle doğrudan ilişkili olduğuna işaret eden Durak, “Türkiye’nin yüksek teknoloji üretme konusundaki faaliyetlerinin bir sonucu olarak sınai mülkiyet başvurularında da artış gözlemleniyor. Yenilikçi fikirlerin ekonomik değere dönüşmesi yalnızca bireysel başarıları değil, aynı zamanda ülkemizin küresel rekabet gücünü de artırmaktadır” diye konuştu.
Durak, inovasyonun ekonomik değere dönüşümünde fikri mülkiyetin kritik bir rol üstlendiğini belirterek, yenilikçi fikirlerin doğru stratejilerle desteklenip fikri mülkiyet haklarıyla korunmasının hem yerel hem de küresel pazarlarda güçlü bir rekabet avantajı sağladığını ifade etti. Bu fikirlerin ekonomik değere dönüşmesinin yeni buluşlara ve ilhamlara kapı araladığını da sözlerine ekledi.
Türkiye’nin fikri mülkiyet kapasitesindeki artışın, ülkenin yenilikçi ve üretken potansiyelinin açık bir göstergesi olduğuna dikkat çeken Durak, “TÜRKPATENT olarak yalnızca patent, faydalı model, marka, tasarım ve coğrafi işaretlerin tescil işlemlerini yapmakla kalmıyor, aynı zamanda bu hakların ticarileşme süreçlerine aktif destek sağlıyoruz. 2002’de yalnızca 414 olan yerli patent başvuru sayımız, 2024 yılı itibarıyla 10 bin 186’ya ulaştı. Bu, ülkemiz adına önemli bir rekor. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünün yayımladığı son rapora göre, Türkiye yerli patent başvurularında dünyada 12’nci, marka başvurularında 6’ncı ve tasarım başvurularında 2’nci sıradadır. Bu başarı, Türkiye’nin inovasyon ve tasarım konusundaki potansiyelini bir kez daha gözler önüne seriyor.” dedi.
“Bu yıl 9 coğrafi işaretli ürün AB’de tescillendi”
Durak, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın desteğiyle TÜRKPATENT tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında Türkiye’nin coğrafi işaretlerde kaydettiği ilerlemeleri aktardı. 2025’in ilk altı ayında 69 yerel ürünün coğrafi işaretle tescillendiğini, bu dönemde toplamda 160 yeni başvuru yapıldığını belirterek, Türkiye’nin tescilli coğrafi işaret sayısının 1754’e ulaştığını ve 675 ürünün başvuru sürecinin devam ettiğini vurguladı.
Uluslararası düzeyde de etkili çalışmalar yapıldığını dile getiren Durak, “Avrupa Birliği (AB) nezdinde 2025’te Silifke yoğurdu, Aydın Memecik zeytini, Erzincan tulum peyniri, Aydın çam fıstığı, Afyon pastırması, Afyon sucuğu, Antep fıstık ezmesi, Mut zeytinyağı ve Kırkağaç kavunu tescil edildi. Bu sayede Türkiye’nin AB’deki tescilli coğrafi işaret sayısı 38’e yükseldi. 2013’ten 2023’e kadar yalnızca 8 ürünümüz AB’de tescillenmişken, 2023’te 10, 2024’te 11 ve 2025 yılında ise 9 ürünümüz tescil edildi. Bu ivmeyi yıl sonuna kadar sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
AB tescilli ürünler ticarileşecek
Durak, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) ile yürüttükleri AB’de tescilli ürünlerin ticarileşmesini hedefleyen “Coğrafi İşaretler için Markalaşma ve Ticarileşme Stratejileri Geliştirme Projesi”ne dair de bilgi vererek, projeyle ilk aşamada AB’de tescilli Aydın Memecik ve Edremit zeytinyağının seçildiğini, bu ürünlerin uluslararası pazarda markalaşmasının ve sürdürülebilir ticari değer oluşturmanın önceliklerini oluşturduğunu ifade etti.
Uluslararası Buluş Fuarı TEKNOFEST’te
TEKNOFEST ev sahipliğinde 17-21 Eylül tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleşecek olan 10. Uluslararası Buluş Fuarı (TÜRKPATENT ISIF’25) hakkında da bilgi veren Durak, “20’den fazla ülkeden yerli ve yabancı buluşları bir araya getirecek fuarımızda, sınai mülkiyet alanındaki yenilikleri ve özgün fikirleri geniş kitlelerle buluşturacağız. Bu yıl da prototipi bulunan bireysel buluşçular, 15 Ağustos’a kadar başvurarak fuarımıza katılabilecek. Her yıl olduğu gibi, gençlerin ve girişimcilerin buluşlarını sergileyebileceği, Milli Teknoloji Hamlesi vizyonunu yansıtan ilham verici bir ortam sunmayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.
