Güney Kore, Kuzey ile olan gerilimleri azaltmak amacıyla uzun bir aradan sonra sınırdaki belirli askeri faaliyetleri durdurma kararı aldı.
Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae Myung, hükümetinin Kuzey Kore ile ilişkileri yeniden geliştirme çabaları çerçevesinde sınır hattındaki bazı askeri faaliyetleri sonlandıracağını açıkladı.
Reuters’a konuşan Lee, 2018 yılında imzalanan ve sınırda gerilimi azaltmayı hedefleyen “19 Eylül Kapsamlı Askeri Anlaşması”nın yeniden yürürlüğe gireceğini duyurdu.
PYONGYANG NASIL TEPKİ VERECEK? Haziran ayında gerçekleştirilen erken seçimle göreve gelen Lee Jae Myung, gerilimli bir dönemin ardından Kuzey Kore ile diyalog başlatma sinyalleri veriyor. Lee, propaganda hoparlörlerinin kaldırılması ve sivil aktivistlerin Kuzey’e yönelik broşürlü balon uçurma faaliyetlerinin sona erdirilmesi gibi adımlar attıklarını vurguladı. Ancak Pyongyang’ın bu girişimlere nasıl tepki vereceği belirsizliğini koruyor. Kuzey Koreli üst düzey yetkililerin son günlerde, Seul’ün gerilimi azaltma çabalarını küçümseyen açıklamalarda bulunduğu kaydedildi. Uzmanlar, kısa vadede olumlu bir yanıt alınmasının düşük ihtimal olduğunu ifade ediyor.
2018’DE NE OLMUŞTU?
CMA, 2018 yılında dönemin Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile Kuzey Kore lideri Kim Jong Un arasında gerçekleştirilen tarihi zirveler sonrasında imzalanmıştı.
19 Eylül 2018 tarihinde, Pyongyang’da iki ülkenin savunma bakanları tarafından imzalanan bu anlaşma; kara, deniz ve hava sahasındaki tüm düşmanca eylemlerin durdurulmasını, sınır bölgelerinde askeri tatbikatların yasaklanmasını, belirli alanlarda gerçek mermi tatbikatlarının sonlandırılmasını, uçuş yasak bölgelerinin oluşturulmasını, bazı sınır karakollarının kapatılmasını ve taraflar arasında iletişim hatlarının sürdürülmesini öngörüyordu.
Kara hattında, Askeri Sınır Hattı’nın 5 kilometre yakınında topçu atışlarının ve saha eğitimlerinin tamamen durdurulması; denizde ise tampon bölgede kıyı topçularının kapatılması ve namlularının örtülmesi kararlaştırılmıştı.
ANLAŞMA NASIL ÇÖKTÜ?
İki Kore arasındaki diyalog ve nükleer silahsızlanma görüşmelerinin başarısızlığa uğramasının ardından, anlaşma son yıllarda karşılıklı ihlal suçlamaları nedeniyle zayıflamaya yüz tuttu.
2023 yılında Kuzey Kore’nin casus uydu fırlatması, gerilimi artırırken, taraflar güven artırıcı önlemleri aşamalı olarak askıya aldı.
KUZEY KORE ANLAŞMAYI “YIRTIP ATTI”
Seul yönetimi, 2018 anlaşmasındaki sınır yakınında uçuş yasağı getiren maddeleri kaldırarak keşif ve gözetleme faaliyetlerine yeniden başladı. Pyongyang ise söz konusu anlaşmayı “yırtıp attığını” açıkladı ve durdurduğu tüm askeri faaliyetleri tekrar başlatacağını bildirdi.
Haziran 2024’te döneminin Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, Kuzey Kore’nin yüzlerce çöp dolu balonu sınırın güneyine göndermesi üzerine askeri anlaşmayı tamamen askıya almak durumunda kaldı. Aynı yıl, Kuzey Kore anayasasını değiştirerek Güney’i “düşman devlet” olarak tanımladı.
