Astronomlar, şimdiye kadar kaydedilen en parlak radyo sinyaline işaret eden bir hızlı radyo patlaması (FRB) keşfetti ve bu olağanüstü ışımanın kaynağını inceleme fırsatı buldu.
Bu buluş, FRB’ler gibi gizemli kozmik olayların açıklanması konusundaki mevcut teorilerin temelini sarsma potansiyeline sahip.
Milisaniyeler süresinde meydana gelen bu patlamalar, Güneş’in tüm ömrü boyunca yaydığı enerji kadarıyla biriken muazzam bir enerjiyi sergileyebiliyor.
SİNYALLER NEREDEN GELİYOR?
İlk kez 2007 yılında keşfedilen FRB’ler, kısa süreli olmaları ve sınırlı sayıda tekrar etmeleri sebebiyle bilim dünyasının dikkatini uzun süre üzerinde tutmayı başardı.
Bu sinyallerin kaynağı için öne çıkan adaylar arasında, ekstrem manyetik alanlara sahip nötron yıldızları olan manyetarlar yer alıyor.
Kanaada’daki CHIME radyo teleskobu, Mart 2025’te tespit ettiği en parlak sinyale FRB 20250316A ismini verdi. Bu sinyal, tarihin en güçlü radyo patlamasının kısaltması “RBFLOAT” olarak da tanımlanıyor.
130 MİLYON IŞIK YILI UZAKLIKTA
Araştırmacılar, RBFLOAT’ın kaynağını NGC 4141 galaksisinin kenarındaki sarmal kolda, yalnızca 45 ışık yılı büyüklüğündeki bir alana kadar izlemeyi başardı.
Bu galaksinin, Dünya’dan yaklaşık 130 milyon ışık yılı mesafede olduğu belirlenmiştir.
McGill Üniversitesi’nden araştırma lideri Amanda Cook, “Bu bulgu önemli bir dönüm noktasıdır. Artık bu gizemli parlamaların kaynağını net bir biçimde gözlemleyebiliyoruz. Bunun, ömrünün sonuna yaklaşan yıldızlardan, manyetar türü egzotik nesnelerden veya tamamen yeni bir olgudan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek için birçok kapı açılıyor” açıklamasında bulundu.
CHIME’ın Kuzey Amerika genelinde inşa edilen yeni teleskop eklentileri, bu FRB’nin ev sahibi galaksisine kadar izlenmesine olanak tanıyan önemli bir hassasiyet sağladı.
Ayrıca, James Webb Uzay Teleskobu da aynı bölgeden NIR-1 adı verilen soluk bir kızılötesi ışık kaynağını tespit etti.
NÖTRON YILDIZI ŞÜPHESİ
Bilim insanları, NIR-1’in muhtemelen bir kırmızı dev ya da yaşça büyük bir yıldız olduğunu öne sürüyor. Ancak yalnızca bu yıldızın böylesine güçlü bir patlamaya yol açması olası görünmüyor.
Araştırmacılara göre, NIR-1’in yanında bir nötron yıldızının bulunması muhtemeldir ve bu yıldız, çevresindeki maddeleri çekerek güçlü radyo patlamasını tetiklemiş olabilir.
