İsrail, ABD’nin Ortadoğu’daki en yakın müttefiki olan Katar’da Hamas liderlerini hedef alan bir saldırı düzenledi. Trump’ın bu saldırıyı önleyememesi, uluslararası alandaki itibarı açısından büyük bir kayıp olarak değerlendiriliyor. Ayrıca, bu olayın Trump ile Netanyahu arasında güvensizlik yaratabileceği de belirtiliyor.
İsrail, işgal altındaki Doğu Kudüs’te meydana gelen ve beş kişinin yaşamını yitirdiği saldırıya yanıt olarak Katar’ın başkenti Doha’ya saldırıda bulundu. Saldırı, ateşkes müzakereleri yürütmekte olan Hamas heyetinin toplantısına düzenlendi.
Saldırının, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’de bir ateşkes konusunda ilettiği teklifi ele alan heyet sırasında yapıldığı ifade ediliyor. Trump’ın, saldırı haberini aldığı ancak Katar’ı uyarmak için geç kaldığı iddiaları tartışmalara neden oldu. Katar, aynı zamanda Ortadoğu’daki en büyük ABD askeri üssüne ev sahipliği yapıyor ve önemli bir yatırımcı konumunda.
TRUMP MEMNUN DEĞİL
Amerikan CNN International’a göre, Trump’ın saldırıyı durduramaması, uluslararası prestijine büyük bir darbe vurdu. Trump, Hamas ekibinin hedef alındığı saldırının kendi kararı olmadığını, olayın gelişmesini öğrendiğinde hemen Katar’a bilgi verdiğini belirtti. Trump, “Bu durumdan memnun değilim. Olayın gelişiminden asla memnun olmayız” dedi.
CNN, İsrail’in Doha’da düzenlediği bu saldırının Trump’ın yurtdışındaki sert güç kullanan bir lider imajını sarsabileceğini vurguladı. Zira bu saldırı, ABD’nin Kuzey Afrika’daki en büyük üssünün bulunduğu Katar gibi bir müttefikinin egemenliğinin ihlali anlamına geliyor.
BEYAZ SARAY NEDEN ÖFKELİ?
Durum, Trump’a yönelik kişisel bir hakaret olmanın ötesine geçerek, Netanyahu’nun hedeflerini de ABD’nin güvenlik öncelikleri karşısında sorgulatıyor. Netanyahu’nun danışmanlarından Ron Dermer’in Trump’ın elçisi Steve Witkoff ile yaptığı görüşmelere rağmen böyle bir operasyonun gündeme getirilmemesi, bazı Beyaz Saray yetkililerini kızdırdı.
“ÇOK HASSAS BİR DÖNEMDE GERÇEKLEŞTİ”
Büyükelçi Edward Djerejian, CNN International’a verdiği demeçte, “Saldırılar, Trump yönetiminin başkan ve elçisi Witkoff’un kapsamlı bir ateşkes için çaba gösterdiği çok hassas bir dönemde yapıldı” şeklinde konuştu.
Bu saldırının yankıları, İsrail’in Gazze’deki savaşını müzakere yoluyla sona erdirmek umudunu etkileyebilir. Bu durum, Netanyahu’nun bu saldırıyı düzenlemesinde bir neden olarak öne sürülürken, hâlâ hayatta olan İsrailli rehineler için olumsuz sonuçlar yaratabileceği vurgulanıyor.
TRUMP-NETANYAHU İLİŞKİLERİ BOZULABİLİR
Bu olay, Trump ile Netanyahu arasındaki ilişkilerin bozulmasına yol açabilir ve İsrail ile önemli müttefiki ABD arasında güvensizlik yaratabilir. Analizlere göre, bu saldırı, Trump’ın İsrail ile Hamas arasında tarafsız bir arabulucu olarak sahip olduğu güvenilirliği zedeleyebilir ve Katar’ın barış görüşmelerinden çekilmesine neden olabilir.
KÖRFEZDE SORULAR YÜKSELECEK
Katar, ABD’nin en yakın Ortadoğu müttefiki olarak bu saldırıyı bir ihanet olarak değerlendirecektir. Aynı zamanda, Trump’ın Arap ülkelerinde takip ettiği kişisel ve siyasi çıkarları açısından da olumsuz sonuçlara yol açabilir.
CNN’e göre, Körfez’deki diğer devletlerin liderleri, İsrail’in ABD askeri varlığının gözü önünde Katar’a yönelik cezasız bir saldırı gerçekleştirmiş olmasının ardından kendilerinin sıradaki hedef olup olmayacağını merak edeceklerdir. Eski NATO Müttefik Kuvvetler Komutanı emekli Amiral James Stavridis, “İsrailliler bu saldırıyı gerçekleştirmek için büyük bir bedel ödedi” ifadesini kullandı.
KRİTİK NOKTA SALDIRININ YERİ
İsrail’in Haaretz gazetesine göre, uzaktan gerçekleştirilen bu saldırı, son zamanlarda İran ile yaşanan gerginliklerin ardından artık olağanüstü bir başarı olarak değerlendirilmiyor. Ancak bu saldırının gerçekleştirildiği yer, Netanyahu’nun İsrail ile karmaşık bir ilişkisi olduğu Katar topraklarıdır.
İsrail, Katar ile diplomatik kanalları açık tutmak adına Doha’da böyle eylemlerden kaçınma yolunu izlemişti. Şimdi ise, bu olayın gelecekteki müzakereler ve savaşın gidişatı üzerindeki etkisi tartışılıyor. Katar, ilerleme kaydedilememesi durumunda ateşkes müzakerelerinden çekileceğini belirtti.
“BATI ŞERİA LİDERLİĞİ ETKİ KAZANABİLİR”
Hamas liderliğine yönelik bu saldırının, Gazze’deki en üst düzey askeri komutanı İzzeddin el-Haddad’ın komuta yapısı üzerinde bir güç dengesizliği yaratabileceği ifade ediliyor. Ancak Gazze Şeridi dışındaki grup liderliği, el-Haddad’dan daha sert bir tutum sergilememekte.
Hamas içindeki karar alma süreçleri, Batı Şeria’daki liderlik ve İsrail’de tutuklu bulunan diğer üyeler gibi güç merkezlerinin etkisiyle topluca gerçekleştirilmektedir. Haaretz’e göre, savaş sırasında İsrail tarafından büyük ölçüde hedef alınmayan grubun Batı Şeria liderliği, daha fazla etki kazanabilir.
“PARMAKLARINA HAFİF BİR VURUŞ”
BBC’nin haberine göre, Doha’daki saldırı, Netanyahu ve hükümetinin sadece Gazze’de değil, bütün cephelerde Amerikan desteği ile ordunun iradesini uygulayabileceğine dair bir işaret olarak algılanıyor. Beyaz Saray, nadir bir biçimde bu saldırıyı kınadı. Katar ise, büyük bir ABD askeri üssüne ev sahipliği yapan değerli bir müttefik konumundadır.
Netanyahu’nun, dinlemesi gereken tek lider olarak gördüğü Trump’ın, diplomatik açıdan “parmaklarına hafif bir vuruşla” yetineceğini düşündüğü görülüyor.
FİLİSTİN DEVLETİNİN TANINACAĞI BM ZİRVESİ YAKLAŞIYOR
Öte yandan, İsrail’in Gazze’deki saldırıları devam ediyor. Birleşmiş Milletler’de Filistin’in bağımsızlığının tanınması yönündeki plan her geçen gün yaklaşırken, Netanyahu’nun aşırı milliyetçi kabinesi, Batı Şeria’daki işgal altındaki Filistin topraklarının ilhakına yönelik çağrılarını artırmaya devam edecektir.
