İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi’nde AK Parti Grup Sözcüsü Murat Türkyılmaz, NSosyal üzerinden yaptığı paylaşımda, eğitim hakkının yaşa bağlı olmaksızın temel ve evrensel bir hak olduğunu vurguladı.
Modern sosyal devlet anlayışının, bireylerin yaşam boyu öğrenme süreçlerine aktif katılımını desteklediğini ifade eden Türkyılmaz, bu desteğin pedagojik ya da ideolojik bir tercih olmanın ötesinde, anayasal ve insan hakları bağlamında bir zorunluluk olduğunu belirtti.
Ama Türkyılmaz, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2020 yılında alınan bir kararın bu temel ilkeyle ciddi bir çelişki oluşturduğunu dile getirdi. 13 Eylül 2020 tarihinde yürürlüğe giren İstanbulkart Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, 30 yaşından gün almış öğrencilerin ulaşımda indirimli tarifeden yararlanma haklarının kısıtlandığını ve bu öğrencilere yalnızca yüzde 10 oranında indirim sağlandığını hatırlattı. Bunun gerekçesi olarak ise bu yaş grubundaki bazı bireylerin indirimden yararlanmak için sadece üniversiteye kayıt yaptırdıkları ve sistemin suistimal edildiği iddialarının öne sürüldüğünü kaydetti.
Kamu yararını önceleyen bir belediyecilik anlayışı açısından bu gerekçenin hem isabetsiz hem de orantısız bir müdahale olduğunu dile getiren Türkyılmaz, “Herhangi bir istismar riski, bireylerin niyetlerinden çok, sistemin denetim ve doğrulama kapasitesine dayanmaktadır. Bu aşamada önerimiz, suistimal iddialarında öğrenci belgelerinin doğruluğunu teyit etmek için transkript, devam durumu, program düzeyi (lisans, yüksek lisans, doktora) gibi objektif kriterler geliştirilmesiydi. Ancak bu adım atılmadı, yalnızca yaş esas alınarak binlerce öğrenci topluca cezalandırıldı.” şeklinde konuştu.
Türkyılmaz, ayrıca açıklamasında yeni bir kavram olan “ÖYT” (Öğrencilikte Yaşa Takılanlar) üzerinde de durdu:
“Kamu hizmetlerinin finansmanı, sosyal adaletin temelini oluşturur. Dezavantajlı grupların bu hizmetlerden eşit şekilde faydalanmasını sağlamak, yerel yönetimlerin anayasal sorumluluğudur. Eğitim gören bireylerin ulaşım gibi zorunlu harcamalarda desteklenmesi, sosyal devlet ilkesini zedelemekten ziyade onu güçlendirir. Ancak, bu düzenleme sonucunda bir öğrencinin aylık cebinden yaklaşık 1500 lira daha çıkmak zorunda kaldığı gözlemlenmektedir.” dedi.
Türkyılmaz, bu uygulamanın, İBB Başkanının seçim döneminde sıkça dile getirdiği “Ulaşımı ucuzlatacağız.” vaadiyle çeliştiğini belirtti. Kamuoyuna verilen bu sözün aksine, uygulama içerisinde ulaşımın ucuzlamadığını ve indirim haklarının dahi daraltıldığını vurguladı.
AK Parti grubu olarak açtıkları iptal davasının sonucunda, İBB’nin bu uygulamasının hukuka aykırı olduğunun mahkeme kararıyla belirlendiğini hatırlatan Türkyılmaz, bu karar ile birlikte yaş sınırı olmaksızın tüm öğrenci statüsündeki bireylerin ulaşımda indirimli tarifeden yararlanmasının mümkün hale geleceğini ifade etti.
Türkyılmaz, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“İBB yönetimi, mahkeme kararını göz ardı ederek, Eylül 2025 Meclisinde aynı hukuksuz uygulamayı yeniden gündeme getirmiş ve CHP oylarıyla kabul etmiştir. Yapılan tek değişiklik, yalnızca yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin herhangi bir işte çalışmadıklarına dair belge ibraz etmeleri durumunda indirimden yararlanabilmesidir. Ancak bu düzenleme, mahkeme kararında ve gerekçesinde yer alan hiçbir şartı karşılamamaktadır. İBB yönetimi, hukuku yok sayarak, İstanbul’daki binlerce öğrencinin haklarını ihlal etmiş ve politik bir inatlaşmayı yeni bir boyuta taşımıştır. Biz ise mücadelemizi kararlılıkla sürdürecek ve gerekli tüm girişimlerde bulunmayı sürdüreceğiz.” diye ekledi.
İstanbul gibi büyük bir metropolde, öğrencinin yaşının değil, ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulması gerektiğine dikkat çeken Türkyılmaz, toplumsal kalkınmanın, sadece genç nüfusa yatırım yapmakla değil, tüm bireylerin öğrenme süreçlerine erişimini kolaylaştırmakla mümkün olacağını ifade etti.
– İBB MECLİSİNDE YENİDEN KARAR ALINMIŞTI
11 Temmuz 2024 tarihinde İBB Meclisi’nde, 30 yaşından gün almış öğrencilerin ulaşımda indirim oranının yüzde 10’a düşürülmesine dair karar alınmıştı. AK Parti grubu tarafından yargıya taşınan bu uygulama, İstanbul 2. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.
Eylül ayı toplantısının ikinci oturumunda, İBB Meclisi’nde İstanbul 2. İdare Mahkemesi’nin 11 Temmuz 2024 tarihli kararı görüşülerek, 30 yaşından gün almış öğrencilerin indirim oranının yüzde 10’a düşürülmesi durumunu ele almıştı.
Bu çerçevede, “Ulaşımda İstanbulkart Yönetmeliği Revizesi” gündem maddesinde belirten, “30 yaşından gün almış öğrencilere belirlenen ‘Tam İstanbulkart’, ‘Aylık Tam Mavi Kart’ ve ‘Tam Aktarma’ bedellerinin yüzde 10 oranında indirim uygulanır.” maddesinde ısrar edilmişti.
Yönetmelik revizesinde, 30 yaş üstü, yüksek lisans ve daha üstü eğitim gören öğrencilerin, “Aktif olarak eğitim aldıklarını ve SGK bünyesinde çalışan veya iş yeri sahibi, ortağı olarak tescil kayıtlarına sahip olmadıklarını (e-devlet çıktısıyla) kanıtlamaları halinde 30 yaş altındaki öğrencilere tanınan indirimden yararlanabilecekleri” şartı getirilmişti.
AK Parti grubunun “hayır” oyu verdiği bu gündem maddesi, CHP grubunun oylarıyla kabul edildi.
