Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da bir görüşme gerçekleştirecek. Erdoğan’ın Beyaz Saray’a varışının an meselesi olduğu bildiriliyor.
İki lider, 6 yıl aradan sonra yeniden Beyaz Saray’da bir araya gelmek üzere hazırlanıyor. Zirveye sayılı dakikalar kalırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gelişinin çok yakında gerçekleşmesi bekleniyor.
GÖRÜŞME ÖNCESİ YAPILAN AÇIKLAMALAR
ABD Başkanı Donald Trump, 3 gün önce sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı 25 Eylül’de Beyaz Saray’da karşılayacağını açıkladı. Trump, “Erdoğan ile her zaman iyi bir ilişkimiz oldu, 25’inde onu görmek için sabırsızlanıyorum.” şeklinde ifade etti. Ayrıca, iki liderin birçok ticari ve askeri anlaşma üzerinde çalıştıklarını vurgulayan Trump, “Bu anlaşmalar arasında büyük ölçekli Boeing uçak alımı, önemli bir F-16 anlaşması ve olumlu sonuçlanmasını ümit ettiğimiz F-35 görüşmelerinin devamı da yer alıyor.” ifadelerine yer verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da aynı gün görüşme ile ilgili sosyal medya hesabından bir paylaşımda bulunarak, Trump ile düzenleyecekleri görüşmede iki ülke arasındaki ticaret, yatırım ve savunma sanayisi gibi pek çok konuyu ele alacaklarını belirtti. Erdoğan, “Başkan Trump ile yapacağımız görüşmenin, ortak küresel barış vizyonumuz çerçevesinde bölgedeki savaş ve çatışmaların sona ermesine katkı sunacağına ve iki ülke arasındaki iş birliğini güçlendireceğine inanıyorum.” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump, en son haziran ayında, Hollanda’nın Lahey kentinde gerçekleştirilen NATO Liderler Zirvesi sırasında yüz yüze görüşme imkanı bulmuşlardı.
Bu görüşmeyi takiben, toplantıda yoğun bir şekilde üzerinde durulacak konulardan biri Gazze olacak. Türkiye, İsrail’in Filistin’e yönelik askeri operasyonlarını ve işgal altındaki topraklarda yaşanan insanlık dramını sürekli gündeme getiriyor. Bu bağlamda Türkiye, bölgedeki diğer ülkelerle birlikte ve Avrupa’da, İsrail’in işgal planlarını durdurmaya yönelik aktif bir politika izliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ndaki konuşmasında da Gazze’deki insanlık dramına dikkat çekmişti.
UÇAK ALIMLARI GÜNDEMDE
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Trump ile gerçekleştireceği görüşmede, Türk Hava Yolları’nın (THY) ihtiyaçları doğrultusunda Boeing uçak alımının da gündeme gelebileceği ifade ediliyor. THY Genel Müdürü Bilal Ekşi, ziyaretten çok önce, Boeing ile 300 uçak alımına ilişkin sözleşme şartları ve teslimat takvimi konularında görüşmelerin sürdüğünü açıklamıştı. THY Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat da, bu siparişin hayata geçebilmesi için Boeing’in fiyat, teslimat ve motor bakım maliyetlerinde iyileştirme yapmasını beklediklerini belirtmişti. Türkiye’nin Boeing’den uçak alım konusunun yaklaşık iki yıldır gündemde olduğu biliniyor. Türk Hava Yolları, 2023 yılında, 2030 yılına kadar filosuna 600 yeni uçak almayı planladığını duyurmuştu. Bu uçakların 300’ünün Airbus’tan, diğer 300’ünün ise Boeing’den alınacağı belirtiliyor.
Bloomberg News’de yer alan yakın tarihli bir haber, Boeing’in 250 uçak alımı için Türkiye’den haber beklediğini aktarmıştı. Reuters, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti esnasında iki Amerikan şirketiyle yapılacak anlaşmaların da gündeme geleceğini belirtti.
SAVAŞ UÇAKLARI GÜNDEMDE
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Trump ile yapacağı görüşmede, Lockheed Martin imalatı F-16 savaş uçakları da masaya yatırılacak. Bu konuda bir süredir iki ülke arasında pazarlık sürüyor. 2024 yılı kasım ayında Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, parlamentodaki bir komite görüşmesinde “F-16 Block 70 alımı için 1 milyar 400 milyon dolarlık bir ön ödeme yaptık. Toplamda 40 F-16 Block 70 almak istiyoruz ve ayrıca 79 adet modernizasyon kiti için bir plan vardı ama buna son verildi.” şeklinde bilgi vermişti.
Türkiye, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın yeni nesil savaş uçağı ihtiyacını karşılamak amacıyla 1999 yılında Müşterek Taarruz Uçağı Projesi’ne ortak ülke olarak katıldı. Geliştirme sürecinde yer bulmasına rağmen çeşitli nedenlerden ötürü F-35 savaş uçaklarını ABD’den alamadı. Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemleri sonrasında bu süreç durmuştu.
ABD, Türk Hava Kuvvetleri için üretilen 6 adet F-35A savaş uçağını 2018 yılından bu yana depoluyor. Türkiye, JSF programına 1999 yılında dahil oldu ve 2002 ile 2007 yılları arasında proje kapsamındaki çeşitli aşamalarda yer aldı. Türkiye, projeye katılımı sırasında 100 adet F-35A tedarik etmeyi planlamış ve bunun için 30 adet ön sipariş vermişti.
Milli Savunma Bakanı Güler, yeni savaş uçaklarının silah ve ekipmanlarıyla birlikte maliyetinin yaklaşık 7 milyar dolara çıkacağını belirtirken, Türk Hava Kuvvetleri’nin şu aşamada 40 adet F-35’e ihtiyaç duyduğunu ifade etti. Ayrıca, Ankara’nın Eurofighter Typhoon alımını da değerlendirmeye aldığı biliniyor.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir de Türkiye’nin F-35 programına yaptığı yatırımın 1 milyar 400 milyon dolarlık bir tutarda olduğunu duyurdu.
