ABD Başkanı Trump, 1 Ekim itibarıyla ithal ilaçlar, mutfak ve banyo dolapları, döşemeli mobilyalar ve ağır kamyonlar için yeni gümrük vergisi oranlarını açıkladı.
Yeni düzenlemeye göre, ABD’de üretim yapmayan şirketlerin markalı veya patentli ilaç ürünleri üzerindeki gümrük vergisi oranı yüzde 100, mutfak ve banyo dolapları ile ilgili ürünler için yüzde 50, döşemeli mobilyalar için yüzde 30, ağır kamyonlar için ise yüzde 25 olarak belirlendi.
ABD’nin korumacı ticaret politikaları çerçevesinde attığı bu adımların, enflasyon üzerindeki etkilerine dair belirsizlikler sürerken, bu fiyat artışlarının kalıcı bir enflasyona yol açabileceği yönündeki endişeler, Federal Rezerv’in (Fed) karar alma sürecini zorlaştırıyor.
Geçtiğimiz gün açıklanan verilere göre, ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde oldukça güçlü tüketici harcamaları ve yatırımların etkisiyle yüzde 3,8 oranında büyüme kaydetti. Bu büyüme, 2023’ün üçüncü çeyreğinden itibaren görülen en güçlü büyüme performansı olarak kaydedildi.
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 20 Eylül ile biten haftada 218 bine düşerek, beklentilerin altında gerçekleşti.
Fed, kararlarını şekillendirirken enflasyon ve istihdam verilerini temel gösterge olarak alıyor. Para piyasalarındaki fiyatlamalar, istihdam verilerinde düşüşü işaret eden tahrikler neticesinde Fed’in faiz indirim beklentilerini şekillendirdi, fakat son gelen büyüme verileri bu beklentileri zayıflattı.
Bankanın ekim ayında 25 baz puan faiz indirimine gitme olasılığı yüzde 87 olarak değerlendirilirken, aralık toplantısında bu oran, büyüme verilerinin ardından yüzde 58’e geriledi.
Bunun yanı sıra, bugün Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkatle takip ettiği ağustos ayına ait kişisel tüketim harcamaları verisi yatırımcıların odağında yer almakta.
Fed Yetkilileri Arasında Görüş Ayrılıkları
Ekonomik verilerin yanı sıra, Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından izleniyor. Bazı üyeler, iş gücü piyasasını korumak adına daha agresif faiz indirimlerinin gerekliliğini öne sürerken, diğerleri temkinli bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini vurguluyor.
Trump tarafından yeni atanan Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran, merkez bankasının faiz oranlarını hızla indirmemesi durumunda, ekonomiye zarar verme riskiyle karşılaşabileceğinin altını çizdi.
Fed’in Denetimden Sorumlu Başkan Yardımcısı Michelle Bowman, iş gücü piyasası verilerinin beklenenden daha “kırılgan” bir görüntü sergilediğini, enflasyonun ise hedefle uyumlu bir düzeyde seyrettiğini belirtti.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, faiz oranlarının daha da düşürülmesi gerektiğini kabul ederken, tam istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerini dengelemek için tedbirli hareket edilmesi gerektiğini ifade etti.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, tarife kaynaklı enflasyon endişelerinin sürdüğünü belirtirken, Kansas City Fed Başkanı Jeff Schmid, Fed’in yakın zamanda tekrar faiz indirimine ihtiyaç duymayabileceğini sinyalini verdi.
ABD Endeks Vadeli Kontratları Satıcılı Başladı
New York Borsası’nda önceki gün S&P 500 endeksi yüzde 0,50, Nasdaq endeksi yüzde 0,50 ve Dow Jones endeksi ise yüzde 0,38 değer kaybetti. ABD’deki endeks vadeli kontratlar yeni güne satıcılı başlangıç yaptı.
Dünkü büyüme verilerinin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, gün içinde 5 baz puan artarak 4,20 seviyesini test etti ve kapanışını yüzde 4,18 seviyesinden gerçekleştirdi. Tahvil faizi yeni güne ise yatay bir seyirle devam etti.
Dolar endeksi, önceki gün yüzde 0,7 artışla 98,5 seviyesinden günü kapadı; yeni güne ise yüzde 0,2 düşüşle 98,4 seviyesinden başladı. Altının ons fiyatı ise yeni işlem gününde yüzde 0,1 düşüşle 3.745 dolardan işlem görmekte.
Avrupa’da Gözler ECB Başkanı Lagarde’da
Avrupa borsaları, önceki gün negatif bir görünüm sergilerken, bugün Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın Danimarka’nın Kopenhag şehrinde yapacağı açıklamalar merakla bekleniyor.
Analistler, Lagarde’ın açıklamalarının piyasalara yön verebileceğini ifade ederken, makroekonomik veri gündeminin sakin olduğunu belirtti.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,39, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,43, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,56 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,41 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne hafif alıcılı başladı.
Asya Borsalarında Negatif Seyir Hakim
Asya piyasalarında, Fed’in faiz indirim sürecine yönelik belirsizlikler, küresel risk iştahını olumsuz etkiliyor. Japonya’da eylüldeki yıllık bazda enflasyon verisi yüzde 2,5 ile beklentilerin altında artış gösterdi. Ayrıca, bir süre bölgede etkili olan Süper Tayfun Ragasa, Hong Kong’da etkisini kaybetti.
Süper Tayfun, dün sabah saatlerinden itibaren Çin’in güney kıyılarını tehdit ederken, Hong Kong Özel İdari Bölgesi ve Guangdong eyaletinde yüksek alarm durumu ilan edilmişti. Tayfun nedeniyle 1000’den fazla uçuş iptal edildi ve bazı tren seferleri durduruldu. 11 saat süren alarmın ardından tayfunun batıya yönelmesiyle bölgede hayat yavaş yavaş normale döndü.
Bu gelişmeler ışığında, kapanışa doğru Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6, Çin’deki Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 ve Güney Kore’deki Kospi endeksi yüzde 2,6 değer kaybetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump Görüşmesi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beyaz Saray’daki Oval Ofis’te ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya geldi. Toplantı süreci 2 saat 20 dakika sürdü.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Erdoğan’ın ABD’deki temasları hakkında yaptığı açıklamada, Trump ile Beyaz Saray’da gerçekleştirilen tarihi belirtirken, görüşmenin oldukça samimi bir ortamda geçtiğini aktardı. İki liderin, savunma sanayisi, ticaret, enerji ve bölgesel-küresel sorunlar başta olmak üzere çeşitli konular üzerinde önemli mesafeler katedildiğini ifade etti.
Dün Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,09’luk bir yükselişle 11.377,55 puandan kapadı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ise BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat, dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,3 değer kaybetti.
Dolar/TL, önceki gün yüzde 0,1 artışla 41,4850’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 41,5670’ten işlem görüyor.
Analistler, bugünkü veri gündeminin yurt içinde sakin, yurt dışında ise ECB Başkanı Lagarde’ın açıklamalarının yanı sıra ABD’de kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi ve Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin takip edileceğini belirtti. Teknik olarak BIST 100 endeksinde 11.400 ve 11.500 puanın direnç, 11.300 ve 11.200 seviyelerinin destek konumunda olduğu ifade edildi.
