Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasındaki görüşme, İsrail medyasında geniş bir şekilde yer buldu. Görüşmeye dair yapılan haberlerde, özellikle F-35 savaş uçakları, Suriye ile ilişkiler ve Gazze’de devam eden savaş ön planda tutuldu.
Erdoğan ve Trump arasındaki, Beyaz Saray’da altı yıl aradan sonra gerçekleştirilen toplantı, İsrail basınının yoğun ilgi gösterdiği bir konu oldu.
Görüşmenin öne çıkan maddelerinden biri de F-35 savaş uçaklarıyla ilgiliydi.
Trump, Erdoğan ile görüşmeden önce, ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı yaptırımları kaldırma olasılığının bulunduğunu ve Ankara’nın F-35 jetlerini satın almasına izin verebileceğini ifade etti.
Jerusalem Post, Erdoğan’ın Beyaz Saray ziyareti sırasında her iki tarafın da büyük ölçekli silah ve ticaret anlaşmalarına yöneldiğine dikkat çekti. Trump’ın, Türkiye’ye F-35 satışı konusunda bir niyetlerinin olup olmadığı sorusuna yanıtında “Bence o, satın almak istediği şeyleri satın almayı başaracaktır.” ifadelerini kullandığı belirtildi.
İSRAİL’İN ENDİŞELERİNE DİKKAT ÇEKİLDİ
Times of Israel, görüşmeye dair yazdığı haberde CAATSA yaptırımları konusuna da değindi. Trump’ın ilk döneminde ABD’nin, Türkiye’yi Rusya’dan hava savunma sistemi satın alması dolayısıyla F-35 savaş uçağı programından çıkardığını hatırlattı. Bu durumun, Türkiye’nin Rusya’nın S-400 karadan havaya füze sistemini kullanmasının F-35’in yetenekleriyle ilgili bilgi toplamaya yol açabileceği endişesiyle gerçekleştiği ifade edildi.
Bölgedeki askeri üstünlüğünü koruma arzusu taşıyan İsrail’in, Türkiye gibi komşu ülkelere F-35 savaş uçaklarının satışı konusunda duyduğu endişenin geçmişte dile getirildiğine dikkat çekildi.
Netanyahu, daha önce Türkiye’ye olası bir F-35 satışına İsrail’in şiddetle karşı çıktığını belirtmişti. F-35’lerin, Türkiye ile İsrail arasında Suriye konusundaki gerginliğin devam etmesi nedeniyle bir tehdit unsuru haline gelebileceği kaydedildi. İsrailli yetkililerin bu satışın, ülkenin bölgedeki askeri üstünlüğünü ortadan kaldırabileceğinden kaygılı olduğu bildirildi.
“SATIN ALMA FIRSATINI DOĞURABİLİR”
Times of Israel, “Şu anda İsrail, Ortadoğu’da F-35’leri envanterinde bulunduran tek ülke konumundadır ve 45 adet uçağı etkin bir şekilde kullanmaktadır. Ayrıca 30 adet daha sipariş etmiştir.” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Dün gerçekleşen görüşmede, Trump yönetiminin Türkiye ile ilişkilerinin CAATSA yaptırımlarını kaldırma umudunu yeniden canlandırmış olabileceği vurgulandı. Bu durumun, Ankara’nın Lockheed Martin’in gelişmiş F-35 savaş uçaklarını satın alması için bir fırsat yaratabileceği ifade edildi. Trump’ın, Erdoğan ile ilk görüşmesine, bu konunun çözümüne dair umutları dile getirerek başladığı kaydedildi.
“TRUMP VE AVRUPA, SURİYE’DE ERDOĞAN’IN İZİNDEN GİTTİ”
Jerusalem Post, Suriye ile ilişkilerin de görüşmelerde gündeme geldiğine değindi. Eski Başkan Joe Biden’ın, NATO üyesi Türkiye’nin Rusya ile yakın ilişkilerini neden göstererek Türkiye’ye mesafe koyduğuna dikkat çekildi. Haberde, “Trump döneminde Moskova’ya daha olumlu bakan ve Erdoğan ile kişisel ilişkileri güçlü olan yönetim, ilişkilerin iyileşmesini umuyor.” ifadeleri yer aldı. Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü sonrası, ABD ve Türkiye’nin Suriye’deki merkezi hükümeti güçlü bir şekilde desteklemeye başladığı ifade edildi.
Trump’ın, Ukrayna ve Gazze’deki çatışmaları sona erdirmek amacıyla Erdoğan’ı önemli bir partner olarak gördüğü belirtilirken, bu konuda şunlar kaydedildi: “Cumhuriyetçi yönetim, Suriye lideri Beşar Esad’ın düşüşü sonrası, Türkiye’nin Suriye politikasında büyük ölçüde uyum sağladığı bir duruma gelmiştir.” Trump’ın ayrıca, Esad’ı deviren isyancı güçleri desteklediği için Erdoğan’a övgülerde bulunduğu aktarıldı.
“GAZZE KONUSUNDA ANLAŞMAZLIK”
Trump, İsrail ile Hamas’ın Gazze konusundaki durumu ile ilgili bir anlaşmaya yakın olduğu düşüncesini ifade etti ve Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sırasında yaptığı görüşmeleri “harika” olarak nitelendirdi. “Rehinelerin geri dönmesini istiyoruz.” diyen Trump’ın, Hamas ve İsrail arasında Gazze’de yaşanan gündemle ilgili görüşmelerin potansiyel belirsizlikler içerdiği öne sürüldü. Türkiye ve ABD arasındaki müttefiklik bağları yoluyla, Gazze ve Suriye konularındaki gerginliklerin zaman zaman ilişkileri zorlaştırabileceği kaydedildi.
