TBMM Başkanı Kurtulmuş, Meclis Tören Salonu’nda gerçekleştirdiği 28. Dönem 3. Yasama Yılı Değerlendirme Toplantısı’nda, yasama yılına ait faaliyet raporu hakkında bilgi verdi ve basın mensuplarının sorularını cevapladı.
Kurtulmuş, “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunda terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan dinlenecek mi?” sorusuna verdiği yanıtta, “Komisyonumuzda oy birliğiyle alınan karar doğrultusunda her şey kamuoyuna açık bir şekilde yürütülüyor. Bir toplantı dışında gizli hiçbir toplantımız olmamıştır. O toplantı, Milli İstihbarat Teşkilatı ile ilgili bakanlıkların dinlendiği niteliğe sahipti. Dolayısıyla komisyonun karar alma süreçleri nettir. Bu konu henüz gündemimize gelmemiştir, gündeme geldiğinde de öncelikle nitelikli çoğunlukla karar alınması gerekir. Bu konuda tek başıma karar verme yetkim yok.” şeklinde ifade etti.
Kurtulmuş, komisyonun çalışma takvimine ilişkin de bilgilendirme yaptı. “Başlangıçta 31 Aralık’ı nihai tarih olarak belirledik. Gerekirse süre uzatımı için komisyonumuza yetki verildi.” dedi.
Çalışmalarında şeffaflığa önem verdiklerini belirten Kurtulmuş, “Hassas bir süreç yürütüyoruz, beklediğimden daha olumlu gelişmeler var. Her şey açık ve görüşmelerle ilerliyor.” diye ekledi.
Bu süreçle toplumsal rızı artırmayı hedeflediklerini vurgulayan Kurtulmuş, dinlemelerin sadece belirli görüşlerin öne çıkmasını değil, aynı zamanda toplumda rızanın artırılmasını sağladığını ifade etti.
Sivil toplum kuruluşlarının ve bireylerin görüşlerini ifade etmeleriyle toplumsal rızanın arttığını kaydeden Kurtulmuş, herkesin konuyu kendi çevrelerinde dikkatle anlatmalarını istedi.
Kurtulmuş, sürecin devam ettiğini kaydederek, “Bölgedeki koşullar ve uluslararası dengelerin hızla değişkenlik gösterdiği bir ortamdayız. Türkiye’nin bu barış ve kardeşlik sürecini hızla tamamlaması gerekmektedir.” şeklinde konuştu.
Herkesin görüşlerini dinleyerek toplumsal rızayı çoğaltmaları gerektiğini ifade eden Kurtulmuş, Kürtlerin hakları ile Türklerin hassasiyetlerini dengenin sağlanması gerektiğini vurguladı. “Bu denge, şu ana kadar gözetilmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.
Kurtulmuş, “İmralı’nın yapmış olduğu açıklamalar çerçevesinde terör örgütünün silah bırakma sürecinin hızlandırılmasıyla ilgili gelişmelerin, sürecin daha hızlı ilerlemesine katkı sağlayacağına inanıyorum.” ifadesini kullandı.
“Meclis Komisyonu olarak gözlemci olabiliriz, duruma vaziyet edebiliriz”
Kurtulmuş, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonuna yönelik gelen “terör örgütünün silah bırakma süreci hakkında bilgi alındı mı?” sorusuna, bu süreçte çatışma çözümleri sunan akademisyenlerin bilgilerini paylaştıklarını belirtti. “Türkiye’de gelinen nokta, diğer örneklerle karşılaştırıldığında oldukça önemli ve değerlidir.” dedi.
Silahların bırakılması ve çatışma döneminin sona ermesinin kritik bir konu olduğunu ifade eden Kurtulmuş, “Örgütün kendini feshettiği ve silahları bıraktığına dair tespitlerin, TBMM tarafından yapılması mümkün değildir. Meclis, durumu gözlemleyebilir.” şeklinde sözlerine devam etti.
Kurtulmuş, gerekli saha incelemelerinin ilgili güvenlik kurumları tarafından yapılacağını aktararak, “Bu incelemeler sonucunda silah bırakma sürecinin tamamlandığı kanıtlanırsa, Meclis Komisyonu olarak duruma müdahil olabiliriz.” dedi.
Devlet politikası olarak bu sürecin yönlendirildiğini dile getiren Kurtulmuş, devletin tüm kurumlarının üzerlerine düşeni gereğiyle yapacaklarını ve hızlı bir netice alınacağını sözlerine ekledi.
“Pedalın diğer ayağının da çalışması lazım”
Kurtulmuş, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunun çalışmalarının ardından hayata geçirileceği düşünülen yasal düzenlemelerle ilgili, başarı için “pedal çevirme metaforu”nu kullandı. “TBMM bu çalışmaları hızlıca tamamlayabilir, ancak diğer ayağın da aktif olması gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Kurtulmuş, Öcalan’ın silah bırakma çağrısına atıfta bulunarak “O ayağın da başta vaatlerin yerine getirilmesi şart.” dedi. “İki ayak birden hareket ederse bu süreç daha verimli olur.” diye ekledi.
Komisyonda uygulanacak prosedürü anlatan Kurtulmuş, milletvekillerinin kendi önerilerini sunarak sürecin şekilleneceğini ifade etti. Komisyonun asli görevlerinin sürecin takibi ve kontrolü olduğunu belirtti ve nihai raporun diğer konuları da kapsayacak şekilde Meclis’e sunulacağını açıkladı.
Yasa çıkarımının TBMM’nin sorumluluğunda olduğunu vurgulayan Kurtulmuş, partilerin ortaklaşa bir çerçeve oluşturduğu takdirde yasal düzenlemelerin hızlıca yapılabileceğini kaydetti.
“Dünya dengeleri bakımından da önemli olduğunu düşünüyorum”
Kurtulmuş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasındaki görüşmeye ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Fevkalade önemli bir ziyaretti. Bu tarihi bir gelişmedir.” dedi.
Görüşmenin Türk-Amerikan ilişkileri açısından ümit verici olduğunu belirten Kurtulmuş, “Bu görüşme, bölgesel dengeler açısından Türkiye için yeni kapılar açacaktır.” şeklinde ifade etti. “Toplantının sonuçlarının iyi olmasını, özellikle Türkiye’nin bölgedeki etkisini artıracak şekilde değerlendirilmesini bekliyoruz.” diye ekledi.
Kurtulmuş, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunun dinlemesi gereken katılımcılara dair öneriler yaparak, gençlik ve kadın temsilcilerini, emekli askerleri ve hukuk derneklerini dinlemenin faydalı olacağını vurguladı. “Hızla bu görüşmeleri tamamlayıp gerekli düzenlemelere başlamak önemlidir.” değerlendirmesinde bulundu.
“İnşallah yeni bir anayasa yapım sürecine Türkiye, en kısa süre içerisinde başlar”
Kurtulmuş, ABD Büyükelçisi Tom Barrack’ın Türkiye’ye dair açıklamaları hakkında “Türkiye’de meşruiyetin kaynağı millet iradesidir.” diyerek, Türk demokrasisinin sağlam ve olgun olduğunu vurguladı. “Milli iradenin en iyi temsil edildiği yer TBMM’dir.” ifadelerini kullandı.
Kurtulmuş, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunun anayasa çalışmalarından bağımsız olduğunu belirtti. “Başarıyla sonuçlanan bir süreç, Türkiye’nin diğer meselelerini demokratik bir ortamda müzakere etmeye olanak tanıyacaktır.” dedi.
Mevcut Anayasa’nın yetersiz kaldığını belirten Kurtulmuş, yeni bir anayasa yapım sürecinin Türkiye için en kısa sürede başlamasını ümit ettiklerini ifade etti.