Zorbalık, bir bireye kasıtlı olarak, fiziksel veya psikolojik zarar verme amacıyla gerçekleştirilen ve sıkça tekrarlanan davranışları tanımlayan bir kavramdır. Genellikle çocuklar ile ilişkilendirilse de; yetişkinler arasında da yaygın bir olgudur. Yetişkinlerin sistematik olarak zorbalığa maruz kalması, çocukluk dönemindeki travmalarla benzer etkiler yaratabilir. Ancak, yetişkinlikte zorbalık durumunun tespit edilmesi daha karmaşık bir mesele olarak karşımıza çıkar.
Yetişkin zorbalığı çoğunlukla fiziksel saldırılara değil, psikolojik baskılara dayanır. Şaka yollu ifade edilen baskılar, bireyin motivasyonunu zayıflatmanın ötesine geçerek, uzun vadede anksiyete, depresyon ve özgüven kaybı gibi ciddi ruhsal sorunlara yol açabilir. Bu bağlamda, zorbalığa maruz kalan bireylerin nasıl bir tutum sergilediği ve bu tür davranışlarla başa çıkmak için iş yerlerinde ne gibi önlemlerin alınabileceği önemli hususlardır.
İş yerinde maruz kalınan zorbalığın pekiştirilmesi, zorbalığı uygulayan kişinin davranışlarıyla sağlanabilir.
Sürekli Eleştiri ve Küçümseyici Tavırlar: Bu eleştiriler, bireyin çalışma performansının yanı sıra kişisel özelliklerine de odaklanabilir.
Abartılı İş Yükü: İş yükü dağılımında adaletsizlikler yaşanabilir; bireyden gereğinden fazla çalışması beklenebilir.
Sosyal İzolasyon: Kurumun düzenlediği sosyal etkinlikler veya toplantılar hakkında bilgilendirme yapılmaması, bireyin yalnızlaştırılması amacıyla uygulanabilir.
Görmezden Gelme: Bireyin fikirleri ve başarıları yok sayılabilir, bu da genel iş ortamında bireyin varlığını sorgulatacak bir sonuca yol açabilir.
Hedef Gösterilme: Birey, sürekli olumsuz olayların sorumlusu olarak gösterilip kurum içinde zarar görebilir.
Kurumlar, zorbalık olaylarının önüne geçmek için çeşitli tedbirler alabilir.
Etik kuralların yanı sıra, kurum içi psikolojik destek mekanizmalarının geliştirilmesi ve danışmanlık süreçlerinin oluşturulması sağlanabilir. İhtiyaç halinde çalışanların profesyonel destek alabilmeleri için klinik veya endüstri psikologlarının dahil edilmesi de değerlendirilebilir. Ayrıca, kurumsal eğitimlerde siber, fiziksel ve psikolojik zorbalık konularına dair farkındalık yaratacak içeriklerin eklenmesi faydalı olabilir. Güvenilir ve her zaman ulaşılabilir bir şikâyet biriminin varlığı ise çalışanların rahat hissetmesini sağlayabilir.
Uygulanacak yaptırımların, çalışan ayrımı gözetmeden ve kararlılıkla hayata geçirilmesi de son derece önemlidir. Zorbalık davranışlarının sonuçları ile yüzleşmek, gelecekte benzer davranışların önlenmesine katkı sağlayabilir.
Zorbalık, her yaşta karşılaşılabilen bir durumdur. Bu tür olguları önlemek, bireylerin hem fiziksel hem de psikolojik açıdan güvende hissedebilecekleri bir ortamın oluşturulmasıyla mümkündür. Bu nedenle, çalışanların ruh sağlığını korumak amacıyla kurumların gerektiği önlemleri alması son derece kritiktir.
